Rozważania nad istnieniem i istotą wolności zabudowy – głos w dyskusji

• Authors: Anna Ostrowska
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Klasyczna koncepcja wolności budowlanej ujmuje tę wartość jako pochodną prawa własności nieruchomości, a jej gwarancji upatruje w przepisach Konstytucji. W polskiej doktrynie i orzecznictwie sądowym z zakresu prawa administracyjnego wolność ta występuje tradycyjnie w dwóch aspektach: przedmiotowym (jako zasada prawa) oraz podmiotowym (jako publiczne prawo podmiotowe). Współczesny rozbudowany system reglamentacji w prawie budowlanym, w którym centralną instytucją nadal pozostaje pozwolenie na budowę, skłania do refleksji nad istnieniem i istotą wolności budowlanej, w tym jej rolą w procesie stanowienia i stosowania prawa, a także sądowej kontroli administracji publicznej. Problem ten jest ukazany z perspektywy szerszego zagadnienia, jakim jest relacja pomiędzy wolnością jednostki a prawem.

EN

The idea of the freedom of construction encompasses this value as a derivative of the property right and finds its guarantees in the regulations of the Constitution. In the doctrine as well as in the judgements of the Polish Constitutional Court and administrative courts, this kind of freedom occurs traditionally in two aspects: from the perspective of a subject – as a fundamental rule in the process of investment and from the perspective of an object – as a right to construct. Contemporary extensive system of administrative regulation in the construction law with the construction permit as a central legal measure, causes for thought regarding the existence and the essence of the freedom of construction, including its role in the process of making and applying the law as well as in the system of the judicial control of the public administration. This issue is analysed from the perspective of the universal problem, which is the relation between the freedom of the individual and the law.

Keywords

PL

wolność budowlana; ochrona własności; reglamentacja administracyjna; prawo budowlane; wolność a prawo; dobro wspólne

EN

freedom of construction; protection of the property right; administrative regulation; construction law; freedom of the individual vs law system; common good

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
• Year: 2017
• Volume: 64
• Issue: 1

