Adaptacja polskiej wersji kwestionariusza Skala Praktyki Familiocentrycznej do badania jakości relacji pomiędzy profesjonalistami a rodzinami korzystającymi ze wsparcia instytucjonalnego

• Authors: Jarosław Przeperski , Małgorzata Grządzielewska
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł wpisuje się w tematykę związaną z badaniami ewaluacyjnymi oraz tworzeniem rozwiązań opartych na wiedzy i dowodach naukowych. Zmiany zachodzące w politykach publicznych w obszarze społecznym wymagają naukowej oceny. Niestety, często brakuje odpowiednich narzędzi, szczególnie gdy oceniającymi są użytkownicy systemu. Wypełniając tę lukę, autorzy dokonali wyboru, a następnie adaptacji narzędzia pozwalającego na określenie jakości relacji pomiędzy profesjonalistami a rodzinami, które korzystają z usług systemu pomocowego – Skali Praktyki Familiocentrycznej (Family-Centered Practice Scale) stworzonej przez Carla J. Dunsta, Carol M. Trivette i Deborah W. Hamby z Orelena Hawks Puckett Institute (USA). Celem artykułu była adaptacja kulturowa polskiej wersji kwestionariusza oraz walidacja jego własności psychometrycznych. Skala składa się z dwóch wymiarów (relacyjnego i partycypacyjnego) i czterech podskal. W procesie dostosowania skali do uwarunkowań w Polsce dokonano adaptacji językowej i kulturowej, walidacji psychometrycznej oraz normalizacji skali. Otrzymane wyniki wskazują na wysoką trafność i rzetelność kwestionariusza, co oznacza, że skala ta może być stosowana do określenia jakości relacji pomiędzy pracownikami instytucji pomocowych a rodzinami.

EN

The article is a part of the evaluation research and evidence-based practice and theory. Changes taking place in public policies in the social area require scientific evaluation. Unfortunately, the right tools are often missing, especially when system users are respondents. Filling this gap, the authors selected and then adapted the tool to assess the quality of relationships between professionals and families who use the support services – Family-Centered Practice Scale created by Carl J. Dunst, Carol M. Trivette and Deborah W. Hamby from the Orelena Hawks Puckett Institute (USA). The aim of the article was, therefore, a cultural adaptation of the Polish version of the questionnaire and validation of its psychometric properties. The scale consists of two dimensions (relational and participative) and four subscales. In the process of adjusting the scale to conditions in Poland, language adaptation, cultural adaptation, psychometric validation and scale normalization were made. The obtained results indicate high accuracy and reliability of the questionnaire, which means that the presented scale can be used to determine the quality of relations between employees of aid institutions and families.

Keywords

PL

familiocentryzm; rodzina; współpraca; praca socjalna z rodziną; Skala Praktyki Familiocentrycznej

EN

family-centerdeness; family; collaboration; family social work; Family-Centered Practice Scale

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
• Year: 2020
• Volume: 33
• Issue: 1

