Edukacja w dobie pandemii oczami nauczycieli współorganizujących proces kształcenia i rodziców dzieci ze spektrum autyzmu

• Authors: Jolanta Izabela Wiśniewska , Patrycja Jurkiewicz

Abstracts

EN

The article deals with the issue of distance learning on children with autism spectrum disorder during the COVID-19 pandemic. Although in-person teaching is currently being implemented, the issue is still relevant, as it is still possible that schools could close again, not only due to the pandemic threat. As of the 2022/2023 school year, a legal regulation came into force that broadened the catalogue of causes for the transition of educational establishments to a distance learning mode. In addition, there is little research in this area, especially concerning the organisation of distance learning and the education of students with autism spectrum disorder in mainstream primary schools. There is therefore a need for research reports to present the matter from different perspectives and thus contribute to the development of various types of solutions to enrich the process of remote learning for this group of students, or even to propose an alternative solution for their education. The article present the results of research conducted with the use of an interview technique among teachers of primary schools co-organizing the educational process and parents of children with the autism spectrum living in the Mazowieckie Voivodeship (Poland). Scientific inquiries concerned the positions of both research groups with regard to the organization and course of education of autism spectrum children in conditions imposed by the pandemic. Due to the characteristics of the functioning of people on the autism spectrum, the thesis was adopted that this is a group that may require special support during remote education. As in remote education, next to the student, teachers and parents play a leading role, which is why the research was carried out in these two groups. The results of the research confirmed that educating students with autism in this form does not bring the expected results and even causes negative emotions not only in students, but also in their parents and teachers. The analysis of the statements of both research groups shows that it is necessary to introduce new solutions in the field of educating students with autism, useful in crisis situations.

PL

W artykule podjęto problematykę edukacji zdalnej dzieci ze spektrum autyzmu w okresie pandemii COVID-19. Chociaż obecnie realizowane jest nauczanie w formie stacjonarnej, zagadnienie to nie traci na aktualności, ponieważ wciąż możliwa jest sytuacja ponownego zamknięcia szkół, nie tylko z powodu zagrożenia pandemicznego. Od roku szkolnego 2022/2023 weszła w życie regulacja prawna, która poszerzyła katalog przyczyn przechodzenia placówek oświatowych na tryb zdalnego nauczania. Ponadto mało jest badań z tego zakresu, zwłaszcza dotyczących organizacji edukacji zdalnej i kształcenia uczniów ze spektrum autyzmu w szkołach podstawowych ogólnodostępnych. Można więc wskazać na potrzebę doniesień badawczych z tego obszaru, które pozwolą przedstawić tematykę z różnych perspektyw i tym samym przyczynić się do wypracowania różnego rodzaju rozwiązań wzbogacających proces edukacji zdalnej tej grupy uczniów czy nawet zaproponować alternatywne rozwiązanie dotyczące ich edukacji. W artykule zostały zaprezentowane wyniki badań zrealizowanych techniką wywiadu wśród nauczycieli szkół podstawowych współorganizujących proces kształcenia oraz rodziców dzieci ze spektrum autyzmu zamieszkujących województwo mazowieckie. Celem badań było poznanie stanowisk obu grup badawczych w odniesieniu do organizacji oraz przebiegu kształcenia dzieci ze spektrum autyzmu w okolicznościach pandemicznych. Ze względu na charakterystykę funkcjonowania osób ze spektrum autyzmu przyjęto tezę, że jest to grupa, która może wymagać szczególnego wsparcia podczas realizacji edukacji zdalnej. Ponieważ w edukacji zdalnej obok ucznia czołowe role przyjmują nauczyciele i rodzice, zrealizowano badania właśnie w tych dwóch grupach. Wyniki badań potwierdziły, że edukacja uczniów ze spektrum autyzmu w formie zdalnej nie przynosi oczekiwanych rezultatów, a nawet wywołuje negatywne emocje nie tylko u uczniów, lecz także u ich rodziców i nauczycieli. Z analizy wypowiedzi obu grup badawczych wynika, że niezbędne jest wprowadzenie nowych rozwiązań w zakresie edukacji uczniów ze spektrum autyzmu, które sprawdziłyby się w sytuacjach kryzysowych.

