Rola wybranych sprawności fonologicznych w twórczości językowej dziecka

• Authors: Małgorzata Kostka-Szymańska
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem prezentowanych badań jest analiza wierszy budowanych przez dzieci przedszkolne pod kątem jakości i częstości używania fonologicznych środków językowych. Ważnym aspektem jest opisanie wpływu wieku na rodzaj tworzonych wypowiedzi (proza, wiersz) oraz stosowanych środków językowych. Przedyskutowana zostanie rola, jaką odgrywają używane cechy fonologiczne (rymy i aliteracje) w rozwoju językowym dzieci. Wyniki badań wskazują, iż powinno się zadbać o to, by w programach dydaktycznych przedszkoli znajdowały się ćwiczenia z zakresu zabaw językowych, szczególnie dotyczących tworzenia i rozpoznawania rymów i aliteracji. Poprzez tego typu gry rozwija się ważna dla umiejętności czytania i pisania sprawność fonologiczna. W konsekwencji ma to znaczenie w doskonaleniu kompetencji językowej i korzystnie oddziałuje na dalszy proces edukacji dziecka w szkole.

EN

The purpose of presented research is the analysis of poems created by preschool children, in terms of the quality and frequency of use of the phonological language means. A pivotal aspect of the research is the description of the influence of age on the type of created narratives (prose, poem) and on the type of used language means. The impact of phonological features (rhymes and alliterations) on the language development in children will be discussed. The results indicate on the necessity of encompassing in the kindergartens’ didactic programs linguistic exercises and games, aimed at recognition of rhymes and alliterations. Such games play a crucial role in the proper development of reading and writing skills and, as a result, they improve the language competence and have a positive impact on further academic achievement of a child at school.

Keywords

PL

rozwój językowy; sprawności fonologiczne; twórczość

EN

language development; phonological skills; creativity

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
• Year: 2018
• Volume: 31
• Issue: 3

Dates

published

2018

online

2019-02-26

Contributors

author

Małgorzata Kostka-Szymańska

References

• Bryant P.E., Bradley L.L. (1985), Children’s Reading Problems, Oxford: Blackwell.
• Bryant P.E., MacLean M., Bradley L.L., Crossland J. (1990), Rhyme and alliteration phoneme detection and learning to read, “Developmental Psychology”, Vol. 26(3), DOI: https://doi.org/10.1037/0012-1649.26.3.429.
• Dowker A.D. (1989), Rhyme and alliteration in poems elicited from young children, “Journal of Child Language”, Vol. 16(1), DOI: https://doi.org/10.1017/S0305000900013507.
• Dowker A.D. (1991), Modified repetition in poems elicited from young children, “Journal of Child Language”, Vol. 18(3), DOI: https://doi.org/10.1017/S0305000900011284.
• Dowker A.D., Krasowicz G., Pinto J., Smith A. (1995), Phonological devices of poems elicited from young English, Polish, Italian and French children (plakat zaprezentowany na 6th European Conference on Developmental Psychology w Krakowie).
• Dowker A.D., Pinto G. (1994), Phonological devices in poems by English and Italian children, “Journal of Child Language”, Vol. 5.
• Głowiński M., Kostkiewiczowa T., Okopień-Sławińska A., Sławiński J. (1988), Słownik terminów literackich, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Kaczmarek L. (1988), Nasze dziecko uczy się mowy, Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.
• Krasowicz-Kupis G. (1999), Rozwój metajęzykowy a osiągnięcia w czytaniu u dzieci 6–9-letnich, Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Krasowicz-Kupis G. (2008), Psychologia dysleksji, Warszawa: PWN.
• Lipowska M. (2001), Profil rozwoju kompetencji fonologicznej dzieci w wieku przedszkolnym, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Łobacz P. (2005), Prawidłowy rozwój mowy dziecka, [w:] T. Gałkowski, E. Szeląg, G. Jastrzębowska (red.), Podstawy neurologopedii. Podręcznik akademicki, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Polak M. (1990), Charakterystyka wybranych cech językowych wierszy tworzonych przez dzieci przedszkolne, Lublin (niepublikowana praca magisterska).
• Przetacznikowa M. (1986), Wiek przedszkolny, [w:] M. Żebrowska (red.), Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży, Warszawa PWN.
• Semenowicz H. (1979), Poetycka twórczość dziecka, Warszawa: Instytut Wydawniczy Nasza Księgarnia.
• Van Kleeck A. (1993), Metalinguistic development, [w:] G. Wallach, K. Butler (eds.), Language Learning Disabilities in School-age Children and Adolescents: Some Underlying Principles and Aplications, Columbus, Ohio: Merill/Macmillan.

Identifiers

DOI

10.17951/j.2018.31.3.39-50