Kryzys autorytetu nauczyciela – konsekwencje i wyzwania wobec edukacji dla zrównoważonego rozwoju

• Authors: Alicja Antas-Jaszczuk

Title variants

EN

Teacher Authority Crisis – Consequences and Challenges for Education Towards Sustainable Development

Abstracts

PL

Aktualnie uznanie autorytetu podlega perspektywicznej i relatywnej ocenie. Oficjalnie mówi się o kryzysie autorytetu nauczyciela, ale i o jego braku. Dzisiejsza edukacja – być może bardziej niż kiedykolwiek – wymaga zatem pochylenia się nad teoretycznymi i praktycznymi aspektami autorytetu nauczyciela, który w dobie zmian społeczno-kulturowych i wyzwań edukacji dla zrównoważonego rozwoju staje przed zupełnie nowymi wymaganiami w podejściu do wiedzy i ucznia. Stąd też celem podjętych badań była próba poznania opinii i postaw uczniów ze szkół podstawowych i średnich na temat autorytetu współczesnego nauczyciela. Badaniami objęto 158 uczniów szkoły podstawowej (N = 87) i szkoły średniej (N = 71). Wyniki badań wykazały, że – mimo obserwowanego kryzysu autorytetów – zarówno dzieci, jak i młodzież potrzebują nauczycieli będących godnymi naśladowania wzorami osobowymi. Wobec celów i zadań, wynikających z idei edukacji dla zrównoważonego rozwoju, pojawia się więc oczywista potrzeba przywrócenia należnej rangi autorytetowi nauczyciela. Należy podkreślić, że autorytet, stanowiąc istotne źródło wpływu pedagogicznego, powinien stawać się nie celem, lecz sensem działań nauczyciela. 

EN

Nowadays appreciating an authority undergoes perspective and relative assessment. Officially it is stated that we not only face an authority crisis but even lack of it. Due to the above, current education may require much more than ever before to give attention to theoretical and practical aspects of a teacher authority which in times of social and cultural changes together with innovative ideas towards a balanced development, still faces entirely new demands in an approach both towards knowledge and the student. Thus, the aim of the research was an attempt to learn about opinions and attitudes of primary and upper secondary school students on the issue of contemporary teacher authority. The study comprised 158 students including: primary school (N = 87) and upper secondary school (N = 71). The results revealed that even though there is an authority crisis, children and the youth need teachers who may be perceived as a role model. In view of the aims and tasks resulting from the idea of a balanced growth there appears an obvious need to regain proper respect of a teacher authority. Moreover, an authority, which denotes a significant source of educational influence, should not become the aim in itself but the meaning of teacher’s actions.

Keywords

EN

authority; crisis; teacher; challenges; education for sustainable development

PL

autorytet; kryzys; nauczyciel; wyzwania; edukacja dla zrównoważonego rozwoju

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
• Year: 2022
• Volume: 35
• Issue: 2
• Pages: 125-138

Dates

published

2022

Contributors

author

Alicja Antas-Jaszczuk

• Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach. Wydział Nauk Społecznych

