Aequalitas valoris w teorii wymiany Carla Mengera

• Authors: Katarzyna Appelt
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Carl Menger – podobnie jak wcześniej Etienne de Condillac, Le Trosne, Adam Smith, David Ricardo, John S. Mill, Jean-Baptiste Say, William S. Jevons – łączył pojęcie wartości z potrzebą. W przeciwieństwie jednak do swoich poprzedników Menger nie uznał kategorii użyteczności rzeczy jako miary ich wartości. Zakwestionował tym samym pogląd głęboko zakorzeniony w historii myśli ekonomicznej, iż wartość jest własnością dobra, która sprawia, iż jest ono zdolne do zaspokojenia potrzeb człowieka. W systemie Carla Mengera wartość dobra należy do kategorii sądu o wadze potrzeby dla dobrobytu jednostki. W artykule pokazano, iż Mengerowskie ujęcie wartości pozwala wprowadzić pojęcie aequalitas valoris do teorii wymiany, a pojęć „wartość wymienna” oraz „wartość użytkowa” nie można traktować jako przynależnych do teorii wartości dóbr.

EN

Carl Menger – as earlier Etienne de Condillac, Le Trosne, Adam Smith, David Ricardo, John S. Mill, Jean-Baptiste Say, William S. Jevons – has associated the notion of value with the human need. Unlike his predecessors, Menger has not accepted the notion of commodity utility as a measure of its value. In that way, Menger has challenged a thesis deeply rooted in the history of economic thought that the notion of value denotes the commodity attribute that makes each good capable to meet human need. In Menger’s value theory, the notion of value belongs the category of human judgment on the importance of good for human life and well being, i.e. for his need satisfaction. It has been shown that Menger’s approach to the commodity value let us introduce the concept of aequalitas valoris to the theory of commodity exchange and neither “value in use” nor “value in exchange” can be treated as categories of commodity value theory.

Keywords

PL

teoria wartości; teoria wymiany; użyteczność; wartość użytkowa; wartość wymienna; aequalitas valoris; Condillac; Smith; Ricardo; Mill; Say; Jevons; Menger

EN

theory of value; theory of exchange; utility; value in use; value in exchange; aequalitas valoris; Condillac; Smith; Ricardo; Mill; Say; Jevons; Menger

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia
• Year: 2018
• Volume: 52
• Issue: 1

Dates

published

2018

online

2018-06-20

Contributors

author

Katarzyna Appelt

References

• Condillac E.B., Handel i rząd w ich stosunku wzajemnym. Le Commerce et le gouvernement, considérés relativement l’un a l’autre (1776), [w:] W. Zawadzki, Wartość i cena. Wypisy z dzieł autorów polskich i obcych, Wydawnictwo Kazimierza Rutskiego, Warszawa–Łódź 1949.
• Jevons W.S., Theory of Political Economy, Macmillan, London 1931 [1871].
• Le Trosne G.F., O dochodzie społecznym w odniesieniu do wartości, obiegu, przemysłu oraz handlu zewnętrznego i wewnętrznego (1777), [w:] W. Zawadzki, Wartość i cena. Wypisy z dzieł autorów polskich i obcych, Wydawnictwo Kazimierza Rutskiego, Warszawa–Łódź 1949.
• Menger C., Grundsätze der Volkswirtschatfslehre, Nabu Press, Vienna 2010 [1871].
• Menger C., Principles of Economics, transl. J. Dingwall, B.F. Hoselitz, The Free Press, Glencoe, Illinois 1950 [1871].
• Menger C., Zasady ekonomii, przeł. B. Pawiński, P. Perka, Fijorr Publishing Company 2013.
• Mill J.S., Zasady ekonomii politycznej z niektórym zastosowaniem do filozofii społecznej. The Principles of Political Economy with Some of their Applications to Social Philosophy (1848), [w:] W. Zawadzki, Wartość i cena. Wypisy z dzieł autorów polskich i obcych, Wydawnictwo Kazimierza Rutskiego, Warszawa–Łódź 1949.
• Smith A., Badania nad naturą i przyczynami bogacenia się narodów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
• Ricardo D., Zasady ekonomii politycznej i podatkowania (1817), [w:] W. Zawadzki, Wartość i cena. Wypisy z dzieł autorów polskich i obcych, Wydawnictwo Kazimierza Rutskiego, Warszawa–Łódź 1949.

Identifiers

DOI

10.17951/h.2018.52.1.9