Wizerunek I sekretarza Edwarda Gierka kreowany przez propagandę reżimu komunistycznego na łamach dziennika „Trybuna Ludu”

• Authors: Adrian Konefał

Title variants

EN

Edward Gierek as the Subject of Propaganda in Trybuna Ludu

Abstracts

EN

The work deals with the issue of analyzing the propaganda approach of the figure of Edward Gierek in the newspaper Trybuna Ludu. Based on the analysis of press releases of the Trybuna Ludu from the period of the rule of the First Secretary of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party in 1970–1980, an analysis of the content of shaping the propaganda image of E. Gierek was carried out in the area of economic policy of the Polish People’s Republic and evolution in the field of image policy against the background of other First Secretaries of the Central Committee of the PZPR. The research problem adopted for the purposes of this article were the questions: What methods did Edward Gierek promote in the People’s Tribune? How was Edward Gierek created as the first secretary of the PUWP Central Committee? In addition, the author presented a brief description of Edward Gierek and his political activity in the Polish People’s Republic in the 1970s. This article uses the method of content analysis, which the author considered the most effective research method to address the subject, including in particular the presentation of propaganda mechanisms and political activity of Edward Gierek as the First Secretary of the Central Committee of the PZPR in the 1970s.

PL

W pracy podjęto się zagadnienia analizy propagandowego ujęcia postaci Edwarda Gierka na łamach dziennika „Trybuna Ludu”. Na podstawie analizy przekazów prasowych „Trybuny Ludu” z okresu rządów I Sekretarza Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w latach 1970–1980 r. dokonano analizy treści dotyczącej kształtowania propagandowego wizerunku E. Gierka na płaszczyźnie działań na rzecz m.in. polityki gospodarczej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz ewolucji na polu polityki wizerunkowej na tle innych I Sekretarzy KC PZPR. Problemem badawczym przyjętym na potrzeby niniejszego artykułu były pytania: jakimi metodami propagowano postać Edwarda Gierka na łamach „Trybuny Ludu”? W jaki sposób kreowano postać Edwarda Gierka jako I sekretarza KC PZPR? Ponadto autor zaprezentował krótką charakterystykę Edwarda Gierka oraz jego działalność polityczną w PRL w latach 70. XX w. W niniejszym artykule zastosowano metodę analizy treści, którą autor uznał za najefektywniejszą metodę badawczą do podjętej tematyki, w tym zwłaszcza przedstawienia mechanizmów propagandy oraz działalności politycznej Edwarda Gierka jako I Sekretarza KC PZPR w latach 70. XX w.

Keywords

PL

Edward Gierek; polityka gospodarcza; Polska Rzeczpospolita Ludowa; Polska Zjednoczona Partia Robotnicza; Trybuna Ludu; propaganda

EN

propaganda; Polish People’s Republic; Edward Gierek; Polish United Workers’ Party; “Trybuna Ludu”; economic policy

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Świat Idei i Polityki
• Year: 2020
• Issue: 19
• Pages: 299-318

Dates

published

2020

Contributors

author

Adrian Konefał

• Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych, Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku

