Kompetencje nauczyciela wczesnej edukacji a wprowadzanie dziecka w świat wielokulturowości

• Authors: Krystyna Kusiak , Ilona Nowakowska-Buryła
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W pierwszej części artykułu zdefiniowano pojęcie kompetencji, zwracając uwagę na jego złożoną naturę i kluczowe właściwości, a następnie wyodrębniono i opisano cztery główne grupy kompetencji nauczyciela. W drugiej części scharakteryzowano kompetencje międzykulturowe oraz wyjaśniono różnice między kompetencjami międzykulturowymi nauczyciela a kompetencjami do nauczania edukacji międzykulturowej.

EN

In the first part of the article, the notion of competence was defined, highlighting its complex nature and key features. Subsequently, four main groups of teacher’s competences were identified and described. In the second part, there are described the intercultural competences and explained the differences between the teacher’s intercultural competences and the competences for teaching intercultural education.

Keywords

PL

kompetencje nauczyciela; kompetencje międzykulturowe; edukacja międzykulturowa

EN

teacher’s competences; intercultural competences; intercultural education

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
• Year: 2019
• Volume: 32
• Issue: 2

Dates

published

2019

online

2019-10-31

Contributors

author

Krystyna Kusiak

author

Ilona Nowakowska-Buryła

References

• Bechtel, M. (2003). Interkulturelles Lernen beim Sprachenlernen im Tandem. Eine diskursanalytische Untersuchung. Tübingen: Gunter Narr Verlag.
• Busch, D. (2005). Interkulturelle Mediation: eine theoretische Grundlegung triadischer Konfliktbearbeitung in interkulturell bedingten Kontexten. Studien zur interkulturellen Mediation (Bd. 1). Frankfurt am Main: Peter Lang GmBH Europäischer Verlag der Wissenschaften.
• Coste, D., North, B., Sheils, J., Trim, J. (2003). Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie. Warszawa: Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli.
• Czerepaniak-Walczak, M. (1997). Aspekty i źródła profesjonalnej refleksji nauczyciela. Toruń: Wydawnictwo Edytor.
• Czerepaniak-Walczak, M. (2004). Pedagogika emancypacyjna. Gdańsk: GWP.
• Dudzikowa, M. (1994). Kompetencje autokreacyjne – czy i jak są możliwe do nabycia w toku studiów pedagogicznych. W: H. Kwiatkowska (red.), Ewolucja tożsamości pedagogiki (s. 199–212). Warszawa: Instytut Historii Nauki, Oświaty i Techniki PAN.
• Dylak, S. (1995). Wizualizacja w kształceniu nauczycieli. Poznań: Wydawnictwo UAM.
• Gajek, K. (2011). Kompetencje międzykulturowe jako element kultury współczesnej organizacji: dylematy teorii i praktyki. Problemy Zarządzania, 9(32), 205–220.
• Janicka-Panek, T. (2017). Elementarz Odkrywców. Program nauczania-uczenia się dla I etapu kształcenia – edukacji wczesnoszkolnej. Warszawa: Wydawnictwo Nowa Era.
• Jastrzębska, E. (2005). Edukacja interkulturowa przyszłych nauczycieli języka francuskiego. Miesięcznik Uniwersytetu Zielonogórskiego, 3(131), 24–26.
• Kit pédagogique tous différents-tous égaux : idées, ressources, méthodes et activités pour l’éducation interculturelle informelle avec des adultes et des jeunes. (1995). Strasbourg : Conseil de L’Europe.
• Klus-Stańska, D., Nowicka, M. (2005). Sensy i bezsensy edukacji wczesnoszkolnej. Warszawa: WSiP.
• Komorowska, H. (1996). Nowe tendencje w pracach programowych Rady Europy. Koncepcja celów nauczania języków obcych. Języki Obce w Szkole, (2), 109–115.
• Konarzewski, K. (1995). Nauczyciel. W: K. Konarzewski (red.), Sztuka nauczania (T. 2: Szkoła; s. 160–190). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Kontrowersyjny podręcznik dla dzieci. Internauci oburzeni promowaniem multikulti, https://kobieta.onet.pl/dziecko/kontrowersyjny-podrecznik-dla-dzieci-internauci-oburzeni-promowaniem-multikulti/l337krp (dostęp: 1.09.2018).
