Obraz siebie u młodzieży wyalienowanej

• Authors: Katarzyna Tomaszek
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest określenie specyficznych cech obrazu siebie młodzieży wyalienowanej. Analizy teoretyczne i empiryczne wskazują, że doświadczanie wyalienowania przez młodzież wiąże się z poważnymi zniekształceniami w percepcji siebie w kierunku nadmiernej krytyki siebie, braku akceptacji siebie, mniejszej zwartości struktury obrazu siebie oraz obecności tendencji sprzecznych w percepcji siebie, jak również skłonności do zafałszowywania opisu własnej osoby. Ponadto badania ujawniły obecność u młodzieży wyalienowanej zaburzeń w zakresie koncepcji siebie, szczególnie wzmożonej obronności, wysokiego ogólnego nieprzystosowania, obecności defektów i nieprawidłowości osobowości oraz silnej tendencji do zachowań neurotycznych. Wyniki przeprowadzonej krokowej regresji wielokrotnej wskazują, że na całkowity poziom ogólnego wyobcowania w badanej grupie nastolatków wpływ ma wynik ogólny obrazu siebie (WO) i neurotyzm (N). Współczynnik wielokrotnej determinacji (R²=0,465) wskazuje na to, że 46% wariancji wyników ogólnego poziomu wyalienowania może być wyjaśniane za pomocą wyodrębnionych zmiennych psychologicznych. 

EN

This study investigated the relationships between student alienation and the self concept. Adolescents completed The Kmiecik-Baran Scale measured Sense of Alienation and the Tennessee Self Concept Scale (TSCS). Analysis was based on total of 331 undergraduate students age 16–20 years. Results indicated a moderate negative correlation between most subscales of TSCS and student alienation. Alienation correlates with low self concept, lower feelings of self – worth, higher self-criticism, problems with self-identity, negative self – satisfaction. Student Alienation also correlates with Defensive Positive, General Maladjustment, Psychosis, Personality Disorder, Neurosis. A stepwise multiple regression analysis indicated that two variables of self – concept best predicted the state of being alienated. The Total Positive and Neurosis accounted for a significant portion (R² = 0,465) of the variance in Total Student Alienation.

Keywords

PL

poczucie alienacji; adolescencja; obraz siebie; zaburzenia koncepcji siebie

EN

alienation; isolation; self concept; identity disorder

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
• Year: 2015
• Volume: 28
• Issue: 2

