Nowe dane dotyczące rudonośnych pokryw lawowych z neoproterozoiku (skały osadowe, pokłady, struktury sedymentacyjne w Ratnie, Wołyń, Ukraina)

• Authors: Kseniia Rudenko , Kateryna Derevska
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

Volcanic formations were always an object of geologist’s interest due to their metallogenic features. Neoproterozoic flood basalts are not an exception. Neoproterozoic flood basalts spread in the eastern part of Poland, the south-western Belarus, northern Moldova, and western Ukraine (Bakun-Czubarow ed. 2001, 2002, Machnacz ed. 2001, Bialowolska, 2002, Justkowiakowa, 1989). It occupies a vast territory (up to 200,000 km2) in the South-Western part of East European Craton. This part of the East European Craton is a passive continental margin, which includes the Volhyn-Polisia depression and Lukov-Ratno horst zone. Their geological structures are explored in detail by Znamenskaja T.A. Czebanenko, I.I. (Znamenskaja ed. 1979, 1985, Znamenskaja, 1992). The main tectonic structures of Volhyn-Polisia depression are Chartoryisk fault zone trending north-west and Manevychi circular structure (Znamenskaja ed. 1979, 1985, Znamenskaja, 1992, Maksimczuk 1999).

PL

Wzory rozprowadzenia drugorzędnej mineralizacji i kwestia tektonicznej kontroli mineralizacji powinny zostać rozpoznane w celu identyfikacji cech formowania się metali naturalnych w pokrywach lawowych z neoproterozoiku (Wołyń, Ukraina). Metoda klasyfikacji zmian pozwoliła na stworzenie mapy pęknięć w strukturach sedymentacyjnych w Ratnie w najniższym potoku w celu określenia intensywności pękania skał w strefie uskoku w Czartorysku. W celu ustalenia cech rozprowadzania mineralizacji metali naturalnych w neoproterozoicznych bazaltach przeprowadzono badania mineralogiczne, petrograficzne i geochemiczne. Analiza chemiczna skał wulkanicznych z miedzią, srebrem i złotem została wykorzystana do stworzenia schematów rozprowadzania metali w najniższym potoku bazaltu w strukturach sedymentacyjnych w Ratnie.Dzięki temu dowiadujemy się, że skały wulkaniczne w strefie uskoku w Czartorysku przeszły wiele zmian. Neoproterozoiczne pokrywy lawowe przeszły zmiany w sposób nierównomierny i charakteryzują się podwyższoną koncentracją metali szlachetnych. Regionalne zmiany przybierają formę palagonitu, chlorytu, zeolitów, chalcedonów i analcymów. Wykazano, że kształtowanie nasyconej mineralizacji metali naturalnych (miedź, srebro, nikiel, chrom) jest związane z regionalnymi zmianami w potoku bazaltu w Ratnie. W strefach o podwyższonym pękaniu i brekcji występują kwarc niskotemperaturowy, karbonity i siarczki rozprowadzane miejscowo. Miejsca ostatniej mineralizacji metali (złoto, srebro, ołów) również są miejscowe i związane ze strefami brekcji.

Keywords

EN

Neoproterozoic flood basalts, the Ratno Beds, native metals, alterations, mineralization

PL

neoproterozoiczne pokrywy lawowe, pokłady, struktury sedymentacyjne, skały osadowe w Ratnie, metale naturalne, zmiany, mineralizacja

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia
• Year: 2014
• Volume: 69
• Issue: 2