• Kusiak, K. (2015). Zmiana systemowa ma swoje prawa. W: K. Kusiak, B. Bednarczuk (red.), Oblicza gotowości szkolnej (s. 17–28). Gdańsk: Harmonia.
• Kusiak, K. (2016). Uczenie się uczenia. W: T. Parczewska (red.), Efektywność edukacji wczesnoszkolnej. Wybrane aspekty (s. 63–77). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Kwaśnica, R. (2003). Wprowadzenie do myślenia o nauczycielu. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki (T. 1; s. 291–319). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Łukaszewski, W. (2009). Relacyjna teoria osobowości – reaktywacja czy galwanizacja zwłok? W: J. Kozielecki (red.), Nowe idee w psychologii (s. 161–182). Gdańsk: GWP.
• Mackiewicz, M. (2010). Wstęp. W: M. Mackiewicz (red.), Kompetencja interkulturowa w teorii i praktyce edukacyjnej (s. 9–19). Poznań: Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu.
• Mihułka, K. (2012). Rozwój kompetencji interkulturowej w warunkach szkolnych – mity a polska rzeczywistość. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
• Nęcka, E., Orzechowski, J., Szymura, B. (2006). Psychologia poznawcza. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Niemierko, B. (1997). Między oceną szkolną a dydaktyką. Bliżej dydaktyki. Warszawa: WSiP.
• Niemierko, B. (2007). Kształcenie szkolne. Podręcznik skutecznej dydaktyki. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Nikitorowicz, J. (2005). Kreowanie tożsamości dziecka w społeczeństwie zróżnicowanym kulturowo. W: J. Izdebska, T. Sosnowski (red.), Dziecko i media elektroniczne. Nowy wymiar dzieciństwa (T. 1: Telewizja i inne mass media w życiu dziecka – wyzwaniem dla edukacji medialnej; s. 15–26). Białystok: Trans Humana.
• Nikitorowicz, J. (2014). Zadania edukacji międzykulturowej w kontekście problemów wielokulturowego świata. Studia Kulturowo-Edukacyjne, 9(1), 6–25.
• Pfeiffer, W. (2001). Nauka języków obcych. Od praktyki do praktyki. Poznań: Wagros.
• Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej. https://podstawaprogramowa.pl/Szkola-podstawowa-I-III (dostęp: 1.09.2018).
• Stier, J. (2006). Internationalisation, intercultural communication and intercultural competence. Journal of Intercultural Communication, 11(11), 1–12.
• Strykowski, W., Strykowska, J., Pielachowski, J. (2003). Kompetencje nauczyciela szkoły współczesnej. Poznań: Wyd. eMPi2.
• Suświłło, M. (red.). (1998). Wybrane problemy wczesnej edukacji (Cz. II: Klasy I–III). Olsztyn: WSP.
• Wierlacher, A. (2001). Kulturthema Fremdheit. Leitbegriffe und Problemfelder kulturwissenschaftlicher Fremdheitsforschung. München: Fink.
• Włodarski, Z. (1996). Psychologia uczenia się. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Zator-Peljan, J. (2014). Wpływ kultury własnej na postrzeganie innych obszarów kulturowych. Języki Obce w Szkole, (1), 32–38.
• Zbieranek, P. (2016). Jakie kompetencje pozwolą nam rozwinąć skrzydła? Perspektywa liderów społeczności lokalnych. W: Kompetencje przyszłości. Jakich postaw i umiejętności poszukujemy? Po X Kongresie Obywatelskim Wolność i Solidarność ’68 (s. 41–46). Gdańsk: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową.
• Zdybel, D., Kusiak, K., Bednarczuk, B. (2011). Indywidualny wymiar edukacji nauczycielskiej – o procesie stawania się refleksyjnym praktykiem. W: E. Skrzetuska (red.), Problemy edukacji wczesnoszkolnej. Indywidualizacja – uzdolnienia – refleksja nauczyciela (T. 2; s. 173–194). Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Identifiers

DOI

10.17951/j.2019.32.2.109-125