Как меняются оценки ценностей (на примере рус. самолюбие)

• Authors: Елена Л. Березович
• Languages of publication: RU

Abstracts

RU

There is no abstract available for this language

EN

With reference to the evaluative component in the meaning of the word самолюбие ‘self-esteem’, the author analyzes the development of axiological concepts in time, space and society. The article deals with the different interpretations of the meaning of this word in the literary language dictionaries of the 18th–21st centuries. There is a clear tendency towards improving of the perception of самолюбие from defining it as a vice (at the end of 18th century) to understanding it as a proper sense of one’s own dignity (at the end of 20th century). The article considers the changes in the word meaning in the opposing language layers – dialects and the language of advertising: while in dialects самолюбие is viewed entirely negatively, in the language of advertising it gets positive evaluation (a person with high self-esteem has a sense of his own value and is demanding in the pragmatic sphere of life).

PL

Na przykładzie rosyjskiego konceptu samolub’e (miłość własna) autorka omawia prawidłowości dotyczące transformacji konceptów aksjologicznych w wymiarze czasowym, przestrzennym i społecznym. W słownikach rosyjskiego języka literackiego XVIII–XXI w. udokumentowane są istotne różnice w ewaluacji znaczenia słowa samolub’e – od uznawania miłości własnej za wadę w XVIII wieku do zrównania znaczenia tego leksemu z poczuciem własnej godności w końcu wieku XX. Autorka podkreśla zwłaszcza kontrast między użyciem słowa samolub’e w gwarach ludowych z jednej, a w języku współczesnej reklamy z drugiej strony: w dialektach samolub’e jest wartościowane wyraźnie negatywne, podczas gdy w języku reklamy otrzymuje ocenę pozytywną – samolubivyj to ktoś, kto wysoko się ceni i jest wymagający w sprawach materialnych oraz pragmatyczny życiowo.

Keywords

RU

EN

values; language of advertizing; traditional Russian culture; love of oneself

PL

wartości; język reklamy; tradycyjna kultura rosyjska; miłość własna

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
• Year: 2013
• Volume: 25

Dates

published

2013

online

2013-01-06

Contributors

author

Елена Л. Березович

References

• ÂOS – Âroslavskij oblastnoj slovar’, Âroslavl’ 1981-1991, vyp. 1-10.
• Arkušyn G. L., 2000, Slovnyk zachidnopolis’kych govirok, t. 1-2, Luc’k.
• Berezovič E. L., 2007, Âzyk i tradicionnaâ kul’tura: Ètnolingvističeskie issledovaniâ, Moskva.
• Berezovič E. L., 2011, Dinamika russkoj aksiologičeskoj kartiny mira v leksičeskom otraženii (ot «sovetskich» cennostej k «postperestoečnym»), “Etnolingwistyka” 23, s. 121-136.
• ČTS – Čalavek: Tèmatyčny sloŭnik, Minsk 2006.
• DÈIS – Tradicionnaâ kul’tura Urala: Dialektnyj ètnoideografičeskij slovar’ russkich govorov Srednego Urala, avtorysostaviteli O. V. Vostrikov, V. V. Lipina; Sverdlovskij oblastnoj Dom fol’klora; kafedra russkogo ǎzyka i obščego âzykoznaniâ UrGU. Ekaterinburg. «Basko», 2009 [Èlektronnoe izdanie].
• LKTÈ – leksičeskaâ kartoteka Toponimičeskoj èkspedicii Ural’skogo universiteta (kafedra russkogo âzyka i obščego ăzykoznaniă Ural’skogo federal’nogo unoversiteta, Ekaterinburg).
• Maleča N. M., 2002-2003, Slovar’ govorov ural’skich (âickich) kazakov, t. 1-4, Orenburg.
• NKRÂ – Nacional’nyj korpus russkogo âzyka, ѐlektronnyj resurs, http:// ruscorpora.ru.
• NOSS – Novyj ob"âsnitel’nyj slovar’ sinonimov russkogo âzyka, 2-e izd., ispravl. i dop., pod obščim rok-vom akad. Û. D. Apresâna, Moskva-Vena: Âzyki slavânskoj kul’tury; Venskij slavističeskij al’manach, 2004.
• Ožegov S. I. (sost.), 1953, Slovar’ russkogo âzyka, pod obšč. red. akad. S. P. Obnorskogo, 3-e izd. Moskva.
• Sannikov A. V., 2006, Ponâtiâ dostoinstva i smireniâ, [v:] Âzykovaâ kartina mira i sistemnaâ leksikografiâ, otv. red. Û. D. Apresân, Moskva, s. 405-407.
• SAR – Slovar’ Akademii Rossijskoj, t. 1-6, (1789-1794), Moskva 2001-2005.
• SGRS – Slovar’ govorov Russkogo Severa, t. 1, Ekaterinburg 2001.
• SPZB – Sloŭnik belaruskich gavorak paŭnočna-zachodnâj Belarusi i âe pagraničča, t. 1-5, Minsk 1978-1986.
• SRGK – Slovar’ russkich govorov Karelii i sopredel’nych oblastej, Sankt-Peterburg 1994-2005, Vyp. 1-6.
• SRGS – Slovar’ russkich govorov Sibiri, t. 1-5, Novosibirsk 1999-2006.
• SRGSU – Slovar’ russkich govorov Srednego Urala, t. 1-7, Sverdlovsk 1964-1987.
• SRNG - Slovar’ russkich narodnych govorov, Moskva-Leningrad 1965, Vyp. 1-.
• SSRLÂ – Slovar’ sovremennogo russkogo literaturnogo âzyka, t. 1-17, Moskva-Leningrad 1948-1965.
• SVG – Slovar’ vologodskich govorov, Vologda 1983-2007, Vyp. 1-12.
• Ušakov D. N. (red.), 1935-1940, Tolkovyj slovar’ russkogo âzyka, t. 1-4, Moskva.
• Vepreva I. T., Kupina N. A., 2007, Aktual’noe slovo dnâ: dostojnaâ žyzn’, [v:] Russkij âzyk za rubežom, № 3, Moskva, s. 90-93.

Identifiers

DOI

10.17951/et.2013.25.181