Diagnoza interpretatywna jako „nowy” sposób diagnozowania problemów w pracy socjalnej/społecznej

• Authors: Anna Jarkiewicz
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W niniejszym artykule przybliżono założenia teoretyczno-metodologiczne diagnostyki interpretatywnej wraz z praktycznymi implikacjami jej zastosowania. Prezentację „nowego” sposobu diagnozowania w pracy socjalnej przedstawiono w odniesieniu do powszechnie stosowanej w instytucjach związanych z pracą socjalną/społeczną diagnozy normatywnej. Analiza obu sposobów rozpoznawania problemów w pracy socjalnej została skierowana na ukazanie odmienności tych podejść w ich wymiarze teoretycznym, metodologicznym i praktycznym. W celu uzupełnienia wywodu wykorzystano przykład empiryczny – diagnozę jednego przypadku, ale dokonaną w dwóch ujęciach. Diagnozy normatywna i interpretatywna pochodzą z dwóch zajęć przeprowadzonych w ramach kształcenia dla studentów pedagogiki społecznej na poziomie licencjackim. W trakcie studiów studenci mają obowiązek przeprowadzić diagnozę przypadku w ujęciu normatywnym w ramach przedmiotu kształcenie umiejętności diagnostycznych, natomiast w ramach zajęć elementy diagnostyki interpreatywnej analizują ten sam przypadek, bazując na odmiennych od normatywnych założeniach teoretyczno-metodologicznych.

EN

The article aims to present theoretical and methodological assumptions of interpretative assessment along with practical implications of its application. A presentation of a “new” approach of assessing problems in social work was presented with normative diagnosis commonly used in institutions related to social work. The analysis of both ways of recognizing problems in social work was focused on showing the differences between two approaches in their theoretical, methodological and practical dimensions. To clarify the argument, the author used an empirical example of the assessments of one case but made in two approaches. Assessments (normative and interpretative) come from two classes conducted as part of education for students of social pedagogy at the bachelor level. During study, students are required to conduct, first of all, a case diagnosis in a normative approach as part of the subject of training of diagnostic skills and subsequently, as part of the interpretative asessment classes, analyse the same case, based on different theoretical and methodological assumptions.

Keywords

PL

diagnoza interpretatywna; diagnoza normatywna; praca socjalna; praca społeczna

EN

interpretative assessment; normative assessment; social work

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
• Year: 2020
• Volume: 33
• Issue: 1

