Animacja społeczno-kulturalna jako metoda przeciwdziałania wykluczeniu z kultury

• Authors: Urszula Lewartowicz
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest scharakteryzowanie animacji społeczno-kulturalnej jako metody przeciwdziałania wykluczeniu z kultury. Punktem wyjścia proponowanych rozważań jest szerokie rozumienie kultury – nie tylko jako wartości autotelicznej, ale przede wszystkim jako narzędzia społecznej partycypacji i aktywizacji oraz jednego z fundamentów budowania kapitału społecznego. W opracowaniu przedstawiono kluczowe założenia animacji w perspektywie inkluzji społeczno-kulturalnej. Scharakteryzowano najważniejsze modele i paradygmaty animacji, akcentujące wątki związane z problematyką wykluczenia społeczno-kulturalnego. Zaprezentowano również animacyjny program „Dzielnice Kultury”, stanowiący praktyczną egzemplifikację omawianych zagadnień. Program od 2013 r. z powodzeniem jest realizowany przez miasto Lublin. Jego celem jest usuwanie przestrzennych, organizacyjnych i finansowych barier w dostępie do kultury, a tym samym integracja i aktywizacja społeczno-kulturalna mieszkańcow.

EN

The aim of this article is characterizing social and cultural animation as a way of counteracting exclusion from the culture. The starting point of suggested considerations is the wide understanding of the culture – not only as an autotelic value but more importantly as a tool of social participation and one of the fundaments of building the social capital. The key features of animation in the perspective of social and cultural inclusion have been presented in the study. The most crucial models and paradigms have been characterized emphasizing the threads connected to the issue of social and cultural exclusion. An animated programme “Culture districts” has been presented, and was a perfect example of the issues that have been discussed. The programme has been successfully run by the city of Lublin since 2013. Its main aim is removing spacial, organizational and financial barriers in the access to culture, and integration and social and cultural mobilization of the residents.

Keywords

PL

animacja społeczno-kulturalna; wykluczenie z kultury; wykluczenie społeczne; inkluzja społeczno-kulturalna

EN

social and cultural animation; exclusion from the culture; social exclusion; social and cultural inclusion

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
• Year: 2018
• Volume: 31
• Issue: 1

Dates

published

2018

online

2018-07-05

Contributors

author

Urszula Lewartowicz

References

• Bell D. (1994), Kulturowe sprzeczności kapitalizmu, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Bendyk E. (2013), Pętle wykluczenia i nieobecności, [w:[ E. Rokicka, P. Kruczkowska (red.), Oblicza ekskluzji. Praktyka działania instytucji kultury a przełamywanie barier, Łódź: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
• Friske K.W. (1999), Marginalność społeczna, [w:] Encyklopedia socjologii, t. 2, Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Giddens A. (2004), Socjologia, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Grad J., Kaczmarek U. (2005), Organizacja i upowszechnianie kultury w Polsce. Zmiany modelu, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Idzikowski B. (2013), Teoria i praktyka animacji kultury w czasach ponowoczesnych, [w:] D. Kubinowski, U. Lewartowicz (red.), Animacja kultury. Współczesne dyskursy teorii i praktyki, Lublin: MAKmed.
• Kłosowski W. (2011a), Kultura na rzecz zmiany społecznej, [w:] W. Kłosowski (red.), Kierunek kultura. W stronę żywego uczestnictwa w kulturze, Warszawa: Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki.
• Kłosowski W. (2011b), Od redaktora, [w:] W. Kłosowski (red.), Kierunek kultura. W stronę żywego uczestnictwa w kulturze, Warszawa: Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki.
• Kubinowski D. (2013), Współczesne paradygmaty animacji kultury, [w:] D. Kubinowski, U. Lewartowicz (red.), Animacja kultury. Współczesne dyskursy teorii i praktyki, Lublin: MAKmed.
• Kukołowicz T. (2016), Geograficzna dostępność kultury a wykluczenie z uczestnictwa w kulturze instytucjonalnej, „Kultura Współczesna”, nr 1.
• Lewicki T. (1993), Fenomen animacji. O praktyce i teoriach działalności społecznej, kulturalnej i wychowawczej we Włoszech, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze”, nr 4.
• Mahler F. (1993), Marginality and Maldevelopment, [w:] J. Danecki (red.), Insights into Maldevelopment, Warszawa: Uniwersytet Warszawski.
• Mendel M. (2004), Animacja współpracy środowiskowej, [w:] M. Mendel (red.), Animacja współpracy środowiskowej, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Nalaskowski F. (2007), Ubóstwo a wykluczenie z kultury jako problem dla edukacji, Olsztyn: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Informatyki i Ekonomii TWP.
• Rokicka E. (2013), Lokalne instytucje kultury a wykluczenie z uczestnictwa w kulturze, [w:] E. Rokicka, P. Kruczkowska (red.), Oblicza ekskluzji. Praktyka działania instytucji kultury a przełamywanie barier, Łódź: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
• Rokicka E., Kruczkowska P. (red.) (2013), Oblicza ekskluzji. Praktyka działania instytucji kultury a przełamywanie barier, Łódź: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
• Szarfenberg R. (2010), Marginalizacja i wykluczenie społeczne – panorama językowo-teoretyczna, [w:] R. Szarfenberg, C. Żołędowski, M. Theiss (red.), Ubóstwo i wykluczenie – perspektywa poznawcza, Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.

Identifiers

DOI

10.17951/j.2018.31.1.199-208