Rodzinny wymiar troski – rola opiekuna osoby z chorobą Alzheimera

• Authors: Beata Szluz
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Większość osób chorych posiada rodziny, które zapewniają pewien poziom opieki i wsparcia. W przypadku osób starszych i osób przewlekle niepełnosprawnych w każdym wieku ta „nieformalna opieka” może mieć znaczny zakres, intensywność i czas trwania. Opieka rodzinna podnosi kwestie bezpieczeństwa na dwa sposoby. Po pierwsze, opiekunowie są czasami określani jako „drugorzędni pacjenci”, którzy potrzebują i zasługują na ochronę i poradnictwo. Po drugie, opiekunowie rodzinni są nieopłacanymi dostawcami, którzy często potrzebują pomocy, aby dowiedzieć się, jak stać się kompetentnym opiekunem, który może lepiej chronić swoich członków rodziny, tj. biorców opieki. W niniejszym opracowaniu przedstawiono przykłady dotyczące jakości życia w kontekście tych dwu spojrzeń. Akcent położono na opiekuna osoby dorosłej, który zapewnia opiekę i wsparcie głównie osobom dorosłym z przewlekłymi chorobami i przewlekłymi problemami zdrowotnymi.

EN

Most patients have families that are providing some level of care and support. In the case of older adults and people with chronic disabilities of all ages, this “informal care” can be substantial in scope, intensity, and duration. Family care giving raises safety issues in two ways. First, caregivers are sometimes referred to as “secondary patients”, who need and deserve protection and guidance. Second, family caregivers are unpaid help providers who often need help to learn how to become competent volunteer workers who can better protect their family members (i.e. the care recipients). This article summarizes quality evidence from both of these perspectives. The focus is on the adult caregiver who provides care and support primarily for adults with chronic illnesses and chronic health problems.

Keywords

PL

rodzina; opiekun rodzinny; choroby przewlekłe; przewlekłe problemy zdrowotne; choroba Alzheimera

EN

family; family caregiver; chronic illnesses; chronic health problems; Alzheimer’s disease

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
• Year: 2017
• Volume: 30
• Issue: 4

Dates

published

2017

online

2018-03-14

Contributors

author

Beata Szluz

References

• Alzheimer Europe Reports (2006), Alzheimer Europe Survey: Who cares? The state of dementia care in Europe, www.alzheimer-europe.org/Publications/Alzheimer-Europe-Reports (dostęp: 28.11.2017).
• Dąbrowski Z. (2000), Pedagogika opiekuńcza w zarysie, t. 2, Olsztyn: Wydawnictwo UWM.
• Dobrowolska B. (2010), Wprowadzenie do medycznej etyki troski, Bydgoszcz: Wydawnictwo Branta.
• Gauthier S. (ed.) (1996), Clinical Diagnosis and Management of Alzheimer’s Disease, London: Martin Dunitz Publishers.
• Grochmal-Bach B. (2007), Cierpienie osób z otępieniem typu Alzheimera, Kraków: Wydawnictwo WAM.
• GUS (2014), Sytuacja demograficzna osób starszych i konsekwencje starzenia się ludności Polski w świetle prognozy na lata 2014–2050, http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/sytuacja-demograficzna-osob-starszych-i-konsekwencje-starzenia-sie-ludnosci-polski-wswietle-prognozy-na-lata-2014-2050,18,1.html (dostęp: 01.02.2016).
• Kalinowski M. (2002), Towarzyszenie w cierpieniu. Posługa hospicyjna, Lublin: Wydawnictwo Polihymnia.
• Kawula S. (2004), Człowiek w relacjach socjopedagogicznych, Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit.
• Kustra C. (2009), Relacja terapeutyczna opiekuna i podopiecznego w przebiegu opieki, „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Pedagogia XXIV”, z. 392.
• Maciarz A. (2004), Macierzyństwo w kontekście zmian społecznych, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
• NIK, NIK o opiece nad chorymi na Alzheimera, www.nik.gov.pl/aktualnosci/nik-o-opiece-nad-chorymi-na-alzheimera.html (dostęp: 16.05.2017).
• Nowicka A., „Zespół opiekuna” jako konsekwencja sprawowania długotrwałej opieki nad osobą z otępieniem typu Alzheimera, www.alzheimer-porozumienie.org/baza-wiedzy/zasady-przystepywania-nowych-organizacji-do-ogolnopolskiego-porozumienia-organizacji-alzheimerowskich-1 (dostęp: 29.11.2017).
• Parnowski T. (1998), Organizacja opieki, [w:] J. Leszek (red.), Choroba Alzheimera, Wrocław: Wydawnictwo Volumed.
• Prince M., Comas-Herrera A., Knapp M., Guerchet M., Karagiannidou M. (2016), World Alzheimer Report 2016. Improving Healthcare for People Living with Dementia. Coverage, Quality and Costs Now and in the Future, London: Published by Alzheimer’s Disease International.
• Przedpelska-Ober E. (2008), Choroba Alzheimera z perspektywy neurologa, [w:] A. Jankiewicz (red.), Poradnik dla opiekunów osób dotkniętych chorobą Alzheimera, Poznań: Wielkopolskie Stowarzyszenie Alzheimerowskie.
• Sadowska A. (2016), Organizacja opieki nad chorym na chorobę Alzheimera w Polsce, [w:] Sytuacja osób chorych na chorobę Alzheimera w Polsce. Raport RPO, Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
• Sęk H. (red.) (2004), Wypalenie zawodowe. Przyczyny, mechanizmy, zapobieganie, Warszawa: PWN.
• Sęk H. (2005), Psychologia kliniczna, Warszawa: PWN.
• Szluz B. (2016), Praca socjalna w starzejącym się społeczeństwie, „Annales. UMCS. Sectio J”, nr 1, DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2016.29.1.105.
• Walden-Gałuszko K. de (2000), Stres pracy personelu medycznego, [w:] K. de Walden-Gałuszko (red.), Psychoonkologia, Kraków: Polskie Towarzystwo Psychiatryczne.
• WHO, Dementia, www.who.int/mediacentre/factsheets/fs362/en (dostęp: 10.05.2017).
• Zych A.A. (2007), Leksykon gerontologii, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Identifiers

DOI

10.17951/j.2017.30.4.147