Keywords

EN

COVID-19 pandemic; remote education; children with autism spectrum; teachers; educational process

PL

pandemia COVID-19; edukacja zdalna; dzieci ze spektrum autyzmu; nauczyciel; proces kształcenia

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
• Year: 2022
• Volume: 35
• Issue: 4
• Pages: 43-61

Dates

published

2022

Contributors

author

Jolanta Izabela Wiśniewska

• Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie. Wydział Pedagogiki

author

Patrycja Jurkiewicz

• Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie. Wydział Pedagogiki

References

• Antonik, A. (2015). Nauczyciel wobec trudności związanych z edukacją uczniów z zaburzeniami ze spektrum autyzmu w warunkach szkoły integracyjnej i ogólnodostępnej. Analiza obszarów problemowych. Studia Edukacyjne, (34), 153–165.
• Buchnat, M., Wojciechowska, A. (2021). Problemy uczniów i uczennic z lekką niepełnosprawnością intelektualną w edukacji zdalnej podczas pandemii wirusa COVID-19. Niepełnosprawność – Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, (41), 83–99.
• Flick, U. (2011). Projektowanie badania jakościowego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Główny Urząd Statystyczny (GUS). (2009). Oświata i wychowanie w roku szkolnym 2008/2009. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych.
• Główny Urząd Statystyczny (GUS). (2016). Oświata i wychowanie w roku szkolnym 2015/2016. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych.
• Główny Urząd Statystyczny (GUS). (2019). Oświata i wychowanie w roku szkolnym 2018/2019. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych.
• Korulska, E. (2013). Funkcjonowanie dzieci z autyzmem w warunkach szkoły ogólnodostępnej, czyli integracja w szkole nieintegracyjnej. Konteksty Pedagogiczne, (1), 165–179.
• Kułaga, A. (2020). Zdalne nauczanie uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym. W: E. Domagała-Zyśk (red.), Zdalne uczenie się i nauczanie a specjalne potrzeby edukacyjne. Z doświadczeń pandemii COVID-19 (s. 83–93). Lublin: Wydawnictwo Episteme. (e-book)
• Lubas, M. (2017). Uczeń z autyzmem w szkole – na przykładzie Szkoły Podstawowej w Błażowej Dolnej. W: K. Barłóg (red.), Dziecko z autyzmem wyzwaniem dla współczesnej szkoły (s. 68–80). Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
• Osękowska, E. (2021). Sytuacja pandemii a dostęp do edukacji ucznia ze spektrum autyzmu. Homo et Societas, (6), 109–119.
• Pachowicz, M. (2020). Edukacja i terapia osób z niepełnosprawnością w czasie pandemii COVID-19 na przykładzie Ośrodka Rewalidacyjno-Edukacyjno-Wychowawczego. Parezja. Czasopismo Forum Młodych Pedagogów przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN, (2), 106–120.
• Plichta, P. (2020). Różne konteksty nierówności cyfrowych a wyzwania dla zdalnej edukacji – propozycje rozwiązań. W: J. Pyżalski (red.), Edukacja w czasach pandemii wirusa COVID-19. Z dystansem o tym, co robimy obecnie jako nauczyciele (s. 70–80). Warszawa: EduAkcja. (e-book)
• Pyżalski, J. (2020). Co jest obecnie ważne, a co mniej w działaniach szkół i nauczycieli. W: J. Pyżalski (red.), Edukacja w czasach pandemii. Z dystansem o tym, co robimy obecnie jako nauczyciele (s. 25–28). Warszawa: EduAkcja. (e-book)
• Szczepkowska, K. (2019). Edukacja włączająca w szkole – szanse i wyzwania. Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji.
• Obwieszczenie Ministra Edukacji Narodowej. (2020a). Obwieszczenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 lipca 2020 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz.U. 2020 poz. 1309).
• Obwieszczenie Ministra Edukacji Narodowej. (2020b). Obwieszczenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 lipca 2020 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. 2020 poz. 1280).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej. (2017). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz.U. 2017 poz. 1578).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej. (2019). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 kwietnia 2019 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz.U. 2019 poz. 639).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej. (2020). Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 23 października 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz.U. 2020 poz. 1870).
• Ustawa. (2016). Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. 2021 poz. 1082).

Identifiers

DOI

10.17951/j.2022.35.4.43-61

Biblioteka Nauki

33952266