References

• Adamski, F. (2007). Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy. Kraków: UJ.
• Arendt, H. (1961). What Is Authority? In H. Arendt, Between Past and Future. Six Exercises in Political Thought, (pp. 91–143). New York: The Viking Press.
• Barratt Hacking, E., Scott, W., Lee, E. (2010). Evidence of Impact of Sustainable Schools. Nottingham: Department for Children, Schools and Families (DCSF).
• Bijker, W.E., Bal, R., Hendriks, R., (2009). The Paradox of Scientific Authority: The Role of Scientific Advice in Democracies. Cambridge: MIT Press.
• Boeve-de Pauw, J., Gericke, N., Olsson, D., Berglund, T., (2015). The Effectiveness of Education for Sustainable Development. Sustainability, 7, 15693-15717. DOI: 10.3390/su71115693
• Bourn, D. (2015). The Theory and Practice of Development Education: A Pedagogy for Global Social Justice. New York: Routledge.
• Dąbrowski, S. (2008). Autorytet w edukacji. In M. Patalon (Ed.). Tolerancja a edukacja (pp. 78–91). Gdańsk: UG.
• Dillard, J.P., Pfau, M.W. (2002). The Persuasion Handbook: Developments in Theory and Practice. Thousand Oaks: Sage Publishing.
• Dorsey, D. (2016). The Limits of Moral Authority. Oxford: Oxford University Press.
• Drzeżdżon, W. (2011). Pedagogiczne uwarunkowania autorytetu nauczyciela-wychowawcy. Język – Szkoła – Religia, 6, 113–124.
• Ertesvåg, S.K. (2009). Classroom leadership: the effect of a school development programme. Educational Psychology, 29(5), 515–539. DOI: https://doi.org/10.1080/01443410903122194
• Fromm, E. (2010). The Heart of Man: Its Genius for Good and Evil. New York: American Mental Health Foundation Books.
• Gadamer H.G. (2004). Truth and Method. London – New Delhi – New York – Sydney: Bloomsbury.
• Gerrard, J., Farrell, L. (2014). Remaking the professional teacher: Authority and curriculum reform. Journal of Curriculum Studies, 46(5), 634–655. DOI: https://doi.org/10.1080/00220272.2013.854410
• Giddens, A. (1991). Modernity and Self-identity: Self and Society in the Late Modern Age. Palo Alto, California: Stanford University Press
• Giroux H.A. (2018). Pedagogy and the Politics of Hope. Theory, Culture, and Schooling: A Critical Reader, Abingdon: Routledge Taylor & Francis Group.
• Harjunen, E. (2009). How do teachers view their own pedagogical authority? Journal Teachers and Teaching theory and practice,15(1), 109–129. DOI: https://doi.org/10.1080/13540600802661345
• Haugaard, M. (2010). Power: A ‘family resemblance concept’. European Journal of Cultural Studies, 13, 4419–4138. DOI: https://doi.org/10.1177/1367549410377152
• Hughes, J.N., Gleason, K.A., Zhang, D. (2005). Relationship influences on teachers' perceptions of academic competencef in academically at-risk minority and majority first grade students. Journal of School Psychology, 43(4), 303-320. DOI:10.1016/j.jsp.2005.07.001
• Kaplan, D.M. (2003). Ricoeur’s Critical Theory. Albany: State University of New York Press.
• Kaszubska, P. (2013). Autorytet nauczyciela w percepcji licealistów. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 1(7), 53–58.
• Landemore, H. (2011). Political Authority. In D.K. Chatterjee (Ed.), Encyclopedia of Global Justice. Dordrecht: Springer. DOI: https://doi.org/ 10.1007/978-1-4020-9160-5_349
• Magier, P. (2015). Autorytety religijne w pedagogice. Uwagi metateoretyczne. Paedagogia Christiana, 1(35), 161–179. DOI: http://dx.doi.org/10.12775/PCh.2015.009
• Mazurek, M. (2014). Kryzys autorytetów a społeczeństwo konsumpcyjne. In J. Zimny (Ed.), Autorytet: wczoraj dziś i jutro (pp. 245–261). Stalowa Wola: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II.
• Milgram, S. (1963). Behavioral Study of Obedience. Journal of Abnormal and Social Psychology, 67(4), 371–378.
• Olubiński, A. (2012). Autorytet. Czy potrzebny w procesie edukacji? Toruń: Akapit.
• Omer, H., Schlippe, A., (2016). Autorität durch Beziehung: Die Praxis des gewaltlosen Widerstands in der Erziehung. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht.
• Paszkiewicz, A. (2014). Skuteczna praca wychowawcza nauczyciela z uczniami. Warszawa: Difin.
• Polok, G. (2010). Erosion of Respect Towards Academics – Can the Visible Trend be Changed? Annales. Ethics in Economic Life, 13(2), 25–33.
• Raz, J. (2009). The Authority of Law. Second Edition. Oxford: Oxford University Press.
• Rogers, C.R. (1983). Freedom to Learn of the 80s. Columbus, Ohio: Charles E. Merrill Publishing
• Tilbury, D. (2011). Education for Sustainable Development. An Expert Review of Processes and Learning, DESD Global Monitoring and Evaluation, Paris: Designed and printed at UNESCO.
• Townsend, T. (2002). The Impact of Radical intervention on the attitude and achievement of school refusers. Melbourne: Myer Foundation.
• Wagner, I. (2005). Stałość czy zmienność autorytetów. Kraków: Impuls.
• Wasylewicz, M. (2016). Media authorities – encounter or support (?) of real figures. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 35(1), 99–109. DOI: 10.17951/lrp.2016.35.1.99
• Weber, M. (2013). Economy and Society: An Outline of Interpretive Sociology. Berkeley: University of California Press.
• Więckowska, E. (2009). Czym jest autorytet? In M. Bednarska (Ed.), O autorytecie w wychowaniu i nauczaniu (pp. 11–19). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Witkowski, L. (2011). Historie autorytetu wobec kultury i edukacji. Kraków: Impuls.
• Wolska-Długosz, M. (2012). Rola autorytetu w życiu gimnazjalisty. Studia Pedagogiczne. Problemy społeczne, edukacyjne i artystyczne, 21, 145–162.
• Yariv, E. (2011). Deterioration in teachers' performance: Causes and some remedies. World Journal of Education, 1(1), 81–91. DOI: https://doi.org/10.5430/wje.v1n1p
• CBOS (Centrum Badania Opinii Społecznej). (2013). Prestiż zawodów. Warszawa: Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej, BS/164/2013. Retrieved from: www.cbos.pl (access: 17.12.2020).
• Strategia zrównoważonego rozwoju Polski do 2025 roku. Warszawa: Ministerstwo Środowiska. Retrieved from: http://www.access.zgwrp.org.pl/materialy/dokumenty/StrategiaZrownowazonegoRozwojuPolski/index.html (access: 10.11.2020).
• UNECE. (2005). Strategy for Education for Sustainable Development, adopted at a high-level meeting of representatives of the Ministries of Environment and Education, Vilnius, 17–18 March 2005, CEP/AC.13/2005/3/Rev.1. Retrieved from: https://unece.org/DAM/env/esd/strategytext/strategyinPolish.pdf (access: 17.12.2020).
• UNGA. (2007). The UN Decade of Education for Sustainable Development (DESD 2005–2014). The First Two Years. France. Retrieved from: https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000154093 (access: 10.11.2020).

Identifiers

DOI

10.17951/j.2022.35.2.125-138

Biblioteka Nauki

33942033