Zróżnicowanie termiczne na Lubelszczyźnie podczas fali mrozów w styczniu 2017 r.

• Authors: Agnieszka Krzyżewska , Sylwester Wereski , Marek Nowosad
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

Frost waves are included to extreme weather phenomena – similarly as other phenomena of the type – constituting a threat for human health and life, as well as negatively affecting the natural environment. Frost wave is defined as a sequence of at least three consecutive days with minimum daily air temperature equal or lower than –15°C (Wibig et al. 2009). The aim of this paper is to examine the thermal conditions in the Lublin Region during particularly cold January of 2017. The adopted source materials were results of measurements of minimum and maximum daily air temperature and term values of air temperatures with a 1-hour time step from field meteorological stations of the Department of Hydrology and Climatology of the University of Maria Curie-Skłodowska (UMCS) located in the Lublin Region (Celejów, Leśniowice, Rybczewice, Wola Wereszczyńska, Guciów), as well as meteorological stations of the Institute of Meteorology and Water Management – National Research Institute IMGW-PIB (Siedlce, Terespol, Lublin-Radawiec, Włodawa, Sandomierz, Zamość, Kozienice). Frost wave in the Lublin Region was from 5 to 11 January. However, at the majority of stations (excluding the station in Terespol) on 9 January, the minimum daily air temperature was higher than –15°C. During this phenomenon, the lowest air temperature was recorded on 7 January in Guciów, and its value reached –25.3°C. The cause of this frost wave was the inflow of Arctic air from the north.

PL

Fale mrozów należą do ekstremalnych zjawisk pogodowych stanowiących – podobnie jak inne tego typu zjawiska – zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka oraz wpływających niekorzystnie na środowisko przyrodnicze. Za falę mrozów przyjmuje się ciąg przynajmniej trzech kolejnych dni, podczas których minimalna dobowa temperatura powietrza była równa lub niższa od –15°C (Wibig i in. 2009). Celem niniejszej pracy jest zbadanie warunków termicznych na Lubelszczyźnie podczas szczególnie mroźnego stycznia 2017 r. Jako materiał źródłowy wykorzystano wyniki pomiarów minimalnych i maksymalnych dobowych wartości temperatury powietrza oraz terminowe wartości temperatury powietrza o kroku czasowym 1 godziny, z terenowych stacji meteorologicznych Katedry Hydrologii i Klimatologii UMCS, zlokalizowanych na obszarze Lubelszczyzny (Celejów, Leśniowice, Rybczewice, Wola Wereszczyńska, Guciów) oraz stacji meteorologicznych IMGW-PIB (Siedlce, Terespol, Lublin-Radawiec, Włodawa, Sandomierz, Zamość, Kozienice). Fala mrozów na Lubelszczyźnie wystąpiła w dniach od 5 do 11 stycznia 2017 r., przy czym na większości stacji (z wyjątkiem stacji w Terespolu) 9 stycznia minimalna dobowa temperatura powietrza była wyższa od –15°C. Podczas analizowanego okresu najniższą temperaturę powietrza zanotowano 7 stycznia na stacji w Guciowie (–25,3°C). Przyczyną tej fali mrozów był napływ powietrza arktycznego z północy.

Keywords

EN

Lublin Region; Lublin; thermal conditions; cold spells

PL

Lubelszczyzna; Lublin; warunki termiczne; fale mrozu

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia
• Year: 2019
• Volume: 74