Dates

published

2015

online

2016-09-07

Contributors

author

Katarzyna Tomaszek

References

• Biegasiewicz M. (2010), Poczucie alienacji a wsparcie społeczne u nieletnich, „Studia Psychologica UKSW”, 10.
• Brzezińska A. (2006), Dzieciństwo i dorastanie: korzenie tożsamości osobistej i społecznej, [w:] A.W. Brzezińska, A. Hulewska, J. Słomska (red.), Edukacja regionalna, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Chlewiński Z. (2000), Religia a osobowość człowieka, [w:] H. Zimoń (red.), Religia w świecie współczesnym. Zarys problematyki religiologicznej, Lublin: TN KUL.
• Chodkiewicz J., Śmiałkowska M. (2007), Poczucie osamotnienia a wsparcie społeczne i zadowolenie z życia u mężczyzn uzależnionych od alkoholu, „Acta Univesitatis Lodziensis. Folia Psychologica”, 11.
• Cierpiałkowska L. (2006), Oblicza współczesnych uzależnień, Poznań: Wyd. UAM.
• Domeredzka A. (2002), Skąd tyle agresji?, „Edukacja i Dialog”, 3.
• Erikson E.H. (2002), Dopełniony cykl życia, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
• Freud Z. (1982), Wstęp do psychoanalizy, wyd. 3, Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Freud Z. (1997), Poza zasadą przyjemności, Warszawa: PWN.
• Fromm E. (1996), Zdrowe społeczeństwo, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Giddens A. (2001), Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Januszewski A. (1986), Funkcje samoakceptacji w poznawaniu siebie i innych ludzi, [w:] A. Biela, C. Walesa (red.), Problemy współczesnej psychologii. Materiały z I konferencji naukowo-szkoleniowej psychologów regionu lubelskiego, Lublin: PTP.
• Kmiecik-Baran K. (1995), Poczucie alienacji – destruktywne i konstruktywne sposoby minimalizacji, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Korzeniowski K. (1991), O psychologicznych przesłankach poczucia podmiotowości – alienacji politycznej, „Przegląd Psychologiczny”, XXXIV, 2.
• Kozłowski W. (1996), Samotność i osamotnienie, „Nowa Szkoła”, 5.
• Lewicka-Zelent A., Abramciów R. (2014), Empatyczność i poczucie alienacji młodzieży uzdolnionej muzycznie, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Psychologica”, VII, Folia 159.
• Lynch J.J., Convey W.H. (1979), Loneliness Disease, and Death. Alternative Approaches, “Psychosomatics”, 20.
• Newman B.M., Newman P.R. (2001), Group Identity and Alienation: Giving the we its Due, “Journal of Youth and Adolescence”, 30, 5, DOI: http://dx.doi.org/10.1080/02673843.2001.9747889.
• Nicol A.A.M. (2007), Social Dominance Orientation, Right – Wing Authoritarianism, and their Relation with Alienation and Spheres of Control, “Personality and Individual Differences”, 43, DOI: http://dx.doi.org/10.1016/j.paid.2007.02.014.
• Niewiadomska I. (2006), Psychospołeczne uwarunkowania alienacji społecznej byłych więźniów, „Zamojskie Studia i Materiały. Pedagogika”, 2 (22).
• Otto L.B., Featherman D.L. (1975), Social Structural and Psychological Antecedents of Self-estrangement and Powerlessness, “American Sociological Review”, 40, DOI: http://dx.doi.org/10.2307/2094175.
• Piotrowski P. (2001), Zachowania dewiacyjne i aktywność prospołeczna młodzieży a poczucie alienacji, „Szkoła Specjalna”, 1.
• Piotrowski P., Zajączkowski K. (1999), Poczucie alienacji chłopców z grupy wysokiego ryzyka. Efektywność oddziaływań profilaktycznych, „Psychologia Wychowawcza”, 5.
• Płużek Z. (1994), Psychologia pastoralna, Kraków: Instytut Teologiczny Księży Misjonarzy.
• Rogers C.R. (2002), O stawaniu się osobą, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
• Seeman M. (1959), On the Meaning of Alienation, “American Sociological Review”, 24, DOI: http://dx.doi.org/10.2307/2088565.
• Seemann M. (1975), Alienation Studies, “Annual Review of Sociology”, 1, DOI: http://dx.doi.org/10.1146/annurev.so.01.080175.000515.
• Steuden S. (1997), Dynamika zmian osobowości u osób z rozpoznaną schizofrenią, Lublin: RW KUL.
• Tarquin K., Cook-Cottone C. (2008), Relationships Among Aspects of Student Alienation and Self Concept, “School Psychology Quarterly”, 23, 1, DOI: http://dx.doi.org/10.1037/1045-3830.23.1.16.
• Tomaszek K. (2007), Korelaty osobowościowe poczucia alienacji u młodzieży, Lublin: Archiwum KUL (niepublikowana praca magisterska).
• Tomaszek K. (2009), Przyczyny poczucia alienacji młodzieży, „Katecheta”, 7–8.
• Tomaszek K. (2010), Podmiotowe uwarunkowania poczucia alienacji u młodzieży, Lublin: Archiwum KUL (niepublikowana rozprawa doktorska).
• Tomaszek K., Tucholska S. (2012), Psychospołeczne następstwa poczucia alienacji u młodzieży, „Paedagogia Christiana”, 2/30.
• Uchnast Z. (2007), Tennessee Skala Obrazu Siebie, Lublin: KUL, Katedra Psychologii Ogólnej (mps).
• Windle M., Davies P.T. (2003), Teoria rozwojowa i związane z nią badania, [w:] K.E. Leonard, H.T. Blane (red.), Picie i alkoholizm w świetle teorii psychologicznych, Warszawa: PARPA.
• Woźniak-Krakowian A., Ortenburger D. (2003), Poczucie alienacji młodzieży i jej konsekwencje, „Tolerancja”, 10.
• Zawadzki P. (2007), Poczucie alienacji, samotności i depresji u współczesnej młodzieży, „Wychowanie na co Dzień”, 12.

Identifiers

DOI

10.17951/j.2015.28.2.109