• https://orcid.org/0000000348570582

References

• A.W. (1979, czerwiec). Manifestacja w 30 rocznicę powstania Nowej Huty. Przemówienie tow. Edwarda Gierka, Trybuna Ludu, nr 4.
• Archiwum Akt Nowych. (1955). V/30, Protokół posiedzenia Biura Politycznego KC PZPR, 24 II 1955 r., k. 123.
• Berelson, B. (1970). Analiza treści, W: Teoria i metodologia badań nad prasą za granicą (przekłady), Tom 3. Analiza zawartości, Kraków: Ośrodek Badań Prasoznawczych RSW „Prasa”.
• Bury, J. (1970). Wzrost stopy życiowej. W: F. Kubiczek (red.), Społeczno-gospodarczy rozwój Polski w latach 1971–1975. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Cichocki B., Jóźwiak K., (2006). Najważniejsze są kadry. Centralna Szkoła Partyjna PPR/PZPR. Warszawa: Wydawnictwo: Trio.
• Dobek-Ostrowska, B., Fras, J., & Ociepka, B. (1997). Teoria i praktyka propagandy. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Drygalski, J., & Kwaśniewski, J. (1998). (Nie)realny socjalizm. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
• Dryll, I. (1977, marzec 5–6). Spotkanie I Sekretarza KC PZPR tow. Edwarda Gierka z dziennikarzami. …Trzeba o tym mówić – tak właśnie, Trybuna Ludu, nr 3.
• Dudek, A. (2001). Ślady PeeReLu. Ludzie, wydarzenia, mechanizmy. Kraków: Wydawnictwo Arcana.
• Dudek, A., & Zblewski, Z. (2008). Utopia nad Wisłą. Historia Peerelu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Eisler, J. (2001). Zarys dziejów politycznych Polski 1944–1989 r. Warszawa: Polska Oficyna Wydawnicza BGW.
• Eisler, J. (2014). Siedmiu wspaniałych. Poczet pierwszych sekretarzy KC PZPR. Warszawa: Wydawnictwo Czerwone i Czarne.
• Ellul, J. (1967). Histoire de la propagande. Paryż: Librairie Armand Colin.
• Friszke, A. (1995). Polska Gierka. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne.
• Gajdziński, P. (2014). Gierek. Człowiek z węgla. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
• Główny Urząd Statystyczny. (2016). Ludność, ruch naturalny i migracje w latach 1946–2016. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
• https://nowahistoria.interia.pl/prl/news-70-lat-temu-ukazal-sie-pierwszy-numertrybuny-ludu,nId,2734451#utm_source=paste&utm_medium=paste&utm_campaign=chrome. Retrieved May 15, 2020, from https://nowahistoria.interia.pl/prl/news-70-lat-temu-ukazal-sie-pierwszy-numer-trybuny-ludu,nId,2734451
• Jarząbek, W. (2011). Pozycja peerelowskich elit władzy. W: K. Rokicki, & R. Spałek (red.), Władza w PRL. Ludzie i mechanizmy. Warszawa: Wydawnictwo IPN.
• Jezierski, A., & Petz, B. (1998). Historia gospodarcza Polski Ludowej 1944–1985. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Kamińska, K. (2014). „Felieton mocno jątrzący”, czyli cenzura wobec publicystyki Karola Kisielewskiego (w latach 1957–1961), Zeszyty Prasoznawcze, nr 4 (220).
• Kowalski, J., & Osiecki, G. (2013, styczeń 20). Dobrobyt za Gierka? Oto, jak było naprawdę. www.wiadomsci.dziennik.pl. https://wiadomosci.dziennik.pl/historia/ludzie/artykuly/416877,ubogi-koszyk-gierka.html
• Kula, H. (2005). Propaganda współczesna: istota – właściwości, problematyki teoretycznej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Noworoczne przemówienie. (1977, styczeń 3). Noworoczne przemówienie radiowo- -telewizyjne I Sekretarza Komietetu Centralnego PZPR, Trybuna Ludu, nr 1.
• Pachucki-Włosek K. (2018). Epoka Edwarda Gierka- początek pościgu za zachodem i początek kryzysu. W: M. Maciąg, & P. Szymczyk (red.), Życie społeczne, kultura i polityka w okresie PRL. Lublin: Wydawnictwo Naukowe Tygiel.
• PAP. (1970a, grudzień 21). Nad brzegiem Wisły. Będą bulwary, Trybuna Ludu, nr 8.
• PAP. (1970b, grudzień 24, 25, 26, 27). Plenarne posiedzenie Sejmu PRL. Rzetelny wysiłek tworzący wspólne dobro narodu zasługuje na najwyższe uznanie. Przemówienie I Sekretarza KC PZPR posła E. Gierka, Trybuna Ludu, nr 1.
• PAP. (1977a). Nowoczesne przemówienie radiowo- telewizyjne I Sekretarza Komitetu Centralnego PZPR, Trybuna Ludu, nr 1.
