Wybrane aspekty wychowania dziecka z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym w perspektywie matek oraz kadry pedagogicznej

• Authors: Bożena Sidor-Piekarska
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł ma charakter empiryczny. Koncentruje się na uznaniu specyfiki procesu wychowywania dziecka z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym. Badanie opierało się na dwóch ankietach skierowanych do matek dzieci, ich nauczycieli oraz pedagogów specjalnych. W badaniu wzięło udział 60 osób, w tym 30 matek dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym (dzieci w wieku od 6 do 14 lat) i 30 nauczycieli oraz pedagogów specjalnych pracujących z dziećmi z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym w wieku od 6 do 14 lat. Wyniki badań wskazują najczęściej na wyznaczone cele z punktu widzenia matek dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym odnoszące się do wychowania: samodzielności i eliminowania trudnych zachowań, a także socjalizowania i komunikowania. Z kolei nauczyciele podkreślali przede wszystkim cele związane z formowaniem samodzielności i socjalizacji. Matki deklarują, iż trudne zachowanie dzieci jest ich głównym problemem edukacyjnym (m.in. upór, agresja, bunt), podczas gdy dzieci osiągają największe sukcesy w aktywności samoobsługowej. Wszyscy badani nauczyciele uważają, że szkoła jest miejscem zarówno wychowania, jak i nauczania uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym, dlatego w trakcie zajęć łączą treści edukacyjne z wychowawczymi.

EN

The article has an empirical character. The problem considered in it concerns the specificity of the process of raising a child with intellectual disability in the moderate degree. The research includes two own surveys directed to the children’s mothers, teachers and special teachers. 60 people took part in the research, including 30 mothers of children with intellectual disability in the moderate degree (children aged 6 to 14) and 30 teachers and special teachers working with children with intellectual disability in the moderate degree aged 6 to 14. The results of the research indicate the most commonly highlighted goals from the viewpoint of the mothers of children with intellectual disability in the moderate degree in case of their upbringing: self-reliance and eliminating difficult behaviour as well as socializing and communicating. The teachers, on the other hand, emphasised mainly the objectives connected with forming self-reliance and socializing. The children’s mothers declare that difficult behaviour of children is their main educational problem (among others obstinacy, aggression, rebellion), whereas children achieve the biggest success in self-service activities and self-management. All the examined teachers think that the school is both a place of bringing up and teaching students with intellectual disability in the moderate degree, therefore they combine educational contents with the ones associated with upbringing during classes.

Keywords

PL

dziecko z niepełnosprawnością intelektualną; matki; nauczyciele

EN

child with intellectual disability; upbringing; mothers; teachers

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
• Year: 2015
• Volume: 28
• Issue: 1

Dates

published

2015

online

2015-09-02

Contributors

author

Bożena Sidor-Piekarska

References

• Batko E. (2002), Wspieranie rozwoju zachowań autonomicznych uczniów głębiej upośledzonych umysłowo, [w:] Przewodnik dla nauczycieli uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu znacznym i umiarkowanym, cz. II, Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej.
• Bogdanowicz M. (1991), Psychologia kliniczna w wieku przedszkolnym, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Brzezińska A. (2009), Drogi dziecka ku samodzielności: między sprawnością a niepełnosprawnością, [w:] A. Brzezińska, M. Ohme, A. Resler-Maj, R. Kaczan, M. Wiliński (red.), Droga do samodzielności – jak wspomagać rozwój dzieci i młodzieży z ograniczeniami sprawności, Gdańsk: GWP.
• Kostrzewski J. (1981), Charakterystyka osób upośledzonych umysłowo, [w:] K. Kirejczyk (red.), Upośledzenie umysłowe – Pedagogika, Warszawa: PWN.
• Lausch-Żuk J. (1999), Dzieci głębiej upośledzone umysłowo, [w:] I. Obuchowska (red.), Dziecko niepełnosprawne w rodzinie, Warszawa: WSiP.
• Jaszczuk J., Ziątek K. (2006), Dziecko niepełnosprawne ruchowo na drodze do niezależności, Warszawa: Stowarzyszenie Spokojne Jutro.
• Kirenko J., Parchomiuk M. (2008), Edukacja i rehabilitacja osób z upośledzeniem umysłowym, Lublin: Drukarnia i Wydawnictwo Akademickie WSSP.
• Kwiatkowska M. (2006), Zwyczajne towarzyszenie zamiast specjalnej troski, Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej.
• Mental Retardation: Definition, Classification, and Systems of Supports (2002). 10th Edition, Washington: American Association on Mental Retardation.
• Muszyńska E. (1999), Ogólne problemy wychowania w rodzinie dzieci niepełnosprawnych, [w:] I. Obuchowska (red.), Dziecko niepełnosprawne w rodzinie, Warszawa: WSiP.
• Marcinkowska B. (2010), Model pracy z uczniem z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym
• lub znacznym, [w:] Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, Warszawa: MEN.
• Mieszkowicz M. (2001), Konstruowanie sytuacji wychowawczych sprzyjających rozwojowi społecznemu dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym, [w:] M. Piszczek (red.), Przewodnik dla nauczycieli uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu znacznym i umiarkowanym, Warszawa: CMPP.
• Piszczek M. (2002), Wstęp, [w:] Przewodnik dla nauczycieli uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu znacznym i umiarkowanym, cz. II, Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej.
• Resler-Maj A. (2009), Wspomaganie rozwoju dziecka z ograniczoną sprawnością w wieku przedszkolnym, [w:] A. Brzezińska, M. Ohme, A. Resler-Maj, R. Kaczan, M. Wiliński (red.), Droga do samodzielności – jak wspomagać rozwój dzieci i młodzieży z ograniczeniami sprawności, Gdańsk: GWP.
• Wyczesany J. (1999), Pedagogika upośledzonych umysłowo, Kraków: Impuls. Zakrzewska-Manterys E. (2013), Brak pożytków z historii, „Bardziej Kochani”, 2.

Identifiers

DOI

10.17951/j.2015.28.1.129