Three Ways to Read Dąbrowski’s Theory. It Is Not All Flat Here. Constructing a Neo-Dąbrowskian Approach

• Authors: Dominik Chojnowski

Title variants

PL

Trzy sposoby na odczytanie teorii Dąbrowskiego. Nie wszystko jest tu jasne. Konstruowanie podejścia neo-Dąbrowskiego

Abstracts

PL

W artykule analizie poddana została teoria dezintegracji pozytywnej Dąbrowskiego z jednoczesnym nawiązaniem do toczących się w USA debat, w których dyskutowano na temat pewnych części teorii (np. nadpobudliwości), a pomijano inne (np. dynamizmy). Takie podejście spowodowało uproszczenie teoretycznej struktury zaproponowanej przez Dąbrowskiego i wpisało ją w wąskie ilościowe rozumienie nauki. Ostatnio Piechowski zaproponował poważną modyfikację teorii Dąbrowskiego, a nawet odrzucenie dwóch najniższych poziomów rozwoju w teorii. Wywołało to reakcję Tilliera i Mendaglio, którzy próbowali bronić oryginalnych koncepcji autora teorii. W artykule zestawiono te dwie interpretacje teorii i zaprezentowano trzecią możliwą interpretację na podstawie badań nad angielskimi i polskimi tekstami Dąbrowskiego. Interpretacja ta rozwiązuje problemy obecne we wcześniej wymienionych podejściach do teorii oraz pokazuje drogę do bardziej usystematyzowanych badań teoretycznych, które są bardzo potrzebne, jeśli chcemy dalej rozwijać teorię i jej główne pojęcia.

EN

This article analyzes Dąbrowski’s theory of positive disintegration referring to current debates in the USA which discussed certain parts of the theory (e.g. overexcitabilities) and neglected others (e.g. dynamisms). This approach caused simplification of the theoretical framework proposed by Dąbrowski and inscribed it into the narrow quantitative understanding of science. Lastly, Piechowski proposed to significantly modify Dąbrowski’s theory and to even discard the two lowest levels of development in theory. This caused a reaction by Tillier and Mendaglio who tried to defend the original concepts of the author of the theory. This article juxtaposed these two interpretations of the theory and shows a third possible interpretation based on English and Polish texts written by Dąbrowski. This interpretation solved problems present in the previously mentioned approaches to the theory and shows the way forward into more systematized theoretical research which is seriously needed if we want to further develop theory and its main notions.

Keywords

EN

positive disintegration; dynamisms; psychic energy; developmental potential; primary integration; primitive integration; unilevel disintegration

PL

dezintegracja pozytywna; dynamizmy; energia psychiczna; potencjał rozwojowy; integracja pierwotna; integracja prymitywna; dezintegracja jednopoziomowa

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
• Year: 2023
• Volume: 36
• Issue: 4
• Pages: 261-279

