Aktualność założeń przygotowania zawodowego w zakładzie pracy – przykład rzemiosła

• Authors: Andrzej Wojciech Stępnikowski

Abstracts

EN

This article is referring to main challenges identified during the 40th anniversary conference of labour pedagogy. The author made an attempt to verify topicality of issues in the aspects of craftwork apprenticeship being realised today in the workplace. Professor Tadeusz W. Nowacki has always highly valued social-occupational group of craftsmen and pointed to their role in the field of development of upbringing systems, and by showing patriotic traditions, he also exposed their capabilities for adaptation. The results of the author’s own research and the review of lately examined topics in the field of vocational education require direct us to undertake some reflection on upgrading and dissemination of apprenticeship system in Poland – especially on the basis of the Copenhagen Process achievements and works conducted by European research centres. This issue seems to be of particular importance in the context of such areas as international comparison and discourse on the possibilities of development and perspectives of the work pedagogy in the eve of its 50th anniversary. Craftwork apprenticeship also in the sphere of contemporary challenges (e.g. common lack of social trust) shows that the main message of this discipline, expressed in the examination of relations human – upbringing – work, still remains actual.

PL

Niniejszy artykuł odnosi się do głównych obszarów wyzwań nakreślonych w czasie konferencji jubileuszu 40-lecia pedagogiki pracy. Autor podjął próbę zweryfikowania aktualności zagadnień w ujęciu rzemieślniczego przygotowania zawodowego realizowanego współcześnie w miejscu pracy. Profesor Tadeusz W. Nowacki zawsze wysoko cenił grupę społeczno-zawodową rzemieślników oraz wskazywał na ich rolę w tworzeniu systemów wychowania, a pokazując patriotyczne tradycje, jednocześnie eksponował ich zdolności adaptacyjne. Wyniki badań własnych autora i przegląd aktualnie eksplorowanych tematów w obszarze kształcenia zawodowego nakazują, zwłaszcza na bazie doświadczeń procesu kopenhaskiego oraz funkcjonujących w Europie ośrodków badawczych, podjąć rozważania nad usprawnieniem i upowszechnieniem systemu przygotowania zawodowego w Polsce. Szczególnie istotny temat ten wydaje się być w kontekście takich obszarów jak: porównania międzynarodowe oraz dyskurs nad możliwościami rozwoju i perspektywami pedagogiki pracy u progu jubileuszu jej 50-lecia. Rzemieślnicze przygotowanie zawodowe także w wymiarze wyzwań współczesności (np. powszechny brak zaufania społecznego) pokazuje, że wciąż aktualne jest główne przesłanie tej dyscypliny, wyrażone w badaniach relacji człowiek–wychowanie–praca.

Keywords

EN

labour pedagogy; apprenticeship; craftwork; vocational education

PL

pedagogika pracy; przygotowanie zawodowe; rzemiosło; kształcenie zawodowe

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
• Year: 2021
• Volume: 34
• Issue: 4
• Pages: 181-196

Dates

published

2021

Contributors

author

Andrzej Wojciech Stępnikowski

• Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Technologii Eksploatacji Centrum Badań Edukacji Zawodowej i Zarządzania Innowacjami

