Hybrydowa tożsamość na kulturowym pograniczu – potencjał i problem osobisty i grupowy?

• Authors: Jerzy Nikitorowicz
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W opracowaniu podjęto próbę uzasadnienia tezy, która dotyczy potrzeby stwarzania przez politykę edukacyjną możliwości dokonywania samodzielnych wyborów tożsamościowych. Wskazano, że kulturowe pogranicze w sposób naturalny umożliwia kreowanie hybrydowej tożsamości, która stanowi potencjał człowieka, lecz także rodzi problemy osobiste i grupowe. Ponadto przedstawiono autorytety i osoby znaczące (są to m.in. Sokrat Janowicz, Ludwik Zamenhof, Samuel Pisar, Janusz Korczak, Piotr Lachmann, Wojciech Korfanty, Czesław Miłosz), wskazując przy tym na kształtowanie się i reprezentowanie przez nich tożsamości hybrydowej. Zwrócono uwagę na warunki, jakie powinny być zapewnione, oraz na działania, jakie powinna podejmować edukacja, aby człowiek nie czuł się zniewolony w procesie kształtowania się tożsamości, lecz odczuwał wsparcie w procesie powstawania i realizowania swojego potencjału hybrydowego.

EN

The study attempts to justify the thesis that concerns the need for education policy to create a possibility of independent identity choices. It was pointed out that the cultural borderland, in a natural way, enables the creation of a hybrid identity which is human potential but also raises personal and group problems. In addition, authorities and significant people were presented (among others Sokrat Janowicz, Ludwik Zamenhof, Samuel Pisar, Janusz Korczak, Piotr Lachmann, Wojciech Korfanty, Czesław Miłosz), indicating the formation and representation of a hybrid identity by them. The author drew attention to the conditions that should be assured, for activities that should be undertaken by education, so that man would not feel enslaved in the process of shaping identity, but felt support in the process of creating and realizing his hybrid potential.

Keywords

PL

tożsamość; tożsamość hybrydowa; kulturowe pogranicze; edukacja

EN

identity; hybrid identity; cultural borderland; education

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
• Year: 2019
• Volume: 32
• Issue: 2

Dates

published

2019

online

2019-10-31

Contributors

author

Jerzy Nikitorowicz

References

• Czyżewski, K. (1993). Poszukiwanie Ojczyzny – rozmowa z Czesławem Miłoszem. Krasnogruda, (1), 11–16.
• Kłoskowska, A. (1996). Kultury narodowe u korzeni. Warszawa: PWN.
• Kozielecki, J. (1987). Koncepcja transgresyjna człowieka. Warszawa: PWN.
• Kromolicka, B., Linka, A. (red.). (2018). Służby społeczne w pracy z uchodźcami na pograniczu polsko-niemieckim. Szczecin: Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego.
• Lachmann, P. (1999). Wywołane z pamięci. Olsztyn: Stowarzyszenie Wspólnota Kulturowa „Borussia”.
• Nikitorowicz, J. (1995). Pogranicze – tożsamość – edukacja międzykulturowa. Białystok: Trans Humana.
• Nikitorowicz, J. (2000). Młodzież pogranicza kulturowego Białorusi, Polski, Ukrainy wobec integracji europejskiej. Tożsamość, plany życiowe, wartości. Białystok: Trans Humana.
• Nikitorowicz, J. (2017a). Etnopedagogika w kontekście wielokulturowości i ustawicznie kształtującej się tożsamości. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Nikitorowicz, J. (2017b). Tożsamościowe skutki wielokulturowości. Wielość kultur w jednym człowieku czy ekstremizm i separatyzm kulturowy? Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 36(3), 13–24. DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp. 2017.36.3.13.
• Pisar, S. (1992). Z krwi i nadziei. Białystok: Reklamowo-Wydawnicza Agencja Dziennikarzy.
• Smolorz, M. (2009). Nieświęty śląski święty. Polityka, (33), 56–58.
• Szczepański, J. (1972). Elementarne pojęcia socjologii. Warszawa: PWN.
• Taylor-Terlecka, N. (2016). Rusycysta i jego cztery kultury. W: G. Czerwiński, J. Ławski (red.), Żydzi wschodniej Polski (Ser. 4: Uczeni żydowscy; s. 163–184). Białystok: Wydawnictwo Alter Studio.

Identifiers

DOI

10.17951/j.2019.32.2.11-22