Dates

published

2019

online

2019-11-07

Contributors

author

Agnieszka Krzyżewska

author

Sylwester Wereski

author

Marek Nowosad

References

• American Meteorological Society, Glossary of Meteorology. Online: http://glossary.ametsoc.org (access: 15.11.2019).
• Ewert A. 1998. Próba określenia indywidualnych cech klimatu region lubelskiego. In: M. Nowosad (ed.), Problemy współczesnej klimatologii i agrometeorologii regionu lubelskiego (pp. 25–29). Lublin: UMCS.
• IPCC, 2014. Climate Change 2014: Synthesis Report. Contribution of Working Groups I, II and III to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Core Writing Team, R.K. Pachauri and L.A. Meyer (eds.)]. IPCC, Geneva, Switzerland, 151 pp.
• Kaszewski B.M. 2006. Próba oceny zmiany klimatu na Lubelszczyźnie w drugiej połowie XX wieku. In: J. Trepińska, Z. Olecki (eds.), Klimatyczne aspekty środowiska geograficznego (pp. 127–138). Kraków: IGiGP UJ.
• Kaszewski B.M. 2008. Warunki klimatyczne Lubelszczyzny. Lublin: UMCS.
• Kaszewski B., Krzyżewska A., Siwek K., Śnieżek T., Kuśmierz A. 2018. Plan adaptacji do zmian klimatu Miasta Lublin do roku 2030, Załącznik 2: Opis głównych zagrożeń klimatycznych i ich pochodnych dla Miasta Lublin. Lublin–Warszawa.
• Kołodziej J., Liniewicz K., Wesołowska-Janczarek M. 1987/1988. Ekstremalne wartości temperatury powietrza w okolicy Lublina (1951–1985). Annales UMCS, sec. B 42(43), 143–154.
• Krzyżewska A. 2014. Przegląd metod wydzielania fal upałów i fal mrozów. Przegląd Geofizyczny 59(3–4), 157–173.
• Krzyżewska A., Wereski S. 2011. Fale upałów i mrozów w wybranych stacjach Polski na tle regionów bioklimatycznych (2000–2010). Przegląd Geofizyczny 56(1–2), 99–109.
• Krzyżewska A., Wereski S., Nowosad M. 2018. Thermal variability in the Lublin Region during an exceptionally severe heat wave in August 2015. Przegląd Geofizyczny 58(1–2), 293–303.
• Li Z., Manson A.H., Li Y., Meek C. 2017. Circulation characteristics of persistent cold spells in central-eastern North America. Journal of Meteorological Research 31(1), 250–260. https://doi.org/10.1007/s13351-017-6146-y
• Niedźwiedź T. (ed.). 2003. Słownik meteorologiczny. Warszawa: PTGeof, IMiGW.
• Nowak M., Nowak J. 1996. Lubelszczyzna. Warszawa: WSiP.
• Paczos S. 1982. Stosunki termiczne i śnieżne zim w Polsce. Lublin: UMCS.
• Paczos S. 1990. Ekstremalnie ciepłe i chłodne zimy w Polsce w okresie 1951–1990. In: Materiały konferencyjne. Ogólnopolska Sesja Naukowa „Meteorologia i hydrologia a ochrona środowiska” (pp. 85–90). Przesieka.
• Porębska M., Zdunek M. 2013. Analysis of extreme temperature events in Central Europe related to high pressure blocking situations in 2001–2011. Meteorologische Zeitschrift 22(5), 533–540.
• Smoyer-Tomic K.E., Kuhn R., Hudson A. 2003. Heat wave hazards: An overview of heat wave impacts in Canada. Natural Hazards 28(2–3), 465–486. https://doi.org/10.1023/A:1022946528157
• Tomczyk A.M. 2015. Najdłuższa fala upałów oraz fala mrozów w Poznaniu na tle cyrkulacji atmosferycznej. Acta Geographica Silesiana 19, 67–71.
• Tomczyk A.M., Bednorz E., Półrolniczak M., Kolendowicz L. 2019. Strong heat and cold waves in Poland in relation with the large-scale atmospheric circulation. Theoretical and Applied Climatology 137(3–4), 1909–1923.
• Wibig J., Podstawczyńska A., Rzepa M., Piotrowski P. 2009. Cold waves in Poland – frequency, trends and relationships with atmospheric circulation. Geographia Polonica 82(1), 47–59.
• Wiszniewski W. 1973. Atlas klimatyczny Polski. Warszawa: IMiGW.
• www.ogimet.com
• www.pogodynka.pl
• www.wmo.int
• Zinkiewicz W., Zinkiewicz A. 1973. Stosunki klimatyczne województwa lubelskiego. Annales UMCS, sec. B 28(8), 140–202.

Identifiers

DOI

10.17951/b.2019.74.0.217-229