Dates

published

2020

online

2020-03-27

Contributors

author

Anna Jarkiewicz

References

• Bell, K. (2012). Towards a post-conventional philosophical base for social work. British Journal of Social, 42(3), 408–423. DOI: https://doi.org/10.1093/bjsw/bcr073
• Beresford, P. (2019). Radicalising Social Work: Involving Everyone; Including All Our Knowledges. W: M. Granosik, A. Gulczyńska, M. Kostrzyńska, B. Littlechild (eds.), Participatory Social Work: Research, Practice, Education (s. 325–339). Łódź–Kraków: Wydawnictwo UŁ, Wydawnictwo UJ.
• Blau, J. (2017) Science as a Strategy for Social Work. Journal of Progressive Human Services, 28(2), 73–90. DOI: https://doi.org/10.1080/10428232.2017.1310543
• Charmaz, K. (2009). Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej. Warszawa: PWN.
• Czyżewski, M. (1984). Socjolog i życie potoczne. Studium z etnometodologii i współczesnej socjologii interakcji. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, (8).
• Dominelli, L. (2004). New Directions for Social Work: Interdependence, Reciprocity, Citizenship, and Social Justice. Malden: Polity Press.
• Fawcett, B., Featherstone, B., Fook, J., Rossiter, A. (2000). Practice and Research in Social Work: Postmodern Feminist Perspectives. New York: Routledge.
• Fook, J. (1993). Radical Casework: A Theory of Practice. St. Leonards: Allwn & Uniwin.
• Fook, J. (2003). Critical social work: The current issues. Qualitative Social Work, 2(2), 123–130. DOI: https://doi.org/10.1177/1473325003002002001
• Garfinkel, H. (2007). Studia z etnometodologii. Warszawa: PWN.
• Glaser, G.B., Strauss, A.L. (2009). Odkrywanie teorii ugruntowanej. Kraków: Wydawnictwo Nomos.
• Goffman, E. (2005). Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości. Gdańsk: GWP.
• Granosik, M. (2006). Związki z socjologią interpretatywną. W: E. Marynowicz-Hetka (red.), Pedagogika społeczna. Podręcznik akademicki (T. 1; s. 171–183). Warszawa: PWN.
• Granosik, M. (2013a). Praca socjalna w perspektywie interpretatywnej: teoria, diagnoza, działanie. W: A. Skowrońska (red.), Nowe ujęcia znanych problemów społecznych (s. 7–21). Warszawa: Koordynacja na Rzecz Aktywnej Integracji.
• Granosik, M. (2013b). Praca socjalna. Analiza instytucjonalna z perspektywy konwersacyjnej. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
• Granosik, M., Gulczyńska, A., Kostrzyńska, M., Littlechild, B. (eds.). (2019). Participatory Social Work: Research, Practice, Education. Łódź–Kraków: Wydawnictwo UŁ, Wydawnictwo UJ.
• Gulczyńska, A. (2006). Model radykalnej pracy socjalnej – analiza na podstawie badań nad procesem wrastania społecznego nastoletniej młodzieży w wielkomiejskim środowisku życia. W: E. Marynowicz-Hetka (red.), Pedagogika społeczna. Podręcznik akademicki (T. 1; s. 397–410). Warszawa: PWN.
• Gulczyńska, A. (2013). „Chłopaki z dzielnicy”. Studium społeczno-pedagogiczne z perspektywy interakcyjnej. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
• Healy, K. (2001). Reinventing critical social work: Challenges from practice, context, and postmodernism. Critical Social Work, 2(1), 1–13.
• Henry, W.P., Strupp, H.H., Butler, S.F., Schacht, T.E., Binder, J.L. (1993). Effects of training in time-limited dynamic psychotherapy: Changes in therapist behavior. Counseling and Clinical Psychology, 61(3), 434–440. DOI: https://doi.org/10.1037/0022-006X.61.3.434
• Jarosz, E. (2001). Wybrane obszary diagnozowania pedagogicznego. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
• Jarosz, E., Wysocka, E. (2006). Diagnoza psychopedagogiczna. Podstawowe problemy i rozwiązania. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
• Joachimowska, M. (2012). Diagnostyka społeczna. Wymiar teoretyczny i praktyczny. Bydgoszcz: Wydawnictwo Edukacyjne.
• Kamiński, A. (1974). Funkcje pedagogiki społecznej. Warszawa: PWN.
• Lepalczyk, I., Badura, J. (1987). Elementy diagnostyki pedagogicznej. Warszawa: PWN.
• Lundy, C. (2004). Social Work and Social Justice: A Structural Approach to Practice. Peterborough: Canada Broadview.
• Marynowicz-Hetka, E. (1987). Diagnostyka pedagogiczna w pracy socjalno-wychowawczej. W: I. Lepalczyk, J. Badura (red.), Elementy diagnostyki pedagogicznej (s. 46–67). Warszawa: PWN.
