Psychologiczne czynniki bezpieczeństwa lotu próbnego pilotów wojskowych

• Authors: Anna Piskorz
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest analiza wyników badań dotyczących wybranych cech osobowości pilotów wykonujących loty próbne, które mogą mieć wpływ na ich bezpieczeństwo w pracy. Biorąc pod uwagę specyfikę tej profesji, wybrano trzy cechy: skłonność do ryzyka, style radzenia sobie ze stresem oraz poczucie kontroli w sytuacji pracy. Wyniki badań wskazują, że piloci oblatywacze mają zdecydowanie niską skłonność do ryzyka, czyli nie podejmują działań ryzykownych dla przyjemności czy „dreszczyku emocji”. Ich wiodącym stylem radzenia sobie w sytuacjach trudnych jest styl skoncentrowany na zadaniu, który charakteryzuje się działaniami skierowanymi na rozwiązanie problemów. Piloci wykonujący próby w locie są również osobami o wyższym niż przeciętne nasileniu poczucia kontroli wewnętrznej, zarówno w sytuacjach życiowych, jak i w sytuacji pracy. Mają zatem wyższą samoocenę, wyżej cenią swoje możliwości, z mniejszym nasileniem przeżywają problemy życiowe, są bardziej aktywni zawodowo i wierzą w możliwość sterowania własnym rozwojem.

EN

The aim of the article is to analyze the results of studies of selected personality traits of pilots involved in test flights which may affect their safety at work. Given the characteristics of the profession, we selected three traits: risk appetite, coping with stress, and a sense of control in a work situation. The results indicate that test pilots definitely have a low risk appetite which means they are not taking the risk for pleasure or “thrill”. Their leading style of coping with difficult situations is a style focused on completing a task. They are also individuals with higher than average intensity of feeling of internal control and self-esteem.

Keywords

PL

ryzyko; poczucie kontroli w sytuacji pracy; style radzenia sobie ze stresem; lot próbny

EN

risk; sense of control in a work situation; ways of coping with stress; test flight

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
• Year: 2016
• Volume: 29
• Issue: 4

Dates

published

2016

online

2017-06-28

Contributors

author

Anna Piskorz

References

• Gliszczyńska X. (1990), Skala I-E w Pracy. Technika pomiaru poczucia kontroli w sytuacji pracy, Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych.
• Heszen-Niejodek I. (2000), Teoria stresu psychologicznego i radzenia sobie, [w:] J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki. Jednostka w społeczeństwie i elementy psychologii stosowanej, t. 3, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Łuczak A. (2001), Wymagania psychologiczne w doborze osób do zawodów trudnych, Warszawa: Centralny Instytut Ochrony Pracy.
• Łukasiak-Goszczyńska M. (1997), Człowiek wobec zagrożeń. Psychospołeczne uwarunkowania oceny i akceptacji ryzyka, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
• Markowski R. (2010), Ryzyko i stres w lotnictwie sportowym, Warszawa: Difin.
• Markowski R., Smolicz T. (2012), Czynnik ludzki w operacjach lotniczych, Kosowizna: Wydawnictwo Adriana Aviation.
• Polska Klasyfikacja Zawodów.
• Porczyńska A. (2006), Tendencja do podejmowania ryzyka a doświadczanie szczęścia, [w:] M. Goszczyńska, R. Studenski (red.), Psychologia zachowań ryzykownych, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
• Reykowski J. (1996), Funkcjonowanie osobowości w warunkach stresu psychologicznego, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 24 czerwca 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie licencjonowania personelu latającego.
• Siekańska M. (2005), Zadowolenie z pracy zawodowej osób wybitnie uzdolnionych, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
• Strelau J. (1996), Temperament a stres: temperament jako czynnik moderujący stresory, stan i skutki stresu oraz radzenie sobie ze stresem, [w:] I. Heszen-Niejodek, Z. Ratajczak (red.), Człowiek w sytuacji stresu, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Strelau J., Jaworowska A., Wrześniewski K., Szczepaniak P. (2005), Kwestionariusz Radzenia Sobie w Sytuacjach Stresowych CISS. Podręcznik, Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
• Studencki R. (red.) (2004), Zachowanie się w sytuacji ryzyka, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Szczepaniak P., Strelau J., Wrześniewski K. (1996), Diagnoza stylów radzenia sobie ze stresem za pomocą polskiej wersji kwestionariusza CISS Endlera i Parkera, „Przegląd Psychologiczny”, nr 39.
• www.encyklopedia.pwn.pl (dostęp: 10.10.20116).
• Zaleśkiewicz T. (2006), Ryzyko jako konieczność i ryzyko jako przyjemność. Teoria i jej empiryczna weryfikacja, [w:] M. Goszczyńska, R. Studencki (red.), Psychologia zachowań ryzykownych. Koncepcje, badania, praktyka, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.

Identifiers

DOI

10.17951/j.2016.29.4.167