References

• Bednarczyk, H. (2012). 40 lat polskiej pedagogiki pracy. Edukacja Ustawiczna Dorosłych, (3).
• Bucholz, L., Ertl, H., Grollmann, P., Widera, C., Le Mouillour, I. (2021). The Contribution of Research to Innovation in Vocational Education and Training (VET) – The Role of VET Institutes. Edukacja Ustawiczna Dorosłych, (4).
• Gardawski, J. (2019). Świat pracy. W: J. Hausner (red.), Świat (bez) pracy. II Seminarium Świeradowskie. Open Eyes Economy Discussion Papers. Kraków: Fundacja Gospodarki i Administracji Publicznej.
• Gardawski, J. (red.). (2013). Rzemieślnicy i biznesmeni. Właściciele małych i średnich przedsiębiorstw prywatnych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Gartner Inc. (2019). 2019 CIO Survey: CIOs Have Awoken to the Importance of AI. Stanford.
• Gerlach, R. (red.). (2010). Pedagogika pracy w perspektywie dyskursu o przyszłości. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
• Instytut Badań Edukacyjnych. (2019). Zintegrowana Strategia Umiejętności 2030. Część ogólna. Warszawa.
• Nowacki, T.W. (1999). Zawodoznawstwo. Radom: Instytut Technologii Eksploatacji.
• Nowacki, T.W. (2004). Leksykon pedagogiki pracy. Radom: WSP ZNP, IteE.
• PwC Polska. (2019). Technologia w służbie społeczeństwu. Czy Polacy zostaną społeczeństwem 5.0? Raport Fundacji Digital Poland.
• Stępnikowski, A.W. (2020). Mistrz w rzemieślniczym przygotowaniu zawodowym. Kompetencje społeczne i pedagogiczne. Radom: Wydawnictwo Naukowe Łukasiewicz – Instytut Technologii Eksploatacji.
• Stępnikowski, A.W., Symela, K.F. (2021). Wyzwania kompetencyjne w rozwoju sztucznej inteligencji w Polsce. Polityka Społeczna, (7), 21–28.
• Tyborowski, W. (2019). Prawa Hammurabiego. Dinat Misarim. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Wiatrowski, Z. (2005). Podstawy pedagogiki pracy. Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.
• Abe, S. (2019). Realizing society 5.0. Pobrane z: www.japan.go.jp/abenomics/_userdata/abenomics/pdf/society_5.0.pdf (dostęp: 7.09.2021).
• CBOS. (2018). O nieufności i zaufaniu. Komunikat z badań. Warszawa. Pobrane z: www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2018/K_035_18.PDF (dostęp: 10.09.2021).
• CEDEFOP. (2020). How are European countries managing apprenticeships to respond to the COVID-19 crisis? Synthesis report based on information provided by Cedefop community of apprenticeship experts. Pobrane z: www.cedefop.europa.eu/files/cedefop_community_apprenticeship_experts_synthesis_how_are_european_countries_managing_apprenticeships_to_respond_to_the_coronavirus_crisis.pdf (dostęp: 9.09.2021).
• CEDEFOP. (2021). Apprenticeship governance and in-company training: where labour market and education meet: Cedefop community of apprenticeship experts: short papers. Luxembourg: Publications Office of the European Union. Cedefop Working Paper, no. 3. Pobrane z: http://data.europa.eu/doi/10.2801/065622 (dostęp: 9.09.2021).
• Fundacja Gospodarki i Administracji Publicznej. Open Eyes Economy Summit. (2020). Raport Edukacja. Między pandemią COVID-19 a edukacją przyszłości. Pobrane z: https://oees.pl/wp-content/uploads/2020/08/Raport-edukacja.pdf (dostęp: 10.11.2021).
• OECD. (2020). VET in a time of crisis: Building foundations for resilient vocational education and training systems. Pobrane z: https://read.oecd-ilibrary.org/view/?ref=132_132718-fdwmrqsgmy&title=VET-in-a-time-of-crisis-Building-foundations-for-resilient-vocational-education-and-training-systems (dostęp: 12.05.2020).
• OECD. (2021). Teachers and leaders in VET: OECD Reviews of Vocational Education and Training. Pobrane z: www.oecd-ilibrary.org/docserver/59d4fbb1-en.pdf?expires=1631257510&id=id&accname=guest&checksum=F5287279F71BDF6A280AE165DBDADCB6 (dostęp: 10.09.2021).
• Stępnikowski, A. (2021). Vocational preparation of juvenile workers, Poland. W: CEDEFOP, Apprenticeship governance and in-company training: where labour market and education meet: Cedefop community of apprenticeship experts: short papers (s. 153–159). Luxembourg: Publications Office of the European Union. Cedefop Working Paper, no. 3. Pobrane z: http://data.europa.eu/doi/10.2801/065622 (dostęp: 9.09.2021).

Identifiers

DOI

10.17951/j.2021.34.4.181-196

Biblioteka Nauki

33957345