Dates

published

2014

online

2015-05-25

Contributors

author

Kseniia Rudenko

author

Kateryna Derevska

References

• Bakun-Czubarow N., Bialowolska A., Fedoryshyn Yu. I., 2001: Neoproterozoic III Flood Basalts of the Volcanogenic Volhynian Series (Western Margin of the East European Craton). Abstracts volume of Joint Meeting of Europrobe Tesz, Timpebar, Uralides & SW-Iberia Projects. 30 September – 2 October, Ankara, 2001, 6–8.
• Bakun-Czubarow N., Bialovolska A., Fedoryshyn Yu.I., 2002: Neoproterozoic flood basalts of Zabolottya and Babino beds of the Volhynian series and Polesie series dolerites in the western margin of the East Europen craton. Acta Geologica Polonica, 52, 4, 481–496.
• Bernadska Ł.G. (1958): Wułkanіti Rowenskoї obłastі. K. 41.
• Bezugłaja M., Szumłjanskij W., Derewskaja Je., Moskałenko O., 1999: Błagorodnye metałły w wendskich trappach Wołyni. Naukowі osnowi prognozuwannja, poszukіw ta ocіnki rodowiszcz zołota. Materіali mіżnarodnoї naukowoї konferencії. Łwіw, 154–155.
• Bialowolska A., Bakun-Czubarow N., and Fedoryshyn Yu., 2002: Neoproterozoic flood basalts of the upper beds of the Volhynian Series (East European Craton). Geol. Quart., vol. 46, 1, 37-57.
• Czebanenko I.I. (main editor, 1990): Geotektonika Wołyno-Podolii (red).-Kijew: Nauk.dumka, 243.
• Cіłmak O., Skakun Ł., 2006: Mіnerałnij skład ta osobliwostі formuwannja smektit-chłoritowich agregatіw u migdalinach wendskich bazałtіw Wolinі. Mіnerałogіcznij zbіrnik, № 56, Wip. 1–2., 127–141.
• Derewska K.І., Szumłjanskij W.O., Gałeckij Ł.S., Zagnіtko W.M, Prichodko W.Ł., Bezugła M. W. Szumłjanskij Ł.W., 2003: Geołogo-geneticzna modeł rudoutworjujuczoї sistemi і poszukowі oznaki samorodnomіdnogo zrudenіnnja w trapach Wolinі. Geołog Ukraїni. №3-4, 75–81.
• Derewska K.І., Bezugła M.W., Awgust Cz., Prichodko W.Ł., Ałeksandrow O.Ł., 2006: Zakonomіrnostі rozmіszczennja samorodnomіdnoї ta suputnjoї mіnerałіzacії w meżach Rafałіwskoї rudonosnoї płoszczі. Mіd Wolinі. Kijew: Łogos, 149–155.
• Derewska K.І., Prichodko W.Ł., Kosowskij Ja.O., Rudenko K.W., 2008: Mіnerałogo-petrografіcznі osobliwostі porіd trapowoї formacії wendu Wolinі (Rafałіwska rudonosna płoszcza). Naukowі pracі Doneckogo nacіonałnogo unіwersitetu. Serіja «Gіrniczo-geołogіczna». Wip. 8 (136), Doneck, 78–83.
• Gintow O.B., 2005: Połewaja tektonofizika i eje primenenije pri izuczenii deformacij zemnoj kory Ukrainy. Kijew, Feniks, 572.
• Justkowiakowa M., 1989: Wend dolny. Profileglebokich otworow wiertniczych panstwowego Instytutu geologcznego. Kaplonosy IG 1. Zeszyt 68, Warszawa, 52–55.
• Koronowskij N.W., Jakuszowa A.F., 1991: Osnowy geołogii. Moskwa. Wysszaja szkoła, 416.
• Kosowskij Ja.O., Mełniczuk W.G., 2004: Błagorodnometałne zrudenіnnja w efuziwnich trapach Wolinі. Zb. nauk. pr. Wolin. derż. un-tu. Łuck, 2004, 10–14.
• Kuzmenkowa O.F., Weretennikow N.W., Nosowa A.A., Kotłjarow W.A., 2006: Mednaja mineralizacija w wułkanogennoj tołszcze wenda Bełarusi. Mіd Wolinі. Kijew: Łogos, 171–178.
• Kwasnica I.W., 2003: Samorodnoje serebro i medno-serebrjanye prorastanija iz wendskich wułkanitow Wołyni. Inf. materiały 12-j naucz. konf. In-ta geołogii Komi NC UrO RAN “Struktura, weszczestwo, istorija litosfery Timano-Sewerourałskogo segmenta”. Syktywkar: Geoprint, 118–120.
• Kwasnicja W., Kwasnicja І., 2002: Osobliwostі samorodnoї mіdі Ukraїni. Mіnerałagołіcznij zbіrnik, № 52, Wip. 1, 55–60.