Dates

published

2023

Contributors

author

Dominik Chojnowski

• Uniwersytet Łódzki. Wydział Nauk o Wychowaniu

References

• Ackerman, Ch.M. (1997). Identifying gifted adolescents using personality characteristics: Dabrowski’s overexcitabilities. Roeper Review, 19, 229–236. DOI: 10.1080/02783199709553835
• Ackerman, Ch.M. (2009). The essential elements of Dabrowski’s theory of positive disintegration and how they are connected. Roeper Review, 31, 81–95. DOI: 10.1080/02783190902737657
• Alias, A., Abd Majid, R., Mohd Yassin, S.F., & Rahman, S. (2013). Dabrowski’s overexcitabilities profile among gifted students. Asian Social Science, 9, 120–125. DOI: 10.5539/ass.v9n16p120
• Bailey, C.L. (2010). Overexcitabilities and sensitivities: Implications of Dabrowski’s theory of positive disintegration for counseling the gifted. Retrieved from: https://www.positivedisintegration.com/Bailey2010.pdf
• Chojnowski, D. (2021a). Pedagogiczne implikacje teorii dezintegracji pozytywnej Kazimierza Dąbrowskiego. Łódź: Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego.
• Chojnowski, D. (2021b). Rozwój człowieka w teorii dezintegracji pozytywnej Kazimierza Dąbrowskiego jako wyraz osiągnięcia dojrzałości psychicznej. Studia z Teorii Wychowania, XII, 85–102. DOI: 10.5604/01.3001.0015.0461
• Daniels, S., & Piechowski, M. (2008). Living with Intensity. Scottsdale: Great Potential Press.
• Dąbrowski, K. (1934). Podstawy psychologiczne samodręczenia (automutylacji). Warszawa: Lekarskie Towarzystwo Wydawnicze „Przyszłość”.
• Dąbrowski, K. (1946). O integracji i dezyntegracji psychicznej. Zdrowie Psychiczne, 1, 45–49.
• Dąbrowski, K. (1948). Pojęcie zdrowia psychicznego. Zdrowie Psychiczne, 2–4, 37–51.
• Dąbrowski, K. (1949). Dezyntegracja jako pozytywny etap w rozwoju jednostki. Zdrowie Psychiczne, 4, 26–63.
• Dąbrowski, K. (1958). Uwagi o diagnostyce psychologicznej i jej znaczeniu dla samowychowania. Collectanea Theologica, 29, 106–128.
• Dąbrowski, K. (1964a). O dezyntegracji pozytywnej. Szkic teorii rozwoju psychicznego człowieka poprzez nierównowagę psychiczną, nerwowość, nerwice i psychonerwice. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.
• Dąbrowski, K. (1964b). Społeczno-wychowawcza psychiatria dziecięca. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.
• Dąbrowski, K. (1975). Osobowość i jej kształtowanie poprzez dezyntegrację pozytywną. Warszawa: Polskie Towarzystwo Higieny Psychicznej.
• Dąbrowski, K., & Piechowski, M. (1977). Theory of Levels of Emotional Development, Vol. 1: Multilevelness and Positive Disintegration. New York: Oceanside.
• Dąbrowski, K., Piechowski, M., King, M., & Amend, D.R. (1977). Theory of Levels of Emotional Development, Vol. 2: From Primary Integration to Self-Actualization. New York: Oceanside.
• Dąbrowski, K. (1979a). Przykłady psychicznej infekcji pozytywnej w szkolnictwie. Tygodnik Studencki „itd”, 42, 30.
• Dąbrowski, K. (1979b). Wprowadzenie do higieny psychicznej. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Dąbrowski, K. (1979c). Dezintegracja pozytywna. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Dąbrowski, K. (1981). Sens życia jako rozwiązanie problemu ludzkiej egzystencji (Sens jako problem rozwoju osobowości). Studia Filozoficzne, 4, 99–108.
• Dąbrowski, K. (1989a). Zdrowie psychiczne ludzi przeciętnych, wybitnych, o ukształtowanej osobowości oraz problem psychopatii. In K. Dąbrowski (aut.), J. Cybulska-Futkowska (red.), W poszukiwaniu zdrowia psychicznego (pp. 79–91). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Dąbrowski, K. (1989b). Elementy filozofii rozwoju. Warszawa: Polskie Towarzystwo Higieny Psychicznej.
• Dąbrowski, K. (2015). Personality-shaping through positive disintegration. North Carolina: Red Pill Press.
• Grzywak-Kaczyńska, M. (1975). Teoria dezintegracji pozytywnej a hierarchia wartości. Zdrowie Psychiczne, 3, 53–61.
