Assessment at School as an Interactive Communication

• Authors: Iwona Morawska
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Ocenianie, jako integralny element procesu kształcenia, stanowi przedmiot wielu dyskusji i ciągle aktualnych, ważnych problemów. Koncentrują się one m.in. wokół stosowanych w szkole systemów, metod, narzędzi i kryteriów oceny osiągnięć edukacyjnych ucznia, opisywanych w kontekście teorii pomiaru dydaktycznego i obowiązujących podstaw prawnych. Stosunkowo niewiele miejsca poświęca się w badaniach nad ocenianiem komunikacyjnym, aksjologicznym i formacyjnym aspektom tego procesu, relacjom personalnym, jakie z nim są lub mogą być związane, a dotyczą nauczycieli i uczniów. W świetle przedstawionych ustaleń to właśnie ten wymiar oceniania powinien być bardziej dowartościowany w teorii i praktyce edukacyjnej. Mogą temu sprzyjać opisane w tekście przykładowe strategie oceniania rozumianego jako komunikacja interakcyjna, której głównym celem jest wspieranie i stymulowanie rozwoju ucznia w ramach niestandardowych praktyk oceniania, jakie może stosować nauczyciel.

EN

Assessing as an integral element of the education process is the subject of many discussions. They focus, among other things, on the systems, methods, tools and criteria for assessing student’s educational achievements described in the context of didactic measurement theories and applicable legal bases. Relatively little space is devoted to research on the communication, axiological and formation aspects of this process, personal relationships that are/can be associated with it, and concern teachers and students. In the light of the findings presented, it is this dimension of assessment that should be more appreciated in educational theory and practice. This can be supported by the exemplary evaluation strategies described in the text, understood as interactive communication, the main purpose of which is to support and stimulate student development as part of non-standard assessment practices that a teacher can use.