• Kwasnicja І., 2004: Morfołogіcznі tipi widіłen samorodnoї mіdі Ukraїni. Mіnerałagołіcznij zbіrnik. № 54, Wip. 1, 24–29.
• Kwasnicja І.W., Kosowskij Ja.O., 2005: Samorodnі metali Zachіdnoї Wolinі. Tezi naukowo-prakt. konf. «Priroda Zachіdnogo Połіssja ta priłeglich teritorіj». Łuck. RWW «Weża» Wolin. derż. un-tu, 14–16.
• Kwasnicja І.W., Kosowskij Ja.O., Bondarenko M.І., 2006: Samorodne załіzo іz wendskich wułkanіtіw Wolinі. Mіd Wolinі. Kijew: Łogos, 123–131.
• Kwasnicja І.W., Pawliszin W.І., 2006: Formi rostu kristałіw samorodnoї mіdі Wolinі. Mіd Wolinі. Kijew: Łogos, 116–123.
• Kwasnicja І.W., Pawliszin W.І., Kosowskij Ja.O., 2009: Samorodna mіd Ukraїni: geołogіczna pozicіja, mіnerałogіja і kristałogenezis. Kiїw. Łogos, 171.
• Łazarenko E.K., Matkowskij O.І., Winar O.M., Szaszkіna W.P., Gnatіw G.M., 1960: Mіnerałogіja wiwerżenich kompłeksіw Zachіdnoї Wolinі. Łwіw. Wid-wo Łwіwskogo un-tu, 509.
• Machnacz A.S., Gareckij R.G., Matwejew A.W. i dr., 2001: Geołogіja Bełarusi. Mn: Іnstitut geołogiczeskich nauk NAN Bełarusi, 815.
• Maksimczuk W., Kuznecowa W., Gorodiskij Ju., Docenko І., Czobotok І., 1999: Dosłіdżennja suczasnich geodinamіcznich procesіw tektonomagmaticznim metodom w rajonі roztaszuwannja Rіwnenskoї AJES. Geodinamіka 1 (2), 96–105.
• Mełniczuk W., 2004: Gіdrotermałnі mіnerałogіczna zonałnіst ta metamorfіzm u mіdenosnich trapach niżnjogo wendu Wolino-Podіłskoї pliti. Mіnerałogіcznij zbіrnik. 2004. №54, wip. 2, 131–142.
• Mełniczuk W.G., Prichodko W.Ł., Kwasnicja І.W., Skakun Ł.Z., Kosowskij Ja.O., Matejuk W.W., Charcziszin Ju.D., Połіszczuk A.M., 2012: Zołotonosnіst czochła pіwnіcznoї czastini Wolino-Podіłskoї pliti. Zbіrnik naukowich prac UkrDGRІ. № 1, 64–74.
• Palijenko W.P. (1992): Nowejszaja geodinamika i eje otrażenije w rełjefe Ukrainy. Kijew. Naukowa dumka, 116.
• Prichodko W.Ł., Kosowskij Ja.A., Iwaniw I.N., 1993: Perspektiwy medenosnosti wułkanogennych obrazowanij wołynskoj serii Łukowsko-Ratnenskoj gorstowoj zony. Geołogiczeskij żurnał. № 4, 138–142.
• Rudenko K.W., Derewska K.І., Kowałczuk M.S., Tinkow W.O., 2011: Osobliwostі chіmіzmu samorodnoї mіdі z wułkanіtіw Ukraїni ta Komandorskich ostrowіw. Geografija, geoekołogija, geołogija: opyt naucznych issłedowanij: Materiały VIII Meżdunarodnoj naucznoj konferencii studentow, aspirantow i mołodych uczenych. - Kijew. 2011, Wyp. 8, 51–53.
• Skakun Ł. Tkaczuk A. Mełniczuk W., 2006: Tipi ceołіtowich asocіacіj w gіdrotermałnich utworennjach wolinskoї serії. Mіd Wolinі. Kijew: Łogos. 71–81.
• Szumłjanskij Ł.W., Cimbał S.M., 2006: Pro charakter wtorinnich zmіn wułkanogennich porіd trapowoї formacії Wolinі. Mіd Wolinі. Kijew: Łogos, 56–65.
• Szumłjanskij W.A., Prichodko W.Ł., Żikałjak N.W., Zagnitko W.N., 2006: Osnownye geołogo-promyszłennye tipy mednych mestorożdenij Ukrainy. Mіd Wolinі. Kijew: Łogos, 6–22.
• Znamenskaja T.O., Czebanenko І.І., 1979: Pro wіdobrażennja rozłomno-błokowoї tektonіki fundamentu Wolino-Podіłskoї sinekłіzi u budowі її osadocznogo pokriwu ta rełєfі. Dop. AN URSR. Ser. B. 1979, № 12, 996–999.
• Znamenskaja T.A., Czebanenko I.I., 1985: Błokowaja tektonika Wołyno-Podolii. Kijew Naukowa dumka, 156.
• Znamenskaja T.A., 1992: Strukturnye projawłenija sdwigowoj tektoniki na Wołyno-Podolii. Tektonika i stratigrafija. wyp. 32, 8–14.

Identifiers

DOI

10.17951/b.2014.69.2.9