Praktyki językowe na Ukrainie: (nie)zrównoważone współistnienie

• Authors: Людмила Скокова
• Languages of publication: RU

Abstracts

RU

В статье анализируются особенности языковой социализации, языковых компетентностей и практик относительно украинского и русского языка населения разных регионов Украины, ситуация моноязычия/двуязычия в повседневных и публичных коммуникациях, потреблении продуктов культуры, динамика производства продуктов культуры в полях масс-медиа, литературы на украинском и русском языках. Подчеркивается, что использование разных языковых кодов, двуязычная языковая компетентность является показателем культурного капитала общества, межкультурной открытости. Анализируются способы усиления позиции украинского языка в жизни социума, необходимость разработки взвешенной языковой политики.

EN

The paper addresses the following problems: language socialization; linguistic competences and language practices among the population of different Ukraine’s regions (in regard to Ukrainian and Russian languages spoken in Ukraine); monolingualism/bilingualism in everyday life and in public communication; consumption of cultural products; the dynamics of cultural production in Ukrainian or Russian in the area of literature and mass media. The author emphasizes that bilingualism, different language codes’ using, high level of linguistic competence of Ukraine’s population are the country’s advantages, therefore, in order to retain them a well-balanced language policy ought to be developed.

PL

Artykuł porusza takie problemy, jak: socjalizacja języka; kompetencje językowe i praktyki językowe ludności zamieszkującej różne regiony Ukrainy (w odniesieniu do języka ukraińskiego i rosyjskiego, ponieważ są one używane w tym kraju); jednojęzyczność/dwujęzyczność w życiu codziennym i komunikacji publicznej; konsumpcja dóbr kultury; dynamika produkcji kultury w języku ukraińskim lub rosyjskim w literaturze i środkach masowego przekazu. Autorka podkreśla, że dwujęzyczność, używanie różnych kodów językowych oraz wysoki poziom kompetencji językowych Ukraińców świadczą o ich międzykulturowej otwartości. W opracowaniu zostały przeanalizowane sposoby mające na celu wzmocnienie pozycji języka ukraińskiego w życiu społecznym, wskazano też potrzebę opracowania zrównoważonej polityki językowej.

Keywords

RU

языковая социализация; языковая компетентность; языковые практики; двуязычие; динамика производства продуктов культуры; региональные особенности языковых практик культурного потребления; динамика языковых преференций; языковая политика

EN

language socialization; language competence; language practices; bilingualism; the dynamics of culture production; regional characteristics of language practices of cultural consumption; the dynamics of language preferences; language policy

PL

socjalizacja języka; kompetencje językowe; praktyki językowe; dwujęzyczność; dynamika produkcji dóbr kultury; regionalne cechy językowych praktyk konsumpcji kulturalnej; dynamika preferencji językowych; polityka językowa

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia
• Year: 2018
• Volume: 43
• Issue: 1