• Marynowicz-Hetka, E. (2006). Pedagogika społeczna. Podręcznik akademicki (T. 1). Warszawa: PWN.
• Mazurkiewicz, E. (1987). Teoretyczne podstawy diagnostyki pedagogicznej. W: I. Lepalczyk, J. Badura (red.), Elementy diagnostyki pedagogicznej (s. 49–68). Warszawa: PWN.
• Petersen, A.C., Olsson, J.I. (2015). Calling evidence-based practice into question: Acknowledging phronetic knowledge in social work. British Journal of Social Work, 45(5), 1581–1597. DOI: https://doi.org/10.1093/bjsw/bcu020
• Radlińska, H. (1935). Stosunek wychowawcy do środowiska społecznego. Szkice z pedagogiki społecznej. Warszawa: Nasza Księgarnia.
• Rancew-Sikora, D. (2007). Analiza konwersacyjna jako metoda badania rozmów codziennych. Warszawa: Wydawnictwo Trio.
• Reynolds, B. (1939). Re-thinking Social Case Work. New York: Social Work Today.
• Richmond, M. (1917). Social Diagnosis. New York: Russel Sage Foundation.
• Riemann, G. (2009). Der Beitrag interaktionistischer Fallanalysen professionellen. Handelns zur sozialwissenschaftlichen Fundierung und Selbstkritik der Sozialen Arbeit. W: R. Becker-Lenz, S. Busse, G. Ehlert, S. Müller-Hermann (Hrsg.), Professionalität in der Sozialen Arbeit. Standpunkte, Kontroversen, Perspektive (s. 287–318). Wiesbaden: Springer VS.
• Riemann, G., Schütze, F. (1992). „Trajektoria” jako podstawowa koncepcja teoretyczna w analizach cierpienia i bezładnych procesów społecznych. Kultura i Społeczeństwo, (2), 89–111.
• Schütze, F. (2008a) Biography Analysis on the Empirical Base of the Autobiographical Narratives: How to Analyse Autobiographical Narrative Interviews (Part I). INVITE – Biographical Counselling in Rehabilitative Vocational Training. Further Educational Curriculum. EU Leonardo da Vinci Programme.
• Schütze, F. (2008b). Biography Analysis on the Empirical Base of the Autobiographical Narratives: How to Analyse Autobiographical Narrative Interviews (Part II). INVITE – Biographical Counselling in Rehabilitative Vocational Training. Further Educational Curriculum. EU Leonardo da Vinci Programme.
• Schütze, F. (2012). Analiza biograficzna ugruntowana empirycznie w autobiograficznym wywiadzie narracyjnym. Jak analizować autobiograficzne wywiady narracyjne W: K. Kaźmierska (red.), Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów (s. 141–278). Kraków: Wydawnictwo Nomos.
• Soulet, M.H. (1996). Działanie społeczne i jego wymiar pedagogiczny na przykładzie pracy socjalnej z rodziną. W: E. Marynowicz-Hetka, J. Piekarski, D. Urbaniak-Zając (red.), Pedagogika społeczna i praca socjalna. Przegląd stanowisk i komentarze (s. 98–120). Warszawa: Wydawnictwo „Interart”.
• Ślęzak, I. (2013). Refleksje nad zagadnieniem piętna w relacjach badacza i badanych na podstawie wywiadów z kobietami świadczącymi usługi seksualne. Nauka i Szkolnictwo Wyższe, 1(41), 153–166.
• Tyson, K. (1992). A new approach to relevant scientific research for practitioners: The Heuristic Paradigm. Social Work, 37(6), 541–556.
• Urbaniak-Zając, D. (2004). Koncepcja „środowiska” w teorii pedagogiki społecznej Aleksandra Kamińskiego a idea „Lebenswelt”. W: E. Marynowicz-Hetka, H. Kubicka, M. Granosik (red.), Aleksander Kamiński i jego twórczość pedagogiczna. Dyskusja o przeszłości wobec teraźniejszości i przyszłości (s. 99–108). Łódź: Wydawnictwo UŁ.
• Weick, A. (1991). The place of science in social work. Journal of Sociology and Social Work, 18(4), 13–34.
• Williams, M., Cheal, B. (2002). Can we measure homelessness? A critical evaluation of the method of ‘capture-recapture’. International Journal of Social Research Methodology, 5(4), 313–331. DOI: https://doi.org/10.1080/13645570110095346
• Wilson, T.P. (1973). Normative and Interpretative Paradigms in Sociology. W: J.D. Douglas (ed.), Understanding Everyday Life. Toward the Reconstruction of Sociological Knowledge (s. 57–79). London: Routledge & Kegan Paul.
• Wroczyński, R. (1974). Pedagogika społeczna. Warszawa: PWN.
• Ziemski, S. (1973). Problemy dobrej diagnozy. Warszawa: Wiedza Powszechna.

Identifiers

DOI

10.17951/j.2020.33.1.39-53