Sygnalizacja jako przejaw obowiązku lojalności wobec pracodawcy?

• Authors: Łukasz Bolesta
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem niniejszego artykułu jest przede wszystkim próba odpowiedzi na pytanie, czy sygnalizacja jest przejawem obowiązku lojalności wobec pracodawcy. Autor stara się wskazać granice lojalności pracownika wobec pracodawcy oraz przedstawia pojęcie whistleblowingu i zakres ochrony, na jaki mogą liczyć sygnaliści w Polsce. Ponadto wskazuje kierunek, jaki powinny obrać polskie przepisy w zakresie ochrony whistleblowerów. Co prawda, w polskim prawie istnieją pewne przepisy dotyczące zgłaszania nieprawidłowości w miejscu pracy, są one jednak zamieszczone w różnych aktach prawnych i cechuje je niespójność oraz niekompletność. Ponadto, co potwierdza judykatura, nie gwarantują one skutecznej ochrony whistleblowerom. Przyjmuje się, że pracownik-sygnalista powinien działać w dobrej wierze oraz ujawniać nieprawidłowości zachodzące w miejscu pracy w imię interesu społecznego lub publicznego. Rola pracownika powinna ograniczać się do przekazania informacji budzących niepokój właściwym osobom w swojej organizacji, a w razie braku reakcji z jej strony – właściwym organom lub podmiotom zewnętrznym.

EN

The purpose of this article is primarily an attempt to establish whether whistleblowing can be considered as a symptom of the duty of loyalty towards an employer. The author seeks to set out the boundaries of loyalty between employer and employee and also presents the concept of whistleblowing and scope of protection which whistleblowers could count in Poland. Moreover, the author indicates the direction in which the Polish regulations of the protection of whistleblowers should take. Even though in the Polish law there are certain regulations on reporting misconduct in the workplace, they are contained in various legal acts and are typically incoherent and incomplete. Moreover, as confirmed by the judicial practice, these regulations do not guarantee effective protection of whistleblowers. It is assumed that an employee-whistleblower should act in good faith and should disclose wrongdoings at work for the sake of a social or public interest. The role of an employee should be limited to conveying the disturbing information to relevant people in the employee’s organization, and if there is no reaction – to competent external authorities or institutions.

Keywords

PL

whistleblowing; lojalność; obowiązki pracownika

EN

whistleblowing; loyalty; employee’s duties

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
• Year: 2018
• Volume: 65
• Issue: 2

Dates

published

2018

online

2018-12-17

Contributors

author

Łukasz Bolesta

References

• Chobot A., Charakterystyka prawna i społeczna dobra zakładu pracy, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1984, nr 2.
• Derlacz-Wawrowska M., Whistleblowing a ochrona informacji poufnych pracodawcy, [w:] Prawo pracy. Refleksje i poszukiwania. Księga jubileuszowa Profesora Jerzego Wratnego, red. G. Uścińska, Warszawa 2013.
• Głowacka D., Ploszka A., Sczaniecki M., Wiem i powiem. Ochrona sygnalistów i dziennikarskich źródeł informacji, Warszawa 2016.
• Kleinhempel M., Whistleblowing Not an Easy Thing to Do, “Effective Executive” 2011, No. 7.
• Kuczyński T., O właściwościach pracowniczego obowiązku dbałości o dobro zakładu pracy, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2004, nr 7.
• Makowski G., Waszak M., Na podstawie badania opinii reprezentantów związków zawodowych i organizacji pracodawców, Warszawa 2016.
• Nowicki M.A., Europejski Trybunał Praw Człowieka. Wybór orzeczeń 2011, Warszawa 2012.
• Patterson R., Kompendium terminów z zakresu rachunkowości po polsku i angielsku, Warszawa 2002.
• Skąpski M., Pracowniczy obowiązek dbałości o dobro zakładu pracy (art. 100 § 2 pkt 4 k.p.), „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2001, nr 2.
• Świątkowski A., Kodeks pracy. Komentarz, Warszawa 2016.
• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 917 ze zm.).
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1904 ze zm.).
• Wojciechowska-Nowak A., Ochrona prawna sygnalistów w doświadczeniu sędziów sądów pracy. Raport z badań, Warszawa 2011.
• Wojciechowska-Nowak A., Skuteczna ochrona prawna sygnalistów. Perspektywa pracodawców, związków zawodowych oraz przedstawicieli środowisk prawniczych, „Przegląd Antykorupcyjny” 2016, nr 2(7).
• Wojciechowska-Nowak A., Założenia do ustawy o ochronie osób sygnalizujących nieprawidłowości w środowisku zawodowym. Jak polski ustawodawca może czerpać z doświadczeń państw obcych?, Warszawa 2012.
• Wujczyk M., Podstawy whistleblowingu w polskim prawie pracy, „Przegląd Sądowy” 2014, nr 6.
• Wyrok SN z dnia 2 października 2003 r., I PK 534/02, Legalis nr 217846.
• Wyrok SN z dnia 28 sierpnia 2013 r., I PK 48/13, niepubl.
• Wyrok SN z dnia 1 października 1998 r., I PKN 351/98, OSNAPiUS 1999, nr 21, poz. 676.

Identifiers

DOI

10.17951/g.2018.65.2.35-46