Spatial Planning as a Public Management Tool in Poland: Premises and Reality

• Authors: Bogusław Gulski , Waldemar Gorzym-Wilkowski

Abstracts

EN

The aim of this paper is to assess the functioning of spatial planning in Poland in the context of public management objectives. Drawing on the concepts of New Public Management, we use the category of stakeholders and public value generated for stakeholders. Two groups of stakeholders in spatial planning are distinguished, namely public (national and local government) entities, and private entities (including individuals and businesses). We describe the mechanisms of stakeholders’ influence on spatial planning and the effects of this influence on the development of space. We found that the actual spatial planning mechanisms in Poland are aberrational from the perspective of public management. The ubiquity of these aberrations (in diverse municipalities) allows us to rule out the most obvious types of causes, particularly the incompetence or corruption of local authorities or administrative apparatus. Therefore, it is postulated that the causes of the aberrations are structural and inherent to the legal system that impacts spatial planning both directly and indirectly. We propose solutions to improve the situation through the appropriate management of relations with stakeholders in processes implemented by a public entity. The article presents a model of such management. A change in the legal context – above all an amendment of the law regulating spatial planning procedures – provides an opportunity to balance the impact of various stakeholders on spatial planning arrangements.

Keywords

EN

spatial planning; stakeholders; aberrations; values

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia
• Year: 2022
• Volume: 56
• Issue: 4
• Pages: 41-62

Dates

published

2022

Contributors

author

Bogusław Gulski

• Maria Curie-Skłodowska University. Institute of Management and Quality Sciences

• https://orcid.org/0000000226817815

author

Waldemar Gorzym-Wilkowski

• Maria Curie-Skłodowska University. Institute of Socio-Economic Geography and Spatial Management

