Koncepcja PIT-u komunalnego – argumenty za i przeciw

• Authors: Ryta Dziemianowicz , Marzanna Poniatowicz
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Udział jednostek samorządu terytorialnego w państwowym podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) jest zaliczany w polskim systemie prawnym do kategorii dochodów własnych samorządu. Taka kwalifikacja nie spełnia jednak podstawowego atrybutu tzw. podatków zdecentralizowanych, jakim jest władztwo podatkowe. W tym przypadku władze lokalne nie tylko nie mają żadnego wpływu na wysokość dochodów z tego tytułu, ale jednocześnie ponoszą finansowe konsekwencje systemowych zmian wprowadzanych w konstrukcji tego podatku. Między innymi w tym kontekście w Polsce nasiliła się ostatnio dyskusja nad koniecznością zmniejszenia zależności dochodów jednostek samorządu terytorialnego od centralnych decyzji podatkowych w formule „usamorządowienia” podatku PIT i wprowadzenia tzw. PIT-u komunalnego (lokalnego). Celem artykułu jest nie tylko ukazanie tej koncepcji, ale również identyfikacja potencjalnych zalet i zagrożeń związanych z ewentualnym wprowadzeniem PIT-u komunalnego w polskim systemie finansów lokalnych.

EN

In the Polish legal system, shares of local government units in state Personal Income Tax (PIT) falls into the category of the local government’s own revenues. Such assignment does not meet the basic attribute of the so-called decentralized taxes, which is the taxing power. The local authorities cannot affect the income tax revenue in this case, while at the same time they suffer financial consequences of amendments in the construction of this tax. In Poland, this issue, among other things, fueled a discussion on the need to reduce the dependence of local government units’ revenues on central tax decisions in the form of “local-governmentalization” of the Personal Income Tax and introduction of the so-called municipal (local) PIT. Not only does the article aim to present this concept, but also to identify potential advantages and risks connected with the possible introduction of municipal PIT in the Polish system of local finance.

Keywords

PL

samorząd terytorialny; lokalna autonomia podatkowa; udziały w państwowych podatkach dochodowych; PIT komunalny

EN

local government; local tax autonomy; shares in state income taxes; municipal PIT

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia
• Year: 2016
• Volume: 50
• Issue: 1

Dates

published

2016

online

2016-04-03

Contributors

author

Ryta Dziemianowicz

author

Marzanna Poniatowicz

References

• Dolnicki B., Samorząd terytorialny, Wolters Kluwer, Warszawa 2012.
• Hanusz A. (red.), Źródła finansowania samorządu terytorialnego, Wolters Kluwer, Warszawa 2015.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r., nr 78, poz. 483).
• MF, Informacja z wykonania budżetów jednostek samorządu terytorialnego za 4 kwartały 2014 r., Warszawa 2015.
• MF, Preferencje podatkowe w Polsce, Warszawa 2015.
• Narastające dysfunkcje, zasadnicze dylematy, konieczne działania. Raport o stanie samorządności terytorialnej w Polsce, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Małopolska Szkoła Administracji Publicznej, Kraków 2013.
• Neneman J., Swianiewicz P., Co PIT komunalny znaczy dla finansów samorządowych, „Finanse Komunalne” 2014, nr 1–2.
• Neneman J., Swianiewicz P., Koncepcje, warianty i konsekwencje wprowadzenia PIT-u komunalnego w Polsce, Ekspertyza BGK, Warszawa 2013.
• Niezgoda A., Podział zasobów publicznych między administrację rządową i samorządową, Wolters Kluwer, Warszawa 2012.
• Poniatowicz M., Dziemianowicz R., Alińska A., Limited Taxing Power of Local Government Entities in Poland as a Determinant of Tax Competition at the Local Level, referat wygłoszony na “Annual Conference of Public Economic Theory Association Conference”, 2–4 lipca 2015 r., Luxemburg.
• Samorząd 3.0. Raport Forum Od-nowa, Warszawa, listopad 2013.
• Wójtowicz K., Udział w podatkach państwowych a problem stabilności fiskalnej jednostek samorządu terytorialnego, „Annales UMCS. Sectio H” 2014, Vol. XLVIII, z. 2.

Identifiers

DOI

10.17951/h.2016.50.1.305