• Grzywak-Kaczyńska, M. (1979). Zdrowie psychiczne nauczyciela. In K. Dąbrowski (red.), Zdrowie psychiczne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Jung, C.G. (1916). Psychology of the Unconscious: A Study of the Transformations and Symbolisms of the Libido, a Contribution to the History of the Evolution of Thought. London: Kegan Paul Trench Trubner.
• Jung, C.G. (1921). Psychologischen Typen. Zurich: Ritscher.
• Jung, C.G. (1956). Symbols of Transformation. London: Routledge.
• Jung, C.G. (1998). Symbole przemiany. Analiza preludium do schizofrenii. Warszawa: Wyd. WROTA.
• Mendaglio, S. (2008a). Dabrowski’s Theory of Positive Disintegration. Scottsdale: Great Potential Press.
• Mendaglio, S. (2008b). Dabrowski’s theory of positive disintegration: A personality theory for the 21st century. In S. Mendaglio (Ed.), Dabrowski’s Theory of Positive Disintegration (pp. 13–40). Scottsdale: Great Potential Press.
• Mendalgio, S. (2012). Overexcitabilities and giftedness research: a call for a paradigm shift. Journal for the Education of the Gifted, 35, 207–219. DOI: 10.1177/0162353212451704
• Mendaglio, S. (2017). Dabrowski’s dynamisms: Shapers of development and psychological constructs. Advanced Development: A Journal of Adult Giftedness, 16, 1–17.
• Mendaglio, S., & Tillier W. (2006). Dabrowski’s theory of positive disintegration and giftedness: Overexcitability research findings. Journal for the Education of the Gifted, 30, 68–87. DOI: 10.1177/016235320603000104
• Mendaglio, S., & Tillier, W. (2015). Has the time come to emulate Jung? A response to Piechowski’s most recent rethinking of the theory of positive disintegration: I. The case against primary integration. Roeper Review, 37, 219–228. DOI: 10.1080/02783193.2015.1077495
• Mika, E. (2015). On primary integration, psychopathy, and average person. Retrieved from: https://www.linkedin.com/pulse/primary-integration-psychopathy-average-person-elizabeth-mika/
• Mika, E. (2022). The highs and lows of positive disintegration. Retrieved from: https://positivedisintegration.substack.com/p/the-highs-and-lows-of-positive-disintegration
• Piechowski, M.M. (1993). Is inner transformation a creative process? Creativity Research Journal, 6(1&2), 89–98. DOI: 10.1080/10400419309534468
• Piechowski, M.M. (1985). Zdrowie psychiczne jako funkcja rozwoju psychicznego. In K. Dąbrowski (red.), Zdrowie psychiczne (pp. 91–128). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Piechowski, M.M. (2002). How well do we understand Dabrowski’s theory? In N. Duda (Ed.), Positive Disintegration: The Theory of the Future. 100th Dąbrowski Anniversary Program on the Man, the Theory, the Application and the Future (pp. 177–184). Ft. Lauderdale: Fidlar Doubleday.
• Piechowski, M.M. (2008). Discovering Dabrowski’s theory. In S. Mendaglio (Ed.), Dabrowski’s Theory of Positive Disintegration (pp. 47–78). Scottsdale: Great Potential Press.
• Piechowski, M.M. (2009). Peace Pilgrim, Exemplar of Level V. Roeper Review, 31, 103–112. DOI: 10.1080/02783190902737673
• Piechowski, M.M. (2014). Rethinking Dabrowski’s theory I: The case against primary integration. Roeper Review, 36, 11–17. DOI: 10.1080/02783193.2013.856829
• Piechowski, M.M. (2015). A reply to Mendaglio and Tillier. Roeper Review, 37, 229–233. DOI: 10.1080/02783193.2015.1077496
• Piechowski, M.M. (2017). Rethinking Dabrowski’s theory II: It’s not all flat here. Roeper Review, 39, 87–95. DOI: 10.1080/02783193.2017.1289487
• Rankel, M.D. (2008). Dabrowski on authentic education. In S. Mendaglio (Ed.), Dabrowski’s Theory of Positive Disintegration (pp. 79–100). Scottsdale: Great Potential Press.
• Rinn, A.N., & Reynolds, M.J. (2012). Overexcitabilities and ADHD in the gifted: an examination. Roeper Review, 34, 38–45. DOI: 10.1080/02783193.2012.627551
• Tillier, W. (2002). A brief overview of the relevance of Dabrowski’s theory for the gifted. AGATE (Alberta Gifted and Talented Education), 15(2), 4–13.
• Tillier, W. (2018). Personality Development Through Positive Disintegration: The Work of Kazimierz Dąbrowski. Florida: Maurice Bassett.

Identifiers

DOI

10.17951/j.2023.36.4.261-279

Biblioteka Nauki

34111882