• https://orcid.org/0000000165594717

References

• Ahmed, W.B., & Yanou, B. (2003). Polysemy of values or conflict of interest: A multi-disciplinary analysis. International Journal of Value-Based Management, 16(2), 153-179.
• Benington, J. (2009). Creating the public in order to create public value? International Journal of Public Administration, 32(3-4), 232-249. doi:10.1080/01900690902749578
• Bieniok, H., & Rokita, J. (1984). Struktura organizacyjna przedsiębiorstwa. Warszawa: PWN.
• Bowman, C., & Ambrosini, V. (2000). Value capture versus value capture towards a coherent definition of value in strategy. British Journal of Management, 11, 1-15.
• Bozeman, B. (2007). Public Values and Public Interest: Counterbalancing Economic Individualism. Washington, D.C.: Georgetown University Press. Retrieved from https://www.jstor.org/stable/j.ctt2tt37c
• Budner, W.W. (2019). Gospodarka przestrzenna miast i aglomeracji. Poznań: Wyd. UEP.
• Caldarice, O., & Cozzolino, S. (2019). Institutional contradictions and attempts at innovation. Evidence from the Italian urban facility planning. European Planning Studies, 27(1), 68-85. doi:10.1080/09654313.2018.1531973
• Case, A., Byrd, R., Claggett, E., DeVeaux, S., Perkins, R., Huang, C., Sernyak, M., Steiner, J., Cole, R., LaPaglia, D., Bailey, M., Buchanan, C., Johnson, A., & Kaufman, J. (2014). Stakeholders' perspectives on community-based participatory research to enhance mental health services. American Journal of Community Psychology, 54(3), 397-408. doi:10.1007/s10464-014-9677-8
• Cho, Y., & Palmer, J. (2013). Stakeholders' views of South Korea's higher education internationalization policy. Higher Education, 65(3), 291-308. doi:10.1007/s 10734-012-9544-1
• Cotteleer, G., & Peerlings, J.H.M. (2011). Spatial planning procedures and property prices: The role of expectations. Landscape and Urban Planning, 100(1-2), 77-86. doi:10.1016/j.landurbplan.2010.11.010
• Crosby, B.C., Hart, P., & Torfing, J. (2017). Public value creation through collaborative innovation. Public Management Review, 19(5), 1-15. doi:10.1080/14719037.2016.1192165
• Cyfert, S., Dyduch, W., Latusek-Jurczak, D., Niemczyk, J., & Sopińska, A. (2014). Subdyscypliny w naukach o zarządzaniu - logika wyodrębnienia, identyfikacja modelu koncepcyjnego oraz zawartość tematyczna. Organizacja i Kierowanie, 161, 37-49.
• Czaputowicz, J. (2009). Patologie w administracji publicznej - zagadnienia wprowadzające. Wykład wprowadzający na X Dorocznej Międzynarodowej Konferencji Naukowej Stowarzyszenia Edukacji Administracji Publicznej „Patologie Administracji Publicznej”. Białystok - Białowieża, 26-28 kwietnia 2009.
• Dembczyńska, J. (2009). Skąd patologia w działaniach administracji? (pierwotne i wtórne przyczyny powstawania patologii w administracji). In P.J. Suwaj & D.R. Kijowski (Eds.), Patologie w administracji publicznej (pp. 31-44). Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer.
• Duijn, M., & Van Popering-Verkerk, J. (2018). Integrated public value creation through community initiatives - evidence from Dutch water management. Rotterdam: Erasmus University Rotterdam, Department of Public Administration & Sociology.
• Faludi, A. (2014). Europeanisation or Europeanisation of spatial planning. Planning Theory and Practice, 15(2), 155-169. doi:10.1080/14649357.2014.902095
• Gorzym-Wilkowski, W.A. (2016). Planowanie przestrzenne jako czynnik kształtujący atrakcyjność rynkowa nieruchomości - skuteczny i niebezpieczny. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio B, LXXI(2), 223-232. doi:10.17951/b. 2016.71.2.223
• Greffe, X. (1999). Gestion publique. Paris: Edition Dalloz.
• Wybory 2014. (n.d.). Retrieved from http://wybory2014.pkw.gov.pl/pl/wyniki/gminy/view/66401
• Haksever, C., Chaganti, R., & Cook, R.G. (2004). A model of value creation: Strategic view. Journal of Business Ethics, 49(3), 291-305.
• Izdebski, W., Śleszyński, P., Malinowski, Z., & Kursa, M. (2018). Analiza morfometryczna planów miejscowych. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 2(1), 331-347. doi:10.14597/INFRAECO.2018.2.1.022
• Johansson, J., & Lidskog, R. (2020). Constructing and justifying risk and accountability after extreme events: Public administration and stakeholders' responses to a wildfire disaster Journal of Environmental Policy and Planning, 22(3), 353-365. doi:10.1080/1523908X.2020.1740656
• Kieżun, W. (1978). Zjawiska patologiczne jako bariera sprawności. In W. Kieżun (Ed.), Bariery sprawności organizacji. Warszawa: PWN.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku (Journal of Laws of 1997 No. 78, item 483, as amended).
• Kowalewski, A., Markowski, T., & Śleszyński, P. (Eds.). (2018). Studia nad chaosem przestrzennym. Studia KPZK PAN, 182(1-3).Warszawa. Retrieved from https://journals.pan.pl/skpzk/125268
• Kożuch, B. (2004). Zarządzanie publiczne w teorii i praktyce polskich organizacji. Warszawa: Wyd. Placet.
• Kożuch, B. (2005). Zarządzanie publiczne jako dyscyplina naukowa. Zarządzanie Publiczne. Zeszyty Naukowe Instytutu Spraw Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1, 11-22.
• Laskowska, A. (2008). Zmiana przeznaczenia gruntu a jego wartość. Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Światowego Rolnictwa, 5(20), 42-49. Retrieved from http://sj.wne.sggw.pl/article-PRS_2008_T5(20)_n_s42/
• Linnan, L.A., Steckler, A., Maman, S., Ellenson, M., French, E., Blanchard, L., Bowling, M., Yamanis, N., Succop, S., Davenport, A., & Moracco, B. (2010). Engaging key stakeholders to assess and improve the professional preparation of MPH health educators. The American Journal of Public Health, 100(10). doi:10.2105/AJPH.2009.177709
• Logan, J., & Molotch, H. (1987). Urban Fortunes: The Political Economy of Place. Berkeley - Los Angeles: University of California Press.
• Luukkonen, J. (2016). A practice theoretical perspective of the Europeanization of spatial planning. European Planning Studies, 25(2), 259-277. doi:10.1080/09654313.2016.1260092
• Malisz, B. (1984). Podstawy gospodarki i polityki przestrzennej. Wrocław: Ossolineum.
• Marks-Krzyszkowska, M. (2016). Zarządzanie publiczne - istota i wybrane koncepcje. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Sociologica, 56, 37-51.
• Mazur, K. (2011). Tworzenie i przywłaszczanie wartości: perspektywa relacji: pracownik - organizacja. Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego.
