Edukacja w warunkach pandemii uświadomieniem konieczności systemowego kształcenia nauczycieli do edukacji zdalnej

• Authors: Dorota Jankowska

Abstracts

EN

The purpose of the article is to trigger critical reflection on the importance of the problem of preparing teachers to make use of the new information and communication technologies and remote education for the modernization of the educational process and bringing the school closer to the digital reality of the 21st century. As evidenced by numerous studies, the necessity of distance learning during the pandemic has exposed the unsatisfactory level of IT and methodical competence of teachers in this area. In the first part of the article, an attempt was made to synthesize the results of nationwide research, conducted during the pandemic by leading academic centres, which concern the assessment of the teachers’ competencies in the use of ICT in education before the pandemic and the dynamics of their development during the remote education. In the following part of the article, in the context of the emerging diagnosis of the preparation of teachers for distance education, an analysis of the standards of teacher education in force in the last 20 years is conducted. The review of the standards and reflection on the changes contained in them in the field of information and methodical teacher education sheds new light on the issue contained in the title of the need for systemic training for remote education.

PL

Celem artykułu jest wyzwolenie krytycznego namysłu nad wagą problemu przygotowania nauczycieli do korzystania z nowych technologii informacyjno-komunikacyjnych i edukacji zdalnej dla unowocześnienia procesu kształcenia i zbliżenia szkoły do cyfrowej rzeczywistości XXI w. Jak dowodzą liczne badania, konieczność prowadzenia nauczania na odległość w czasie pandemii obnażyła niezadowalający poziom kompetencji informatycznych i metodycznych nauczycieli w tym zakresie. W pierwszej części artykułu dokonano próby syntezy wyników badań o zasięgu ogólnopolskim, prowadzonych w czasie pandemii przez wiodące ośrodki akademickie, które dotyczą oceny kompetencji nauczycieli w zakresie zastosowań technologii informacyjno-komunikacyjnych w edukacji przed pandemią oraz dynamiki ich rozwoju w trakcie trwania edukacji zdalnej. W dalszej części artykułu, w kontekście wyłaniającej się diagnozy przygotowania nauczycieli do prowadzenia nauczania na odległość, prowadzona jest analiza standardów kształcenia nauczycieli obowiązujących w ostatnich 20 latach. Przegląd standardów i namysł nad zawartymi w nich zmianami w zakresie informatycznego i metodycznego kształcenia nauczycieli rzuca nowe światło na zawartą w tytule opracowania kwestię potrzeby systemowego kształcenia do edukacji zdalnej.

Keywords

EN

remote education; education; teachers; IT and methodical competence of teachers

PL

edukacja zdalna; kształcenie; nauczyciele; kompetencje informatyczne i metodyczne nauczycieli

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
• Year: 2022
• Volume: 35
• Issue: 2
• Pages: 9-27

Dates

published

2022

Contributors

author

Dorota Jankowska

• Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie. Instytut Pedagogiki

References

• Łukasik, J., Jagielska, K., Mróz, A., Koperna, P. (2020). Młodzi nauczyciele o zdalnej edukacji w czasie COVID-19. W: N. Pikuła, K. Jagielska, J. Łukasik (red.), Wyzwania dla edukacji w sytuacji pandemii COVID-19 (s. 31–56). Kraków: Scriptum.
• Plebańska, M. (2020). Cyfrowa edukacja – potencjał, procesy, modele. W: J. Pyżalski (red.), Edukacja w czasach pandemii. Z dystansem o tym, co robimy obecnie jako nauczyciele (s. 37–42). Warszawa: EduAkcja.
• Ptaszek, G., Stunża, G.D., Pyżalski, J., Dębski, M., Bigaj, M. (2020). Edukacja zdalna. Co się stało z uczniami, z ich rodzicami i nauczycielami? Gdańsk: GWP.
• Śliż, K. (2021). Kompetencje nauczycieli w zakresie prowadzenia edukacji zdalnej – z doświadczeń drugiego roku pandemii. W: E. Domagała-Zyśk (red.), Włączmy kamerki. Z doświadczeń edukacji zdalnej w szkole i na uczelni (s. 49–74). Lublin: Episteme.
• Winiarczyk, A., Warzocha, T. (2021). Edukacja zdalna w czasach pandemii COVID-19. Forum Oświatowe, 33(1), 61–76.
• Buchner, A., Majchrzak, M., Wierzbicka, M. (2020). Edukacja zdalna w czasie pandemii. Edycja I. Pobrane z: https://centrumcyfrowe.pl/wp-content/uploads/sites/16/2020/05/Edukacja_zdalna_w_czasie_pandemii.pptx-2.pdf (dostęp: 12.12.2021).
• Buchner, A., Szeniawska, M., Wierzbicka, M. (2020). Edukacja zdalna w czasie pandemii. Edycja II. Pobrane z: https://centrumcyfrowe.pl/wp-content/uploads/sites/16/2020/11/Raport_Edukacja-zdalna-w-czasie-pandemii.-Edycja-II.pdf (dostęp: 11.01.2022).
• Centrum Badań Opinii Społecznej (CBOS). (2021). Edukacja zdalna – doświadczenia i oceny. Komunikat z badań nr 19/2021. Pobrane z: https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2021/K_019_21.PDF (dostęp: 11.01.2022).
• Czapliński, P., Dynowska-Chmielewska, K., Federowicz, M., Giza-Poleszczuk, A., Gorzeńska, O., … Zwierżdżyński, M. (2020). Raport: Edukacja. Między pandemią COVID-19 a edukacją przyszłości. Pobrane z: https://oees.pl/wp-content/uploads/2020/08/Raport-edukacja.pdf (dostęp: 11.01.2022).
• Jaskulska, S., Jankowiak, B. (2020). Kształcenie na odległość w Polsce w czasie pandemii COVID-19. Raport. Poznań: Wydział Studiów Edukacyjnych UAM. Pobrane z: https://drive.google.com/file/d/1lYprhMptB3p6AnMeh8WzfZLNvihfY_HF/view (dostęp: 10.12.2021).
• Plebańska, M., Szyller, A., Sieńczewska, M. (2020). Edukacja zdalna w czasach COVID-19 Podsumowanie wyników badania Wydziału Pedagogicznego Uniwersytetu Warszawskiego. Warszawa: Wydział Pedagogiczny Uniwersytetu Warszawskiego. https://kometa.edu.pl/uploads/publication/941/24a2_A_a_nauczanie_zdalne_oczami_nauczycieli_i_uczniow_RAPORT.pdf?v2.8 (dostęp: 11.01.2022).
• Turska-Kawa, A., Stępień-Lampa, N., Grzywna, P. (2020). Obawy rodziców i nauczycieli wobec nowych form edukacji w okresie pandemii Sars-Cov-2. Pobrane z: https://us.edu.pl/instytut/inp/2020/12/23/edukacja-w-pandemii-raport-z-badania (dostęp: 11.01.2022).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 23 września 2003 r. w sprawie standardów kształcenia nauczycieli (Dz.U. 2003, nr 170, poz. 1655).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 września 2004 r. w sprawie standardów kształcenia nauczycieli (Dz.U. 2004, nr 207, poz. 2110).
• Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 17 stycznia 2012 r. w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela (Dz.U. 2012, poz. 131).
• Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 lipca 2019 r. w sprawie standardu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela (Dz.U. 2019, poz. 1450).

Identifiers

DOI

10.17951/j.2022.35.2.9-27

Biblioteka Nauki

33943308