Dolnoserbske mjenja | Niedersorbische Namen – serwis internetowy poświęcony dolnołużyckim nazwom własnym

• Authors: Joanna Szczepańska

Title variants

EN

Dolnoserbske mjenja | Niedersorbische Namen - internet service dedicated to Lower Sorbian proper names

Abstracts

EN

In 2020, a decision was made at the Sorbian Institute to upgrade the dolnoserbski.de | niedersorbisch.de website with an additional section dedicated to the study of proper names in the Lower Sorbian language. Based on the former studies conducted at the Institute, the new section organises the onomastic material in a highly convenient, hypertextual form. Bearing in mind the multicultural context of the project, the Institute had to address several issues concerning, for example, the functional relationship between the Sorbian and German variants of a proper name, spelling standardisation (e.g. surnames), the lack of compatible word-formation processes, or a multilingual user interface. Additionally, the Institute intends to upgrade the resources of the section with exonyms and other types of onyms. However, due to the geopolitical conditions in Lusatia and the complicated nature of the relationship between the Lower Sorbian language with German and the Upper Sorbian language, this is a highly challenging task. Name research in the Lower Sorbian text corpus is also planned.

PL

W roku 2020 chociebuski oddział Instytutu Łużyckiego rozszerzył poświęcony językowi dolnołużyckiemu portal dolnoserbski.de | niedersorbisch.de o serwis gromadzący informacje na temat dolnołużyckich nazw własnych. Korzysta on z wyników wcześniejszych projektów Instytutu, wprowadza także nowe opracowanie i udostępnienie w wygodnej hipertekstowej formie materiału onomastycznego zebranego ze starych i nowych źródeł. Istotnym aspektem projektu (a także sorabistyki w ogóle) jest wielokulturowy kontekst i związane z nim wyzwania. Problematyka ta obejmuje tak różne zagadnienia, jak np. funkcjonalna relacja pomiędzy łużyckim a niemieckim wariantem nazwy, normalizacja pisowni nazw własnych (szczególnie nazwisk), nieprzekładalność pewnych kategorii słowotwórczych, niezgodność systemów opisu na poziomie ontologicznym, wreszcie wielojęzyczna konstrukcja interfejsu użytkownika. Instytut ma zamiar rozszerzyć serwis o egzonimy i inne typy onimów, przy czym należy dodatkowo wziąć pod uwagę wyjątkowe uwarunkowania geopolityczne Łużyc oraz skomplikowane związki j. dolnołużyckiego nie tylko z j. niemieckim ale także z siostrzanym górnołużyckim. Planowane są także badania onomastyczne w dolnołużyckim korpusie tekstowym.

Keywords

PL

dolnołużycki; niemiecki; dwujęzyczność; toponimy; antroponimy

EN

Lower Sorbian; German; bilingualism; toponyms; anthroponyms

• Publisher: Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
• Journal: Onomastica
• Year: 2022
• Volume: 66
• Pages: 329-340

Dates

published

2022

Contributors

author

Joanna Szczepańska

• Instytut Łużycki (Serbski institut | Sorbisches Institut)

• https://orcid.org/0000000208057883

References

• Bartels, H. (2020). Das niedersorbische Globalkorpus als Ziel einer ganzheitlichen Konzeption zum Aufbau von Textkorpora. Lětopis, 67(2), 4–44.
• Bily, I. (2014). Ortsnamen. W: F. Schön i D. Scholze (red.), Sorbisches Kulturlexikon (wersja online). Bautzen: Domowina-Verlag. https://www.sorabicon.de/kulturlexikon/artikel/prov_nq4_jcb_f3b/
• Eichler, E. (1985–1993). Slawische Ortsnamen zwischen Saale und Neiße T. 1–4. Bautzen: Domowina-Verlag.
• Eichler, E. (2002). Onomastische Terminologie. W: E. Rzetelska-Feleszko, A. Cieślikowa i J. Duma (red.), Słowiańska onomastyka. Encyklopedia (t. 1, s. 85). Warszawa–Kraków: Towarzystwo Naukowe Warszawskie.
• Elikowska-Winklerowa, M. (2019). Erwin Mjerśeńc - pśijaśel a ceptaŕ. Nowy Casnik, 70(18), 2.
• Linsberger, A. i Hauser, I. (b.d.). Liste Onomastischer Schlüsseltermini. https://icosweb.net/wp/wp-content/uploads/2019/05/ICOS-Terms-de.pdf (dostęp: 9.03.2022).
• Kaulfürst, F. i Nowak, M. (2018). Ortschaften im angestammten Siedlungsgebiet der Sorben/Wenden im Land Brandenburg = Mjenja wobydlenišćow w starodawnem sedleńskem rumje Serbow w kraju Bramborska. Budyšyn: Ludowe Nakładnistwo Domowina.
• Körner, S. (1993). Ortsnamenbuch der Niederlausitz. Berlin: Akademie Verlag.
• Měršeńc, E. (2014). Bólosna njegluka w burskem žywjenju. W: H. Adam (red.), Serbska Pratyja 2015 (s. 39). Budyšyn: Ludowe Nakładnistwo Domowina.
• Mjeršeńc, E. (2008). Faraŕ Šwjela a naša Žylojska cerkwja. W: Ze žywjenja na lanźe: pratyjarje wulicuju (s. 140). Budyšyn: Ludowe Nakładnistwo Domowina. (Oryginalna praca opublikowana w 2006 r.).
• Muka, A. (= Mucke, E.). (1926–1928). Słownik dolnoserbskeje rěcy a jeje narěcow / Wörterbuch der niederwendischen Sprache und ihrer Dialekte (t. 1–3). Praha: Česká akademie věd a umění.
• Petr, J. (1969). Lužickosrbská onomastická terminologie. Zpravodaj Mistopisné komise ČSAV, 10, 538–552.
• Wenzel, W. (1987–1994). Studien zu sorbischen Personennamen (t. 1–3). Bautzen: Domowina-Verlag.
• Wenzel, W. (1999). Lausitzer Familiennamen slawischen Ursprungs. Bautzen: Domowina-Verlag.
• Wenzel, W. (2004). Niedersorbische Personennamen aus Kirchenbüchern des 16. bis 18. Jahrhunderts. Bautzen: Domowina-Verlag.
• Wenzel, W. (2006). Niederlausitzer Ortsnamenbuch. Mit einem Exkurs zur Siedlungsgeschichte und 8 mehrfarbigen Karten. Bautzen: Domowina-Verlag.
• Wieczorek, G. (2016). Kak pisaś - Cerna abo Cernja? Wót problemow ze serbskimi mjenjami. Nowy Casnik, 67(50), 8.
• Witkowski, T. (1995). Probleme der Terminologie. W: E. Eichler, G. Hilty, H. Löffler, H. Steger i L. Zgusta (red.), Namenforschung / Name studies / Les noms propres. Ein internationales Handbuch zur Onomastik / An International Handbook of Onomastics / Manuel international d’onomastique (t. 1, s. 288–294). De Gruyter.
• Zschieschang, C. (2022). Onomastykon dla każdego - o modułowej strukturze artykułów hasłowych w serwisie Dolnoserbske mjenja | Niedersorbische Namen [Onomasticon for everyone: about a modularized structure of entries in the Dolnoserbske mjenja | Niedersorbische namen online service]. Onomastica, 66, 341–353.

Identifiers

DOI

10.17651/ONOMAST.66.22

Biblioteka Nauki

2166335