Dates

published

2020

online

2020-03-27

Contributors

author

Jarosław Przeperski

author

Małgorzata Grządzielewska

References

• Allen, R.I., Petr, C.G. (1998). Rethinking family-centered practice. American Journal of Orthopsychiatry, 68(1), 4–15. DOI: https://doi.org/10.1037/h0080265
• Bakiera, L. (2006). Rodzina z perspektywy socjologicznej i psychologicznej: ciągłość i zmiana. Obrazy życia rodzinnego z perspektywy interdyscyplinarnej. Roczniki Socjologii Rodziny, XVII, 101–115.
• Baum, N. (2017). Gender-sensitive intervention to improve work with fathers in child welfare services. Child & Family Social Work, 22(1), 419–427. DOI: https://doi.org/10.1111/cfs.12259
• Briar-Lawson, K. (2001). Family-centered Policies and Practices: International Implications. New York: Columbia University Press.
• Cronbach, L.J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika, 16(3), 297–334. DOI: https://doi.org/10.1007/BF02310555
• Drwal, R.Ł., Brzozowski, P., Oleś, P. (1995). Adaptacja kwestionariuszy osobowości. Wybrane zagadnienia i techniki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Dunst, C.J. (2002). Family-Centered Practices: Birth Through High School. Journal of Special Education, 36(3), 139–147. DOI: https://doi.org/10.1177/00224669020360030401
• Dunst, C.J., Trivette, C.M., Hamby, D.W. (2006). Technical Manual for Measuring and Evaluating Family Support Program Quality and Benefits. Asheville: Winterberry Press.
• Fronczyk, K. (2009). Psychometria – podstawowe zagadnienia. Warszawa: Wydawnictwo Vizja Press & IT.
• Geurts, E.M.W., Boddy, J., Noom, M.J., Knorth, E.J. (2012). Family-centred residential care: The new reality? Child & Family Social Work, 17(2), 170–179. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1365-2206.2012.00838.x
• Hiebert-Murphy, D., Trute, B. (2013). Partnering with Parents: Family-centred Practice in Children’s Services. Toronto: University of Toronto Press.
• Hornowska, E. (2018). Testy psychologiczne: Teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Kanios, A., Herman, A. (2017). Ranga i prestiż zawodu pracownika socjalnego. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J, Paedagogia-Psychologia, 30(2), 165–175. DOI: https://doi.org/10.17951/j.2017.30.2.165
• Kantowicz, E. (2005). Praca socjalna w Europie. Inspiracje teoretyczne i standardy kształcenia. Olsztyn: Wydawnictwo UWM.
• Kantowicz, E. (2010). Ocena reformy systemu kształcenia do pracy socjalnej w Polsce. Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje, 13–14, 173–177.
• Lietz, C.A., Hayes, M.J., Cronin, T.W., Julien-Chinn, F. (2014). Supporting Family-Centered Practice Through Supervision: An Evaluation of Strengths-Based Supervision. Families in Society, 95(4), 227–235. DOI: https://doi.org/10.1080/07325220903334065
• Mak, L., Hiebert-Murphy, D., Walker, J.R., Altman, G. (2014). Parents’ Decision Making and Their Information Needs Concerning Treatments for Child Anxiety: Implications for Family-Centered Practice. Journal of Family Social Work, 17(1), 51–67. DOI: https://dx.doi.org/10.1080/10522158.2013.809671
• Mallette, J.K., Futris, T.G., Schramm, D.G. (2018). Fostering a culture of family‐centred care: Child welfare professionals’ beliefs about fathers, family instability, and the value of relationship education. Child & Family Social Work, 23(3), 354–363. DOI: https://doi.org/10.1111/cfs.12422
• Nunnally, J.C. (1967). Psychometric Theory. New York: McGraw-Hill.
• Nutley, S., Homel, P. (2006). Delivering evidence-based policy and practice: Lessons from the implementation of the UK Crime Reduction Programme. Evidence & Policy, 2(1), 5–26. DOI: https://doi.org/10.1332/174426406775249697
• Przeperski, J. (2017). Przemiany w systemie opieki i wsparcia rodziny z dziećmi. Perspektywa paradygmatu familiocentrycznego. Pedagogika Społeczna, 64(2), 135–150.
• Przeperski, J. (2019). Badania współczesnej rodziny w kontekście tworzenia polityk publicznych opartych na wiedzy i dowodach naukowych. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości.
• Rhoades, E.A., Duncan, J. (eds.). (2010). Auditory-verbal Practice: Toward a Family-centered Approach. Springfield: Charles C. Thomas Publisher.
• Szarfenberg, R. (2011). Dowody naukowe jako podstawa polityki społecznej, zarządzania społecznego i pracy socjalnej. Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje, 15, 13–28.
• Szmagalski, J. (2011). Profesje we współczesnej perspektywie teoretycznej a wyzwania profesjonalizacji pracy socjalnej w Polsce. W: K. Piątek, K. Szymańska-Zybertowicz (red.), Profesjonalna praca socjalna: nowy paradygmat czy niedokończone zadanie? (s. 17–36). Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit.
• Sztabiński, F. (2011). Ocena jakości danych w badaniach surveyowych. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Walesiak, M., Gatnar, E., Bąk, A. (2004). Metody statystycznej analizy wielowymiarowej w badaniach marketingowych. Wrocław: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego.

Identifiers

DOI

10.17951/j.2020.33.1.83-102