Wstępna ocena potencjału bioklimatycznego uzdrowiska Nałęczów w półroczu ciepłym

• Authors: Mateusz Dobek , Agnieszka Krzyżewska , Sylwester Wereski
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem pracy jest wstępna analiza bioklimatu Nałęczowa za pomocą wybranych charakterystyk bioklimatycznych, m.in. bodźcowości termicznej, międzydobowych zmian temperatury i ciśnienia, fal upałów, dni parnych i wskaźnika UTCI. Dane meteorologiczne wykorzystane w pracy pochodzą ze stacji automatycznej Davis oraz czujników HOBO, zlokalizowanych na terenie Miejskiej Oczyszczalni Ścieków w Nałęczowie. W pracy wykorzystano dane z półrocza ciepłego (kwiecień – wrzesień 2014 r.). Dotyczą one: temperatury i wilgotności względnej powietrza, kierunku i prędkości wiatru oraz całkowitego promieniowania słonecznego. Półrocze ciepłe (kwiecień – wrzesień 2014 r.) w Nałęczowie charakteryzowało się stosunkowo dużą częstością występowania ostrych i silnie odczuwalnych bodźców termicznych (lipiec, czerwiec), które niekorzystnie wpływają na zdrowie i samopoczucie człowieka. Na przełomie lipca i sierpnia (31.VII-04.VIII) pojawiła się 5-dniowa fala upałów, osiągając w czasie kulminacji temperaturę 33,7°C. Liczba dni upalnych wyniosła 10, przy średniej dla wielolecia 1971-1989 wynoszącej 4 dni. Były to warunki wysoce niekorzystne dla kuracjuszy ze schorzeniami kardiologicznymi (które są głównym profilem leczniczym Nałęczowa).  Dni parne pojawiły się już w maju, natomiast ich maksimum przypada na lipiec. Międzydobowe zmiany ciśnienia, wpływające niekorzystnie na człowieka, w Nałęczowie pojawiały się sporadycznie, co sprzyja klimatoterapii. Wstępne badania bioklimatu Nałęczowa bazujące na wskaźniku UTCI wykazały, iż w okresie obserwacyjnym dominowały warunki korzystne dla kuracjuszy („brak obciążeń cieplnych” i „umiarkowany stres ciepła”). 

EN

The aim of the study is to present the preliminary analysis of bioclimate in the spa-town Nałęczów with selected bioclimatic characteristics, including thermal stimuli, inter-daily changes in temperature, heat waves, sultry days and thermal and humidity conditions defined by Humidex. Meteorological data used in the work is derived from the automated station Davis and HOBO sensors, located in the Municipal Sewage Treatment Plant in Nałęczów. The study employs the data from the warm half of the year (April – September) 2014. Nałęczów is warmer and more humid than Lublin. The analyzed period in Nałęczów was characterized by a relatively high incidence of acute and strongly felt thermal stimuli (June and July), which adversely affect the health and well-being of inhabitants and visitors. At the turn of July and August (July 31st – August 4th) the 5-day heat wave occurred. Those were highly unfavourable conditions for patients with cardiac diseases. Sultry days appeared as early as in May, while the maximum was in July. The preliminary study of the bioclimate of Nałęczów based on Humidex showed that the observation period was dominated by conditions favourable for patients (“comfort” conditions). The most unfavourable conditions were observed at the beginning of August.

Keywords

PL

Uzdrowisko Nałęczów, bioklimat, UTCI, bodźcowość klimatu

EN

spa-town Nałęczów, bioclimate, UTCI, climate stimuli

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia
• Year: 2017
• Volume: 72
• Issue: 1

