Zmiany średniej dobowej temperatury powietrza w Lublinie w latach 1951-2010.

• Authors: Bogusław Michał Kaszewski , Anna Zofia Bilik
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W pracy zestawiono codzienne wartości średniej dobowej temperatury powietrza w Lublinie (dane ze Stacji Meteorologicznej UMCS) w dwu 30 letnich okresach: 1951-1980 i 1981-2010. Przeanalizowano zakres zmienności temperatury i częstość wartości w przedziałach 2-stopniowych i 5-stopniowych. Średnia temperatura powietrza w Lublinie w okresie 1981-2010 wyniosła 8,7oC i była wyższa od średniej dla okresu 1951-1980 o 0,8oC. W przebiegu rocznym w 10 miesiącach średnia temperatura była wyższa w drugim okresie. Największe różnice dotyczyły miesięcy od stycznia do marca. Porównanie uzyskanych wyników z dwóch 30-leci wykazało, że zakres wahań temperatury średniej dobowej nie uległ zmianie (od -25,9- -24,0oC do 28,1-30,0oC). Zwiększyła się natomiast wyraźnie liczba dni z temperaturą ˃ 20°C, średnio o 6 dni w roku, a zmniejszyła się liczba dni ze średnią dobową temperaturą ≤ -10,0°C, średnio o 3 dni w roku. W przebiegu rocznym największe zmiany w dwu analizowanych okresach obserwuje się w styczniu. W miesiącu tym w latach 1981-2010 nastąpił przyrost liczby dni z temperaturą powyżej 0,0ºC o 4 dni.

EN

The paper summarizes the mean daily air temperature in Lublin (data from the Meteorological Station UMCS) in two 30-year periods: 1951–1980 and 1981–2010. The range of variability and frequency of air temperature values was analyzed in 2- and 5-degree intervals. The mean air temperature in the years 1981–2010 was 8.7°C and it was higher than the mean air temperature for years 1951–1980 for 0.8°C. In the annual course during 10 months mean average monthly values were higher in the second period. The biggest differences concerned the months from January to March. The comparison of results obtained from two 30-year periods showed that the variability range of the mean daily air temperature has not changed (from -25.9 – -24.0°C to 28.1–30.0°C).However, the number of days with temperature ˃ 20°C has significantly increased, on average by 6 days during the year, while the number of days with daily average temperature ≤ -10.0°C has decreased on average by 3 days in a year. In the annual course the highest changes in two analyzed periods are observed in January. In this month in the years 1981–2010 there was increase in the number of days with daily air temperature above 0.0°C by 4 days.

Keywords

PL

średnia dobowa temperatura powietrza; przedziały temperatury; Lublin; meteorologia; klimatologia

EN

mean daily air temperature; temperature intervals; Lublin; meteorology; climatology

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia
• Year: 2015
• Volume: 70
• Issue: 1

Dates

published

2015

online

2016-06-30

Contributors

author

Bogusław Michał Kaszewski

author

Anna Zofia Bilik

References

• Badach A., Gluza A.F., Kaszewski B.M., Niedziałek h., 1985. Temperatura powietrza w Lublinie w latach 1951–1980. Annales UMCS, sec. B, 60, 9, 169–193.
• Czernecki B., Miętus M., 2010. Wstępna analiza występowania i zmienności termicznych pór roku w wybranych regionach Polski na przykładzie Pasa Pobrzeży Południowobałtyckich i Wyżyn Polskich, [w:] E. Bednorz (red.) Klimat Polski na tle klimatu Europy. Warunki termiczne i opadowe. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, 9–25.
• Fiedorow E.E., 1925. Opytizuczenia pogody miesaca po pogodamotdielnychdniej, Żurnał Gieofiziki i Meteorologii, 2,3–4,5–16.
• Fortuniak, K., Kłysik, K., Wibig, J., 2004. Międzydobowa zmienność temperatury powietrza w Łodzi, Acta Geographica Lodziensia, 89, 35–46.
• IPCC,2013, Summary for Policy makers, [w:] Climate change 2013. The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. Cambridge University Press, Cambridge–New York.
• Kaszewski B.M.,Gluza A.F., Siwek K., 2011. Występowanie niesprzyjających warunków termicznych dla uprawiania turystyki aktywnej na Lubelszczyźnie. Annales UMCS, LXVI,2, 91–101.
• Kosowska-Cezak U., 2005. Warunki odczucia cieplnego określone na podstawie temperatury średniej dobowej (na przykładzie Warszawy. Balneologia Polska 1–2/2005, 49–55.
• Kossowska-Cezak U., 2014. Zmiany wieloletnie średniej dobowej temperatury powietrza w Warszawie (1947–2013). Prz. Geof. 59, 127–139.
• Kożuchowski K., 2004. Skala i tendencje współczesnych zmian temperatury powietrza w Polsce, [w:] K. Kożuchowski (red.) Skala uwarunkowania i perspektywy współczesnych zmian klimatycznych w Polsce, Łódź, 25–45.
• Krępa E., Ciaranek D., 2014. Ekstremalne osobliwości w rocznym przebiegu temperatury powietrza w Krakowie. Prace Geograficzne, 139, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków, 57–67.
• Mager P., Kopeć M., 2010. Okres wegetacyjny w Polsce i w Europie w dobie obserwowanego ocieplenia, [w:] E. Bednorz, L. Kolendowicz (red.), Klimat Polski na tle klimatu Europy – zmiany i ich konsekwencje, Bogucki Wyd. Nauk., Seria: Studia z Geografii i Geologii, 16, 49–63.
• Michalska B., 2011. Tendencje zmian temperatury powietrza w Polsce. Prace i Studia Geograficzne, 47, 67–75.
• Piotrowicz K., 2010. Sezonowa i wieloletnia zmienność typów pogody w Krakowie. Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Potencjał ekonomiczny miast w województwie lubelskim w latach 2000–2010. Analizy statystyczne. Urząd Statystyczny w Lublinie. Lublin, 2011.
• Řezníčková L., Brázdil R., Tolarz R., 2007. Meteorological singularities in the Czech Republic in the period 1961–2002, Theoretical and Applied Climatology, 88, 179–192.
• Rocznik Statystyczny Miasta Lublina 1971. Miejski Urząd Statystyczny w Lublinie. Rok I. Lublin 1971.
• Wibig J., 2004. Bieg roczny i zmienność wieloletnia stopniodni chłodu i ciepła na obszarze Polski, [w:] K. Kożuchowski (red.) Skala uwarunkowania i perspektywy współczesnych zmian klimatycznych w Polsce, Łódź, 129–137.
• Zinkiewicz W., Warakomski W., 1959. Zarys klimatu Lublina. Annales UMCS, vol. XIV, 2, Sectio B, 47–124.

Identifiers

DOI

10.17951/b.2015.70.1.71