Dates

published

2018

online

2018-11-20

Contributors

author

Людмила Скокова

References

• Aza L.O., Etnomovna dyferentsiatsiya v Ukrayini: rehional’ni osoblyvosti, [w:] Kul’tura – suspil’stvo – osobystist’. Kurs lektsiy: navch. posib., red. L. Skokova, Kyyiv 2006.
• Blommaert J., Rampton B., Language and Superdiversity, “Diversities” 2011, Vol. 13(2).
• Bourdieu P., Language and Symbolic Power, Oxford 1991.
• Bourdieu P., The Field of Cultural Production: Essays on Art and Literature, New York 1993.
• Burd’ye P., O proizvodstve i vosproizvodstve legitimnogo yazyka, „Otechestvennyye zapiski” 2005, nr 2, www.strana-oz.ru/2005/2/o-proizvodstve-i-vosproizvodstve-legitimnogo-yazyka [dostup: 10.10.2018].
• Burd’ye P., Prakticheskiy smysl, Moskva 2001.
• Grabovskiy S., Kak my ne stali chast’yu „yedinogo naroda”. Ukrainskaya gorodskaya kul’tura 1960–1980-kh: dramatichnaya istoriya, 14 fevralya, 2014, https://day.kyiv.ua/ru/article/ukraina-incognita/kak-my-ne-stali-chastyu-edinogo-naroda [dostup: 10.10.2018].
• Hentshel’ H., Tseler P., Aspekty vykorystannya mov u tsentral’nykh rehionakh Ukrayiny, „Sotsyolohyya: teoryya, metody, marketynh” 2016, nr 4.
• Holovakha YE., Panina N., Monitorynhovi doslidzhennya Instytutu sotsiolohiyi NAN Ukrayiny: metodolohiya, metody, orhanizatsiya opytuvan’, [w:] Ukrayins’ke suspil’stvo: monitorynh sotsial’nykh zmin, Kyyiv 2014, Vyp. 1(15), t. 2.
• http://2001.ukrcensus.gov.ua/results/general/language [dostup: 10.10.2018].
• Kas’yanov H., Istorychna polityka 1990-kh poch. KHKHI st.: Ukrayina ta postradyans’kyy prostir, „Ukrayina moderna” 2014, Chislo 21.
• Khmel’ko V.E., Linhvoetnichna struktura Ukrayiny: rehional’ni osoblyvosti ta tendentsiyi zmin za roky nezalezhnosti, „Naukovi zapysky NaUKMA. Sotsiolohichni nauky” 2004, t. 2.
• Kolodiy A., Ukrayins’kyy rehionalizm yak stan kul’turno-politychnoyi polyaryzovanosti, „Ahora” 2006, nr 3.
• Kononov I., Kul’turni dyskursy rehioniv, [w:] Yakisni doslidzhennya v sotsiolohichnykh praktykakh: [navch. posib], red. N. Kostenko, L. Skokova, Kyyiv 2009.
• Korporowicz L., Kompetencja kulturowa jako problem badawczy, „Kultura i Społeczeństwo” 1983, nr 2.
• Kostenko N., U stani „emergency”: kul’turni efekty, „Sotsiolohiya: teoriya, metody, marketynh” 2016, nr 24.
• Kulyk V., Dyskurs ukrayins’kykh mediy: identychnosti, ideolohiyi, vladni stosunky, Kyyiv 2010.
• Mova i symvolichne nasyl’stvo. Interv’yu Loyika Vakana z P’yerom Burd’ye, „Spil’ne” 2011, http://commons.com.ua/mova-i-simvolichne-nasilstvo/#more-9946 [dostup: 10.10.2018].
• Prybytkova I., Ukrayina v rehional’no-hromadyans’komu ta natsional’no-movnomu vymiri za doby zmin, [w:] Ukrayins’ke suspil’stvo: monitorynh sotsial’nykh zmin, Kyyiv 2014, Vyp. 1(1).
• Rethinking language and linguistic diversity in schools, European Commission, 2017, https://ec.europa.eu/education/sites/education/files/rethinking-language-report_en.pdf [dostup: 10.10.2018].
• Ruchka A.O., Variatsiyi natsional’no-prostorovykh identychnostey, [w:] Sotsiokul’turni identychnosti ta praktyky, red. A. Ruchka, Kyyiv 2002.
• Skokova L., Kul’turni preferentsiyi rehioniv, [w:] Subkul’turna variatyvnist’ ukrayins’koho sotsiumu, red. N. Kostenko, A. Ruchka, Kyyiv 2010.
• Skokova L., Movna sotsializatsiya i movni kompetentsiyi molodi v Ukrayini: rehional’ni osoblyvosti, [w:] Molodizhna polityka: problemy i perspektyvy. Zbirnyk naukovykh prats’, red. S. Shchudlo, P. Dluhosh, Drohobych–Zheshuv 2016.
• Skokova L.H., Movnyy aspekt praktyk kul’turnoho spozhyvannya, [w:] Ukrayins’ke suspil’stvo: monitorynh sotsial’nykh zmin, red. V.M. Vorona, M.O. Shul’ha, Kyyiv 2015, Vyp. 2(16).
• Shul’ha M., Dynamika vykorystannya ukrayins’koyi i rosiys’koyi movy u simeynomu spilkuvanni, [w:] Ukrayins’ke suspil’stvo 1992–2010. Sotsiolohichnyy monitorynh, red. V. Vorona, M. Shul’ha, Kyyiv 2010.
• Statystychnyy shchorichnyk Ukrayiny za 2010 rik, Kyyiv 2011.
• Vyshnyak O.I., Movna sytuatsiya ta status mov v Ukrayini: dynamika, problemy, perspektyvy (sotsiolohichnyy analiz), Kyyiv 2009.
• Yevtukh V., Polietnichnost’ kak konstrukt modus vivendi, „Sotsiologiya: teoriya, metody, marketing” 2014, nr 4.
• Žižek S., A permanent economic emergency, “New Left Review” 2010, Vol. 64.
• Zakon Ukrayiny: Pro ratyfikatsiyu Konventsiyi pro okhoronu ta zaokhochennya rozmayittya form kulʹturnoho samovyrazhennya, „Vidomosti Verkhovnoyi Rady Ukrayiny” 2010, nr 9.
• Zasoby masovoyi informatsiyi ta knyhovydannya v Ukrayini u 2013 rotsi. Statystychnyy byuleten’, Kyyiv 2014.
• Zasoby masovoyi informatsiyi ta knyhovydannya v Ukrayini u 2016 rotsi. Statystychnyy byuleten’, Kyyiv 2017.
• Zvit Doslidzhennya chytannya knyzhok v Ukrayini – 2014, www.slideshare.net/gfkukraine/ss-39758804?related=1 [dostup: 10.09.2018].

Identifiers

DOI

10.17951/i.2018.43.1.55-77