Dates

published

2017

online

2018-03-07

Contributors

author

Mateusz Dobek

author

Agnieszka Krzyżewska

author

Sylwester Wereski

References

• Baranowska M., 1967: Meteorologiczne warunki klimatoterapii w Nałęczowie Zdroju, Wiadomości Uzdrowiskowe, 12, 1, 109–117.
• Baranowska M., Boniecka-Żółcik H., Gurba A., 1975: Charakterystyka bioklimatyczna uzdrowisk dla potrzeb wypoczynku i turystyki, Wiadomości Meteorologii i Gospodarki Wodnej, t. II (XXIII), z. 1, 43–51.
• Bartoszek K., Węgrzyn A., 2013: Dni z pogodą parną w okolicy Lublina i Nałęczowa w latach 1966–2010, Prace Geograficzne, z. 133, IGiGP UJ, 21–34.
• Bil-Knozová G., Rožnovský J., 2006: Comparison of a series of air temperature and relative air humidity measure using HOBO and AMS sensors and conventional methods, Annales UMCS, sec. B, vol. LXI, 8, 72–81.
• Błażejczyk K., 2004: Bioklimatyczne uwarunkowania turystyki i rekreacji w Polsce, Prace Geograficzne, 192, 291.
• Błażejczyk K., Kotarba A.Z., Twardosz R., 2005: Zróżnicowanie topoklimatyczne Gaika-Brzezowej, [w:] K. Krzemień, J. Trepińska, A. Bokwa (red.), Rola stacji terenowych w badaniach geograficznych, IGiGP UJ, Kraków, 71–77.
• Błażejczyk K., Kunert A., 2011: Bioklimatyczne uwarunkowania turystyki i rekreacji w Polsce, Monografie, 13, IGiPZ PAN, 366.
• Bogucki J., Dąbrowska A., Sienkiewicz M., 1995: Przebieg wybranych elementów meteorologicznych w Nałęczowie w latach 1961–90, Balneologia Polska, 37, 3–4, 89–95.
• Jankowiak J., Parczewski W. (red.), 1978: Bioklimat uzdrowisk polskich, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa, 431.
• Kajoch A. (red), 1990: Atlas uzdrowisk polskich, PPWK, Warszawa–Wrocław, 311.
• Kaszewski B.M., 2008: Warunki klimatyczne Lubelszczyzny, Wyd. UMCS, Lublin, 60.
• Kołodziej J., Galant H., Liniewicz K., Sierosławski H., 1991: Charakterystyka klimatu Nałęczowa i okolic, [w:] Współczesne badania topoklimatyczne, Prace Instytutu Geograficznego Uniwersytetu Wrocławskiego, Geografia Fizyczna, 5, 315–322.
• Kozłowska-Szczęsna T., Błażejczyk K., Krawczyk B., 1997: Bioklimatologia człowieka. Metody i ich zastosowanie w badaniach bioklimatu Polski, Monografie IGiPZ PAN, 1, 200.
• Kozłowska-Szczęsna T., Błażejczyk K., Krawczyk B., Limanówka D., 2002: Bioklimat uzdrowisk polskich i możliwości jego wykorzystania w lecznictwie, Monografie IGiPZ PAN, 3, Warszawa, 611.
• Kozłowska-Szczęsna T., Krawczyk B., Kuchcik M., 2004: Wpływ środowiska atmosferycznego na zdrowie i samopoczucie człowieka, Monografie IGiPZ PAN, 4, 194.
• Koźmiński C., Michalska B., 2011: Bioklimatyczne uwarunkowania lecznictwa uzdrowiskowego i wypoczynku w rejonie Nałęczowa, Acta Balneologia, 4 (126), 300–307.
• Kuchcik M., Baranowski J., 2011: Różnice termiczne między osiedlami mieszkaniowymi o różnym udziale powierzchni czynnej biologicznie, Prace i Studia Geogr. WGiSR UW, 47, 365–372.
• Kuchcik M., Błażejczyk K., Szmyd J., Błażejczyk A., Baranowski J., 2013: Potencjał leczniczy klimatu Polski, IGiPZ PAN, Warszawa, 270.
• Michna E., Paczos S., Zinkiewicz A., 1975: Stosunki klimatyczne Nałęczowa i okolicy, Problemy Uzdrowiskowe, 8 (96), 5–18.
• Michna E., Paczos S., Zinkiewicz A., 1980: Z badań klimatu lokalnego uzdrowiska Nałęczów, Acta Universitatis Lodziensis, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego, S. II, 28, 95–104.
• www.ec.gc.ca/meteo-weather (dostęp: 05.06.2017 r.)

Identifiers

DOI

10.17951/b.2017.72.1.47