Wokół funkcjonowania uniwersytetów dawniej i dziś – wybrane problemy na przykładzie polskim

• Authors: Kamila Pytowska , Anita Garbat

Title variants

EN

The functioning of universities in the past and today – selected problems basedon the Polish example

Abstracts

EN

Aim: The article discusses selected problems related to the functioning of universities at the turn of the century, with particular emphasis on the world of values and the master-student relationship. Methods: An analysis of selected scientific studies dedicated to the subject of higher education and education. Results: Based on the above analysis, there is anxiety about the status quo of this institution and anxiety about the master-student relationship. In the face of constant reforms of the university, the quality of these relations is also changing, while these relations are the foundation favoring or inhibiting creative work. Conclusions: Reforms are necessary and inevitable, but they should be accompanied by care for the world of universal values that should always be present in places such as universities. Therefore, it is worth initiating and conducting discussions on the values and relationships that build a modern university.

Keywords

EN

university; truth; science; master; a student; universal values

• Publisher: Związek Nauczycielstwa Polskiego
• Journal: Przegląd Historyczno-Oświatowy
• Year: 2022
• Volume: LXV
• Issue: 1-2
• Pages: 7-21

Dates

published

2022

Contributors

author

Kamila Pytowska

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

author

Anita Garbat

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

References

• Axer J. (2015), Kiedy wreszcie Troja zostanie zdobyta? – Doniesienia z MISH – owego frontu, w: S. Biliński (red.), Szkolnictwo wyższe w obliczu zmian, t. 2, Kraków: PAU.
• Cwynar K.M. (2005), Idea uniwersytetu w kulturze europejskiej, „Polityka i Społeczeństwo” nr 2.
• Dobrołowicz J. (2013), Obraz edukacji w polskim dyskursie prasowym, Kraków: Impuls.
• Drucker P.F. (1999), Społeczeństwo pokapitalistyczne, Warszawa: PWN.
• Dziaczkowska L. (2009), Mądrość i dyplom – oblicza studiowania, w: D. Ciechanowska (red.), Studiowanie dla społeczeństwa wiedzy, Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”.
• Gajda S. (2019), Uniwersytet w naukowej i publiczno-społecznej sferze życia, „Nauka” nr 1.
• Goćkowski J. (1999), Uniwersytet i tradycja w nauce, Kraków: Wydawnictwo i Drukarnia „Secesja”.
• Heller M. (2012), Idea uniwersytetu, „PAUza Akademicka. Tygodnik Polskiej Akademii Umiejętności” nr 169.
• Horowski J. (2009), Studia jako sytuacja dialogu, w: D. Ciechanowska (red.), Studiowanie dla społeczeństwa wiedzy, Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”.
• Jazukiewicz I. (2009), Mistrz jako pielgrzym nadziei, „Roczniki Pedagogiczne” nr 1. Kodeks Etyki Pracownika Naukowego (2017), Warszawa: Polska Akademia Nauk.
• Kostkiewicz J. (2007), Nauka i wolność – wartości fundujące uniwersytet, w: taż (red.), Uniwersytet i wartości, Kraków: Impuls.
• Le Goff J. (1997), Inteligencja w wiekach średnich, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen / Dom Wydawniczy Bellona.
• Machnikowska A. (2015), Quo vadis, Universitas? w: S. Biliński (red.), Szkolnictwo wyższe w obliczu zmian, t. 2, Kraków: PAU.
• Morbitzer J. (2009), W stronę społeczeństwa wiedzy – perspektywa pedagogiczna, w: D. Ciechanowska (red.), Studiowanie dla społeczeństwa wiedzy, Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”.
• Musioł K. (2015), Nowe zadania uniwersytetu, w: S. Biliński (red.), Szkolnictwo wyższe w obliczu zmian, t. 2, Kraków: PAU.
• Nawroczyński B. (1961), Zasady nauczania, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Newman J.H. (1990), Idea uniwersytetu, Warszawa: PWN.
• Pacholski L. (2015), Kalifornijska reforma sprzed 50 lat, w: S. Biliński (red.), Szkolnictwo wyższe w obliczu zmian, t. 2, Kraków: PAU.
• Pugacewicz I.H. (2017), Powstanie i organizacja Uniwersytetu Cesarskiego we Francji (1806–1870), „Rozprawy z Dziejów Oświaty” t. 54.
• Stróżewski W. (1992), W kręgu wartości, Kraków: Znak.
• Suchanek L. (2015), Studia masowe i elitarne. Jaki ma być Homo Occidentalis? w: S. Biliński (red.), Szkolnictwo wyższe w obliczu zmian, t. 2, Kraków: PAU.
• Szkolnictwo wyższe w Polsce (2013), Warszawa: Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