• Medina, M.G., & Huete García, M.Á. (2020). Real innovation in urban planning? Assessing the institutional capacity in the frame of the integrated sustainable urban development programmes. European Planning Studies, 28(6), 1139-1160. doi:10.1080/09654313.2019.1675601
• Moore, M.H. (1995). Creating Public Value. Strategic Management in Government. Cambridge - London: Harvard University Press.
• Morgan, G. (1997). Obrazy organizacji. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.
• Naess, P. (2015). Critical realism. Urban planning and urban research. European Planning Studies, 23(6), 1228-1244. doi:10.1080/09654313.2014.994091
• Nowak, M.J. (2017). Niesprawność władz publicznych a system gospodarki przestrzennej. Studia KPZK PAN, CLXXV. Warszawa: KPZK PAN. doi:10.24425/118561
• Noworól, A. (1998). Instrumenty zarządzania rozwojem miasta. Kraków: Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej.
• Obwieszczenie Komisarza Wyborczego w Lublinie z dnia 21 listopada 2014 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubelskiego (Dz. Urz. Woj. Lub. 2014, item 4005).
• Osborne, S.P. (2006). The new public governance? Public Management Review, 8, 377-388. doi:10.1080/14719030600853022
• Parysek, J.J. (2001). Problemy gospodarki lokalnej. Poznań: Wyd. Naukowe UAM.
• Raport o ekonomicznych stratach i społecznych kosztach niekontrolowanej urbanizacji w Polsce. (2013). Warszawa: Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.
• Rhodes, R. (1996). The new governance: Governing without government. Political Studies, 44(4), 652-667. doi:10.1111/j.1467-9248.1996.tb01747.x
• Shepherd, E. (2020). Liberty, property and the state: The ideology of the institution of English town and country planning. Progress in Planning, 135, 100425. doi:10.1016/j.progress.2018.09.001
• Stocki, R. (2005). Patologie organizacyjne - diagnoza i interwencje. Kraków: Oficyna Ekonomiczna.
• Sudoł, S. (2012). Nauki o zarządzaniu. Podstawowe problemy i kontrowersje. Warszawa: PWE.
• Sześciło, D. (2014). Administracja i zarządzanie publiczne. Nauko o współczesnej administracji. Warszawa: Stowarzyszenie Absolwentów Wydziału Prawa i Administracji UW.
• Śleszyński, P., Deręgowska, A., Kubiak, Ł., Sudra, P., & Zielińska, B. (2018). Analiza stanu i uwarunkowań prac planistycznych w gminach w 2017 roku. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.
• Śleszyński, P., Komornicki, T., Deręgowska, A., & Zielińska, B. (2015). Analiza stanu i uwarunkowań prac planistycznych w gminach w 2013 roku. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.
• Śleszyński, P., Kowalewski, A., Markowski, T., Legutko-Kobus, P., & Nowak, M. (2020). The contemporary economic costs of spatial chaos: Evidence from Poland. Land, 9(7), 214. doi:10.3390/land9070214
• Tomaževič, N., Tekavčič, M., & Peljhan, D. (2017). Towards excellence in public administration: Organisation theory-based performance management model. Total Quality Management & Business Excellence, 28(5-6), 578-599. doi:10.2105/AJPH.2009.17770944
• Torfing, J., & Triantafillou, P. (2013). What's in a name? Grasping new public governance as a political-administrative system. International Review of Public Administration, 18(2), 9-25. doi:10.1080/12294659.2013.10805250
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Journal of Laws of 1964 No. 16, item 93, as amended).
• Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Journal of Laws of 1985 No. 14, item 60, as amended).
• Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Journal of Laws of 1990 No. 16, item 95, as amended).
• Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Journal of Laws of 1991 No. 9, item 31, as amended).
• Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Journal of Laws of 1991 No. 101, item 444, as amended).
• Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Journal of Laws of 1995 No. 16, item 78, as amended).
• Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Journal of Laws of 1997 No. 115, item 741, as amended).
• Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Journal of Laws of 1998 No. 91, item 576, as amended).
• Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Journal of Laws of 1998 No. 91, item 578, as amended).
• Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Journal of Laws of 2001 No. 62, item 627, as amended).
• Ustawa z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Journal of Laws of 2003 No. 80, item 717, as amended).
• Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Journal of Laws of 2003 No. 162, item 1568, as amended).
• Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Journal of Laws of 2004 No. 92, item 880, as amended).
• Ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dziennik Ustaw 2009 No. 31, item 206, as amended).
• Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze (Journal of Laws of 2011 No. 163, item 981, as amended).
• Van Buuren, M.W. (2017). Vormgeven aan Uitnodigend Bestuur: Pleidooi Voor een Ontwerpgerichte Bestuurskunde. Rotterdam: Erasmus Universiteit Rotterdam.
• Williams, R.H. (2018). Introduction. In R.H. Williams (Ed.), Planning in Europe. Urban and Regional Planning in the EEC. London - New York: Routledge.
• Witesman, E., & Walters, L. (2014). Public service values: A new approach to the study of motivation in the public sphere. Public Administration, 92(2), 375-405. doi:10.1111/padm.12000
• Zakrzewska-Półtorak, A. (Ed.). (2016). Planowanie przestrzenne w Europie. Wrocław: Wyd. UE.
• Zbierowski, P. (2012). Orientacja pozytywna organizacji wysokiej efektywności. Warszawa: Ocfiyna Wolters Kluwer.
• Zgółkowa, H. (Ed.). (2004). Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny. Poznań: Wyd. Kurpisz.
• Znotka, M., Brandt, F., Lindenmeier, J., & Dietrich, M. (2019). “What the public values...” The stakeholder-oriented business model approach as a tool for planning and managing innovation in public and nonprofit management - a qualitative inquiry into public value creation in German healthcare. ZÖgU - Zeitschrift für Öffentliche und gemeinwirtschaftliche Unternehmen, 42(1-2), 13-33. doi:10.5771/0344-9777-2019-1-2-13
• Zybała, A. (2014). Wokół modelu i praktyki zarządzania publicznego w Polsce. Prakseologia, 155, 61-83. Retrieved from http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-75d20ded-9785- 4454-ab14-86083a4b0412

Identifiers

DOI

10.17951/h.2022.56.4.41-62

Biblioteka Nauki

18105064