Models of Inclusive Education in Selected Educational Institutions in Czechia – Inclusive Education and Organization Culture

• Authors: Marzanna Farnicka , Verá Kosiková

Title variants

PL

Modele edukacji włączającej w wybranych placówkach oświatowych w Czechach – edukacja włączająca a kultura organizacji

Abstracts

PL

Nauczyciele i osoby zarządzające placówkami oświatowymi od lat borykają się z licznymi wyzwaniami związanymi ze zmianami zachodzącymi w świecie. Idea dążenia do „doskonałości w nauczaniu” w oparciu o Fullanowski paradygmat transformacji kultury szkolnej stała się powodem do głębszej refleksji w tym obszarze. Metodą analizy porównawczej studiów przypadków uzyskano obraz modeli pracy w placówkach oświatowych w ramach tych samych wytycznych systemowych. W celu dokonania porównań wzięto pod uwagę strategie ukierunkowane na zapewnienie jak najbardziej efektywnego wsparcia uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi oraz na proces ewaluacji działań. Na podstawie trzech doświadczeń wdrażania idei edukacji włączającej pokazano kilka strategii radzenia sobie z wymaganymi zmianami. Przedstawione studia przypadków pokazały, że chociaż strategie poszczególnych placówek edukacyjnych były zróżnicowane, ich celem było oferowanie funkcjonalnych i skutecznych działań specjalistycznych, które sprzyjają rozwojowi osobistemu i społecznemu dzieci. Różnice między nimi dotyczą konkretnych wymiarów – są okazjonalne lub systematyczne, skoncentrowane na nauczycielach lub problemach, dotyczą komunikacji lub działania, stanowią część codziennej pracy szkoły lub stosowane są w przypadku rozwiązywania pojawiających się problemów. Wyniki badań przedstawiają pewien typ narracji, związany z eliminowaniem oporu wobec zmiany i pozytywnym monitorowaniem jej skutków zgodnie ze specyficzną kulturą organizacji.

EN

Employees and managers of educational institutions have been dealing with numerous challenges related to changes in nowadays world for years. The idea of striving for “excellence in teaching” based on Fullan’s paradigm of school culture transformation has become a reason for deeper reflection in this area. Using the comparative analysis method, a picture of work models in educational institutions within the same system guidelines has been obtained. In order to make comparisons, strategies focused on providing the most effective support for pupils with special educational needs and the process of evaluating activities were taken into account. Based on three experiences of implementing the idea of inclusive education, some strategies for coping with required changes were shown. The presented case studies showed that while the strategies of each educational institution varied, they aimed to offer functional and effective counseling services which enhanced the personal and social development of children. The differences between them are related to specific practices: whether they are occasional or systematic, focused on teachers or problems, communication or action, part of the school daily work routine or applied to deal with emerging problems. The research results present a certain type of narrative related to eliminating resistance to change and monitoring its effects in a positive way according to the specific culture of organization.

Keywords

EN

inclusive education; organization culture; paradigm of school culture transformation; children; teachers

PL

edukacja włączająca; kultura organizacji; paradygmat transformacji kultury szkolnej; dzieci; nauczyciele

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
• Year: 2023
• Volume: 36
• Issue: 1
• Pages: 45-61