• PAP. (1977b, listopad 25–26). Kanclerz RFN zakończył wizytę w Polsce. Edward Gierek i Helmut Schnidt podpisali wspólne oświadczenie, Trybuna Ludu, nr 2.
• PAP. (1977c, maj 16). Czynem manifestujemy siłę i jedność partii, Trybuna Ludu, nr 1.
• PAP. (1977d, styczeń 14). Edward Gierek wśród budowniczych największych inwestycji Warszawy, Trybuna Ludu, nr 1.
• PAP. (1977e, styczeń 5). XVIII posiedzenie Międzyrządowej Polsko-Radzieckiej Komisji Współpracy Gospodarczej i Naukowo-Technicznej. Bogaty program współpracy w najważniejszych dziedzinach gospodarki, Trybuna Ludu, nr 9.
• PAP. (1977f, styczeń 7). Z prac komisji sejmowych. Ochrona interesów państwa i praw obywatela, Trybuna Ludu, nr 4.
• PAP. (1978a). 35 lat ludowego Wojska Polskiego. Uznanie i podziękowanie za ofiarną służbę dla socjalistycznej ojczyzny, Trybuna Ludu, nr 1.
• PAP. (1978b, grudzień 4). Górnikom polskim wdzięczność i szacunek za codzienny trud, Trybuna Ludu, nr 1.
• PAP. (1978c, marzec 8). Spotkanie przywódców partii i państwa z przedstawicielami kobiet polskich, Trybuna Ludu, nr 1.
• PAP. (1978d, styczeń 26). Spotkanie tow. E. Gierka z pracownikami handlu, Trybuna Ludu, nr 4.
• PAP. (1978e, wrzesień 11). Centralne uroczystości dożynkowe w Olsztynie z udziałem E. Gierka, H. Jabłońskiego i P. Jaroszewicza. Uznanie dla trudu polskiego rolnika, Trybuna Ludu, nr 4.
• PAP. (1979, marzec 1). E. Gierek i P. Jaroszewicz spotkali się z rolnikami, Trybuna Ludu, nr 4.
• Pepliński, W. (2011). 350 lat historii prasy w Polsce (spojrzenie na jej przeszłość i teraźniejszość), Studia Medioznawcze, t. 2 (45), s. 25–39.
• Prużyński, A. (1978). Rozwój społeczno-gospodarczy Polski w latach siedemdziesiątych. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Rolicki, J. (2014). Edward Gierek. Życie i narodziny legendy. Warszawa: Wydawnictwo ISKRY.
• Sasanka, P. (2006). Czerwiec 1976. Geneza, przebieg, konsekwencje. Warszawa: Wydawnictwo IPN.
• Sasanka, P. (2011). Polska Gierka – dekada przerwana czy zmarnowana? W: K. Persak, P. Machcewicz (red.), Polski wiek XX: PRL od grudnia 70 do czerwca 89. Warszawa: Muzeum Historii Polski, Bellona.
• Szafarz, S. (b.d.). Moje impresje gierkowskie. www.przeglad-socjalistyczny.pl. http://przeglad-socjalistyczny.pl/recenzje/987-gierek
• Szczepaniak, K. (2012). Zastosowanie analizy treści w badaniach artykułów prasowych- refleksje metodologiczne, Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica, t. 42, s. 83–112.
• Szukała, M. (2018, grudzień 16). 70 lat temu ukazał się pierwszy numer „Trybuny Ludu”. www.nowahistoria.interia.pl.
• Szulczewski, M. (1975). Propaganda polityczna: zarys problematyki teoretycznej, Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza.
• Szumiło, M. (2013). Działalność redakcyjna Trybuny Ludu w 1955 roku w świetle raportu ambasadora sowieckiego w Warszawie, Res Historica, t. 36, s. 301–311. http://dx.doi.org/10.17951/rh.2013.36.301
• Thomson, O. (2001). Historia propagandy. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza.
• Władyka, W., & Jankowski, W. (2007). Stenogram plenarnego posiedzenia Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej 20 III 1956 r. W: Protokoły VI i VII Plenum Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej z 1956 r. Warszawa: WDiNP Uniwersytetu Warszwskiego.
• Wybór nowych władz partyjnych. (1970, grudzień 21). Wybór nowych władz partyjnych. Tow. Edward Gierek I Sekretarzem KC, Trybuna Ludu, nr 1.
• Zaremba, M. (2013, styczeń 8). Skąd ta nostalgia za dekadą Edwarda Gierka, www.polityka.pl. https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/historia/1534295,1,skadta-nostalgia-za-dekada-edwarda-gierka.read
• Zarzecki, M. (2009). Gra polityczna i metafora: propaganda jako teoria socjologiczna, Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne t. 3. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
• Żyromski, M. (2015). Propaganda w systemie totalitarnym. Poznań: Wydawnictwo WNPiD UAM.

Identifiers

DOI

10.15804/siip202015

Biblioteka Nauki

2190961