• Tokarski J. (red.) (1989), Słownik wyrazów obcych, Warszawa: PWN.
• Weiner J. (2015), Kontrola jakości materiału i produktu końcowego w procesie wytwarzania absolwentów uniwersytetu, w: S. Biliński (red.), Szkolnictwo wyższe w obliczu zmian, t. 2, Kraków: PAU.
• Witkoś J. (2015), Jak nie stracić szansy na internacjonalizację polskich uczelni? w: S. Biliński (red.), Szkolnictwo wyższe w obliczu zmian, t. 2, Kraków: PAU.
• Wróblewski A. K. (2015), MISMaP – koń trojański w systemie szkolnictwa wyższego w Polsce, w: S. Biliński (red.), Szkolnictwo wyższe w obliczu zmian, t. 2, Kraków: PAU.
• Wróblewski A.K. (2017), Edukacja w nieprzewidywalnej przyszłości, „Nauka” nr 3.
• Zakowicz I. (2012), Idea uniwersytetu Wilhelma von Humbolta – kontynuacja czy zmierzch? „Ogrody Nauk i Sztuk” nr 2.
• Żylicz M. (2015), Przyszłość Uniwersytetów w Polsce, w: S. Biliński (red.), Szkolnictwo wyższe w obliczu zmian, t. 2, Kraków: PAU.
• Horizon 2020. Responsible research&innovation, https://ec.europa.eu/ programmes/horizon2020/en/h2020-section/responsible-research-innovation (dostęp: 12.12.2021).
• Iwanicki J. (2006), Excellentia Universitas – spojrzenie oczami ucznia na Alma Mater, „Kultura i Historia” nr 10, http://www.kulturaihistoria.umcs.lublin. pl/archives/154 (dostęp: 4.01.2018).
• Kodeks Etyczny Polskiej Akademii Nauk. Dobre obyczaje w nauce. Zbiór zasad i wytycznych, http://www.paleo.pan.pl/documents/Kodeks_Etyczny_PAN. pdf (dostęp: 29.09.2021).
• Kozielecki J. (2008), Skazani na twórczość Od Aleksandrii – przez Lwów – do San Francisco, „Meritum” nr 3 [Przedruk Rozdziału I z: Kozielecki J. (2008), Psychologia w wielkim świecie, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak], http://www.meritum.mscdn.edu.pl/numery/numer?id=9 (dostęp: 12.12.2021).
• Kwiek M. (2017), Wprowadzenie: Reforma szkolnictwa wyższego w Polsce i jej wyzwania. Jak stopniowa dehermetyzacja systemu prowadzi do jego stratyfikacji, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe” nr 2, https://pressto.amu.edu.pl/index.php/ nsw/article /view/9425 (dostęp:12.12.2021).
• Kwiek M. (2019), Szkolnictwo wyższe w okresie transformacji jako przedmiot analiz – w kontekście wyzwań nauki globalnej i fundamentalnej roli umiędzynarodowienia badań w nowej polityce naukowej, w: J. Woźnicki (red.), Transformacja Akademickiego Szkolnictwa Wyższego w Polsce w okresie 30-lecia 1989–2019, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, https://www.krasp.org.pl/resources/upload/aktualnosci/Konferencja_KRASP.pdf (dostęp: 16.12.2021).
• Magna Charta Universitatum, http://www.magna-charta.org/resources/files/ the-magna-charta/polish (dostęp: 28.09.2021).
• Morbitzer J. (2012), O istocie medialności młodego pokolenia, „Neodidagmata” nr 33/34, https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/10280/1/131-154.pdf (dostęp: 12.12.2021).
• Pauluk D. (2011), W blasku ideałów i w cieniu codziennego życia – uniwersytet wczoraj, dziś i jutro, „Kultura i Historia” nr 20, http://www.kulturaihistoria. umcs.lublin.pl/archives/2245 (dostęp: 28.09.2021).
• Potocki M. (2006), Uniwersytet popularnonaukowy, „Kultura i Historia” nr 10, http://www.kulturaihistoria.umcs.lublin.pl/archives/153 (dostęp: 29.09.2021).
• Śliwerski B., Doktorancki oscylator cwaniactwa, http://sliwerski-pedagog. blogspot.com/2017/11/ (dostęp: 29.09.2021).
• Statut Uniwersytetu Jagiellońskiego, https://bip.uj.edu.pl/documents/1384597/ 3171038/STATUT_UJ_ost_zm_29.09. 2021.pdf (dostęp: 28.10.2021).
• Szkolnictwo wyższe w roku akademickim 2020/2021 – wyniki wstępne, https:// stat.gov.pl/obszary-tematyczne/edukacja/edukacja/szkolnictwo-wyzsze-w-roku-akademickim-20202021-wyniki-wstepne,8,7.html (dostęp: 24.08.2021).
• Szkolnictwo wyższe w roku akademickim 2018/2019 – wyniki wstępne, https:// stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5488/8/6/1/szkolnictwo_ wyzsze_w_roku_akademickim_2018_2019.pdf (dostęp: 10.06.2022).
• Twardowski K., O dostojeństwie uniwersytetu, Poznań 1933, https://polona. pl/item/o-dostojenstwie-uniwersytetu,NzMxMzMxOTc/28/#info:metadata (dostęp: 28.09.2021).
• Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, (Dz.U. 2018 poz. 1668), https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/ WDU20180001668/U/D20181668Lj.pdf (dostęp: 28.10.2021).

Identifiers

DOI

10.17460/PHO_2022.1_2.01

Biblioteka Nauki

2078080