Dates

published

2023

Contributors

author

Marzanna Farnicka

• University of Zielona Góra. Faculty of Social Sciences

author

Verá Kosiková

• University of West Bohemia. Faculty of Education

References

• Baslerová, P., Michalik, J., Felcmanová, L. (2020). Katalog podpůrných opatření: obecná část: pro žáky s potřebou podpory ve vzdělávání. Olomouc: Univerzita Palackého v Olomouci.
• Bronfenbrenner, U. (1976). The Experimental Ecology of Education. Teachers College Record, 78(2), 157–204. DOI: 10.1177/016146817607800201
• Coleman, J.S., Campbell, E.Q., Hobson, C.J., McPartland, J., Mood, A.M., … York, R.L. (1966). Equality of Educational Opportunity. Washington: US Government Printing Office.
• Czerniawska, B. (2011). Antropologia i teoria organizacji. Wczoraj i dziś. Problemy Zarządzania, 9(2), 11–29.
• Denek, K. (1997). Efektywność edukacji szkolnej. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy, (30), 91–106.
• Farnicka, M. (2019). Action Research as an Element of Integrative Research Model in Social Sciences. Przegląd Badań Edukacyjnych / Educational Studies Review, 1(28), 219–233. DOI: 10.12775/PBE.2019.012
• Farnicka, M. (2022). Education in XXI – How to Overcome Problems with Dispersion? In: B. Pituła, I. Nowosad (Eds.), Education – Multiplicity of Meanings, Commonality of Goals (pp. 123–136). Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht Verlage. DOI: 10.14220/9783737014229
• Fullan, M. (1999). Change Forces: The Sequel. London: Taylor & Francis.
• Global Education Monitoring Report Team. (2020). Global Education Monitoring Report 2020. Inclusion and Education: All Means All. Paris: UNESCO.
• Greiner, L.E. (1972). Evolution and Revolution as Organizations Grow. Harvard Business Review, 50(4).
• Hargreaves, A., Fink, D. (2012). Sustainable Leadership. San Francisco: Jossey-Bass.
• Holeček, V. (2014). Psychologie v učitelské praxi. Praha: Grada.
• Kendiková, J. (2016). Vzdělávání žáka s SVP. Praha: Raabe.
• Lašek, J. (2001). Sociálně psychologické klima školních tříd a školy. Hradec Králové: Gaudeamus.
• Levine, D.U., Lezotte, L.W. (1990). Unusually Effective Schools: A Review and Analysis of Research and Practice. Madison: The National Center for Effective Schools Research and Development.
• Lipnická, M. (2017). Poradenská činnost učitele v mateřské škole. Praha: Portál.
• Michalik, J., Baslerová, P., Felcmanová, L. (2016). Podpůrná opatření ve vzdělávání. Praha: Člověk v tísni.
• Mrázková, J., Zapletalová, J. (2016). Metodika nastavování podpůrných opatření ve školách ve spolupráci se školskými poradenskými zařízeními: Národní ústav pro vzdělávání, školské poradenské zařízení a zařízení pro další vzdělávání pedagogických pracovníků. Praha, NÚV.
• Nowosad, I. (2019). Kultura szkoły w rozwoju szkoły. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Nowosad, I., Farnicka, M. (2018). The Importance of Teachers’ Well-Being in the School’s Organizational Culture. Research Implications. Przegląd Badań Edukacyjnych / Educational Studies Review, 2(27), 149–166. DOI: 10.12775/PBE.2018.022
• Opekarová, O. (2010). Kapitoly z výchovného poradenství. Praha: Univerzita Jana Amose Komenského.
• Peterson, K.D. (2002). Enhancing School Culture: Reculturing Schools Excerpted from Positive or Negative? Journal of Staff Development, 23(3), 10–15.
• Peterson, K.D., Deal, T.E. (2009). The Shaping School Culture. San Francisco: Fieldbook.
• Schein, E.H. (1985). Organizational Culture and Leadership. San Francisco: Jossey-Bass.
• Stoll, L., Fink, D. (1996). Changing Our Schools: Linking School Effectiveness and School Improvement. Buckingham: Open University Press.
• UNESCO. (2017). A Guide for Ensuring Inclusion and Equity in Education. Paris.
• European Agency for Special Needs and Inclusive Education. (2022). Changing Role of Specialist Provision in Supporting Inclusive Education: Final Synthesis Report. Retrieved from https://www.european-agency.org/sites/default/files/CROSP_Final_Synthesis_Report.pdf
• Fullan, M. (2007). Introduction: Inside the Black Box. In: How the World’s Best-Performing School Systems Come Out on Top. Retrieved from https://tiny.pl/wvnmb
• Ośrodek Rozwoju Edukacji. (2022). Edukacja włączająca odpowiedzią na potrzeby wszystkich polskich uczniów. Retrieved from https://www.ore.edu.pl/2022/06/edukacja-wlaczajaca-odpowiedzia-na-potrzeby-wszystkich-polskich-uczniow
• Decree. (2016). Decree No. 27/2016 Coll., Prague, Czech Republic.
• Education Act. (2004). Act No. 561/2004, Prague, Czech Republic.
• Education Act. (2016). Decree No. 197/2016 Coll., Prague, Czech Republic.

Identifiers

DOI

10.17951/j.2023.36.1.45-61

Biblioteka Nauki

33958196