Keywords

PL

ocenianie; komunikacja; interakcja; nauczyciel; uczeń

EN

assessment; communication; interaction; teacher; student

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova
• Year: 2019
• Issue: 4

Dates

published

2019

online

2019-12-31

Contributors

author

Iwona Morawska

References

• Ablewicz K., Teoretyczne i metodologiczne podstawy pedagogiki antropologicznej. Studium sytuacji wychowawczej, Kraków 2003.
• Badora S., Marzec D., Kosmala J., Komunikacja i podmiotowość w relacjach szkolnych, Częstochowa 2000.
• Bilińska-Suchanek E., Dekonstrukcja znaczeń jako wyzwanie wobec manipulacji w edukacji, „Problemy Wczesnej Edukacji” 2007, nr 1–2.
• Bortnowski S., Jak wyzwolić i jak zniszczyć wyobraźnię piszących?, [w:] Jestem – więc piszę. Między rzemiosłem a wyobraźnią, red. G. Tomaszewska, B. Kapela-Bagińska, Z. Pomirska, Gdańsk 2009.
• Bortnowski S., Polonista wobec książki Bolesława Niemierki. Między oceną szkolną a dydaktyką. Bliżej dydaktyki, [w:] Kłopotliwy problem – badanie polonistycznych osiągnięć uczniów, red. H. Kosętka, Z. Uryga, Kraków 2001.
• Drynda D., Historyczne źródła współczesnych ofert w zakresie oceniania uczniów, [w:] Historyczne źródła wybranych ofert edukacyjnych w Polsce współczesnej, red. D. Drynda, D. Ekiert-Grabowska, W. Łuszczuk, Katowice 1996.
• Dudzikowa M., Mit o szkole jako miejscu „wszechstronnego rozwoju” ucznia. Eseje etnopedagogiczne, Kraków 2001.
• Habermas J., Teoria działania komunikacyjnego, t. 1: Racjonalność działania a racjonalność społeczna, Warszawa 1999.
• Janke A.W., Stosunki nauczycieli i uczniów w świetle zorientowanej humanistycznie relacji rodzina – szkoła, [w:] Aksjodeontologiczne aspekty relacji osobowych w procesie edukacji, red. W.M. Wołoszyn, Bydgoszcz 1997.
• Jaskulska S., Do tablicy! Ocenianie szkolne jako komunikacja nauczyciela z uczniem, [w:] Uczłowieczyć komunikację. Nauczyciel wobec ucznia w przestrzeni szkolnej, red. H. Kwiatkowska, Kraków 2015.
• Kawecki I., Wiedza praktyczna nauczycieli, Kraków 2004.
• Kłakówna Z.A., Wstęp, „Nowa Polszczyzna” 1998, nr 5.
• Kłopotliwy problem – badanie polonistycznych osiągnięć uczniów, red. H. Kosętka, Z. Uryga, Kraków 2001.
• Komar W., Dramat zawodności nauczycielstwa – dylematy genezy i przyczyn (refleksje w kręgu „prowokacji”), [w:] Uczłowieczyć komunikację. Nauczyciel wobec ucznia w przestrzeni szkolnej, red. H. Kwiatkowska, Kraków 2015.
• Komar W., Współczesność i nauczyciel – perspektywy edukacji bez dogmatów? Którędy do wykształcenia światłych oraz niezależnie myślących nauczycieli. Blokady i szanse, Warszawa 2000.
• Korporowicz L., Edukacja jako interakcja. Rozwojowe dylematy współczesnego społeczeństwa wiedzy, [w:] Kierunki rozwoju edukacji w zmieniającej się przestrzeni społecznej, red. A. Cudowska, Białystok 2011.
• Lekcja polskiego. Podsumowanie ankiety, oprac. B. Kryda, „Tygodnik Powszechny” 1984, nr 41 (maszynopis udostępniony przez dr Barbarę Krydę).
• Lipiec J., Wolność i podmiotowość człowieka, Kraków 1997.
• Matusz-Rżewska A., Nauczyciel – uczeń. O paradoksach wzajemnej komunikacji, [w:] Uczłowieczyć komunikację. Nauczyciel wobec ucznia w przestrzeni szkolnej, red. H. Kwiatkowska, Kraków 2015.
• Morawska I., „Działanie” czy „milczenie” wyobraźni w wypracowaniach uczniów klas siódmych [w druku].
• Morawska I., Latoch-Zielińska M., Tutoring, mentoring, coaching w pracy szkolnego polonisty, „Filoteknos” 2017, nr 7.
• Niemierko B., Ocenianie szkolne bez tajemnic, Warszawa 2002.
• Niemierko B., Pomiar sprawdzający w dydaktyce, Warszawa 1990.
• Panasiuk B., Nauczyciel jako lider grupy szkolnej. Pedagogiczne i aksjologiczne uwarunkowania, [w:] Edukacja wobec różnorodności, red. P. Przybysz, Gdynia 2001.
• Pituła B., Opresyjne czy podmiotowe traktowanie ucznia, czyli kilka refleksji na temat respektowania zasady podmiotowości we współczesnej szkole, „Chowanna” 2006, nr 1.
• Putkiewicz E., O ocenianiu szkolnym i ocenianiu nauczania, [w:] Pedagogika w pokoju nauczycielskim, red. K. Kruszewski, Warszawa 2000.
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 sierpnia 2017 roku w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz.U. 2017, poz. 1534).
• Sajdak A,, Edukacja kreatywna, Kraków 2008.
• Stróżyński K., Komunikowanie ocen, www.ptde.org/pluginfile.php/1261/mod_page [dostęp: 7.09.2018].
• Szyling G., Nauczycielskie praktyki oceniania poza standardami, Kraków 2011.
• Śliwerski B., Wyspy oporu edukacyjnego, Kraków 1993.
• Tomasik A., Warmiak I., Zaceńska M., Jak oceniać?, „Nowa Polszczyzna” 1999, nr 3.
• Uczłowieczyć komunikację. Nauczyciel wobec ucznia w przestrzeni szkolnej, red. H. Kwiatkowska, Kraków 2015.
• Wiczkowski K., Zza i sprzed katedry, czyli jak oceniać sprawiedliwie, Ostrołęka 1994.
• Wojnar I., Człowiek jako podmiot i cel wychowania, [w:] Podmiotowość jako problem filozoficzny, społeczny i pedagogiczny, Warszawa 1993.
• Wojtkiewicz D., Interakcje uczniów i nauczycieli. Kontekst – rodzaje – implikacje praktyczne, www.pedagogiczna.edu.pl/zest419.htm [dostęp: 10.10.2019].
• Zajdel K., Znaczenie oceniania w przebiegu życia, Zielona Góra 2016.
• Zimny T., Samodzielność edukacyjna uczniów, [w:] Tendencje w dydaktyce współczesnej, red. K. Denek, F. Bereźnicki, Toruń 1998.

Identifiers

DOI

10.17951/en.2019.4.195-211