Dates

published

2017

online

2017-11-25

Contributors

author

Anna Ostrowska

References

• Asman T., Komentarz do art. 4 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, [w:] Prawo budowlane. Komentarz, red. Z. Niewiadomski, Warszawa 2016.
• Banaszkiewicz B., Konstytucyjne prawo do własności, [w:] Konstytucyjne podstawy systemu prawa, red. M. Wyrzykowski, Warszawa 2001.
• Bąkowski T., O wolności budowlanej de lege lata i de lege ferenda, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2015, t. 33.
• Garlicki L., Wstęp, [w:] Komentarz do Konstytucji, red. L. Garlicki, t. 3, Warszawa 2003.
• Hobbes T., Lewiatan, Warszawa 1954.
• Izdebski H., Prawo własności w planowaniu zagospodarowania przestrzeni, [w:] Kierunki reformy prawa planowania i zagospodarowania przestrzennego, red. I. Zachariasz, Warszawa 2012.
• Jabłoński M., Klasyfikacja wolności i praw jednostki w Konstytucji RP, [w:] Wolności i prawa jednostki w Konstytucji RP, t. 1: Idee i zasady przewodnie konstytucyjnej regulacji wolności i praw jednostki w RP, red. M. Jabłoński, Warszawa 2010.
• Jakimowicz W., Wolność zabudowy w prawie administracyjnym, Warszawa 2012.
• Kant I., Die Metaphysik, Leipzig 1907.
• Kazimierczuk M., Pojęcie, istota oraz źródło wolności i praw człowieka, „Studia Prawnoustrojowe” 2014, nr 26.
• Kiełkowski T., Nabycie prawa na mocy decyzji administracyjnej, Warszawa 2012.
• Kijowski D.R., Pozwolenia w administracji publicznej, Białystok 2000.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz encyklopedyczny, red. W. Skrzydło, S. Grabowska, R. Grabowski, Warszawa 2009.
• Kość A., Podstawy filozofii prawa, Lublin 2005.
• Locke J., Dwa traktaty o rządzie, Warszawa 1992.
• Ławniczak A., Wolności i prawa człowieka w ujęciu konstytucyjnym, [w:] Wolności i prawa jednostki w Konstytucji RP, t. 1: Idee i zasady przewodnie konstytucyjnej regulacji wolności i praw jednostki w RP, red. M. Jabłoński, Warszawa 2010.
• Ławrynowicz-Mikłaszewicz M., Koncepcja istoty wolności i praw jednostki oraz aspekt formalny ich ograniczenia, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2014, nr 4.
• Malinowska I., Ochrona praw i wolności w Polsce, Warszawa 2009.
• Mayer O., Deutsches Verwaltungsrecht, Leipzig 1995.
• Niewiadomski Z., Asman T., Wolność budowlana jako prawo podmiotowe inwestora, [w:] Księga jubileuszowa Prof. dr hab. Stanisława Jędrzejewskiego, red. W. Szwajdler, H. Nowicki, T. Asman, Toruń 2009.
• Ostrowska A., Pozwolenie na budowę, Warszawa 2012.
• Radbruch G., Filozofia prawa, Warszawa 2009.
• Rousseau J.J., Umowa społeczna, Warszawa 1966.
• Świderski K., Uwagi o prawie zabudowy i zagospodarowania nieruchomości, [w:] Przestrzeń i nieruchomości jako przedmiot prawa administracyjnego. Publiczne prawo rzeczowe, red. I. Niżnik-Dobosz, Warszawa 2012.
• Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 290 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 2 kwietnia 1997 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. nr 78, poz. 483 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 718 z późn. zm.).
• Walaszek-Pyzioł A., Wolność gospodarcza w ustawodawstwie Republiki Federalnej Niemiec, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 1992, nr 5–6.
• Walawski B., Pozwolenia i koncesje w prawie polskim, Wilno 1939.
• Waligórski M.A., Administracyjnoprawna reglamentacja działalności gospodarczej w tzw. specjalnych strefach ekonomicznych, „Studia Prawnicze” 1997, nr 2.
• Wojtyczek K., Granice ingerencji ustawodawczej w sferę praw człowieka w Konstytucji RP, Kraków 1999.
• Wojtyczek K., Ochrona godności człowieka, wolności i równości przy pomocy skargi konstytucyjnej w polskim systemie prawnym, [w:] Godność człowieka jako kategoria prawa, red. K. Complak, Wrocław 2001.
• Wyrok NSA z dnia 15 marca 2006 r., II OSK 634/05, LEX nr 198327.
• Wyrok NSA z dnia 18 stycznia 2008 r., II OSK 1878/06, LEX nr 508458.
• Wyrok NSA z dnia 21 lutego 2012 r., II OSK 2312/10, LEX nr 1138137.
• Wyrok NSA z dnia 10 lutego 2015 r., II OSK 1783/13, LEX nr 1810099.
• Wyrok TK z dnia 26 stycznia 1993 r., U 10/92, OTK 1993, nr 1, poz. 2.
• Wyrok TK z dnia 12 stycznia 1999 r., P 2/98, OTK 1999, nr 1, poz. 2.
• Wyrok TK z dnia 25 maja 1999 r., SK 9/98, OTK 1999, nr 4, poz. 78.
• Wyrok TK z dnia 20 marca 2006 r., K 17/05, OTK-A 2006, nr 3, poz. 30.
• Wyrok TK z dnia 9 listopada 2010 r., SK 10/08, OTK-A 2010, nr 9, poz. 99.
• Wyrok TK z dnia 20 kwietnia 2011 r., Kp 7/09, OTK-A 2011, nr 3.
• Wyrok TK z dnia 20 kwietnia 2011 r., Kp 7/09, OTK-A 2011, nr 3, poz. 26.
• Zachariasz I., Planowanie przestrzenne versus zagospodarowanie przestrzeni. Podstawowe problemy w orzecznictwie sądów administracyjnych, [w:] Przestrzeń i nieruchomości jako przedmiot prawa administracyjnego. Publiczne prawo rzeczowe, red. I. Niżnik-Dobosz, Warszawa 2012.
• Zamyślewska-Gorząch K., Wolność budowlana i jej prawne ograniczenia, „Samorząd Terytorialny” 2005, nr 10.
• Zdyb M., Administracyjnoprawne ograniczenia praw rzeczowych, [w:] System Prawa Administracyjnego, t. 7: Materialne prawo administracyjne, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2012.
• Zdyb M., Dobro wspólne/publiczne, [w:] Encyklopedia samorządu terytorialnego, red. K. Miaskowska-Daszkiewicz, B. Szmulik, Warszawa 2010.
• Zdyb M., Dobro wspólne w perspektywie artykułu 1 Konstytucji RP, [w:] Trybunał Konstytucyjny. Księga XV-lecia, red. F. Rymarz, A. Jankiewicz, Warszawa 2001.
• Zdyb M., Działalność gospodarcza i publiczne prawo gospodarcze, Kraków 2001.
• Zdyb M., Komentarz do art. 6 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, LEX nr 145479.
• Zirk-Sadowski M., Wprowadzenie do filozofii prawa, Warszawa 2011.
• Zmierczak M., Prawo – ograniczenie czy warunek wolności?, [w:] Prawne aspekty wolności. Zbiór studiów, red. E. Cała-Wacinkiewicz, D. Wacinkiewicz, Toruń 2008.
• Zwolak S., Istota wolności budowlanej, „Przegląd Prawa Publicznego” 2016, nr 3.

Identifiers

DOI

10.17951/g.2017.64.1.153