Holistyczna opieka nad chorym onkologicznie seniorem i jego rodziną – przestrzeń dla pracy socjalnej

• Authors: Sabina Pawlas

Abstracts

EN

The epidemiology of cancer leaves no illusions that the coming decades we will see a further increase in the incidence of cancer and that, due to the aging of the population, the population of seniors with oncological diseases will expand rapidly. It is in the over-60s that approximately 70% of cancers are diagnosed. Responding to the unique needs of oncology patients in late adulthood and their families requires an efficient, holistic support system. In addition to medical staff, professionals prepared to provide comprehensive non-medical support play an essential role. For many people, not only single people but entire families, the social worker is an indispensable source of multifaceted support in illness. The research aimed to discern what activities are carried out in social work practice with oncological patients. The study used an in-depth interview with 20 social workers in the Silesian Voivodeship. The data collected allows us to describe the psychosocial, environmental and functional interventions social workers carry out to support people undergoing cancer treatment. Seniors are an important group among them. Undertaken in the residential environment, at different stages of the disease trajectory and life cycle, they show the resources of social work in realizing a holistic model of support for the patient and his/her family.

PL

Epidemiologia zachorowań na nowotwory nie pozostawia złudzeń, że najbliższe dekady oznaczają dalszy ich wzrost, a także w związku ze starzeniem się społeczeństw będzie się gwałtownie poszerzać populacja seniorów chorujących onkologicznie. To w grupie osób powyżej 60. roku życia diagnozuje się około 70% zachorowań na nowotwory. Odpowiedź na szczególne potrzeby chorujących onkologicznie osób w wieku późnej dorosłości i ich rodzin wymaga sprawnego, holistycznego systemu wsparcia. Istotną rolę pełnią w nim, oprócz personelu medycznego, profesjonaliści przygotowani do udzielania kompleksowej pomocy pozamedycznej. Dla wielu osób, nie tylko samotnych, oraz całych rodzin pracownik socjalny jest niezastąpionym źródłem wieloaspektowego wsparcia w chorobie. Celem badań było rozeznanie, jakie działania są rzeczywiście realizowane w praktyce pracy socjalnej z osobami chorującymi onkologicznie. W badaniach wykorzystano wywiad pogłębiony, przeprowadzony z 20 pracownikami socjalnymi z województwa śląskiego. Zebrane dane pozwalają opisać interwencje o charakterze psychospołecznym, środowiskowym i funkcjonalnym, jakie pracownicy socjalni realizują we wspieraniu osób leczonych przeciwnowotworowo. Seniorzy stanowią wśród nich ważną grupę. Podejmowane w środowisku zamieszkania, na różnych etapach trajektorii choroby i cyklu życia, pokazują zasoby pracy socjalnej w realizowaniu holistycznego modelu wsparcia chorego oraz jego rodziny.

Keywords

EN

cancer; senior citizen; social work; oncologically ill senior; holistic support system

PL

nowotwór; senior; praca socjalna; chory onkologicznie senior; holistyczny system wsparcia

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
• Year: 2024
• Volume: 37
• Issue: 1
• Pages: 57-71

Dates

published

2024

Contributors

author

Sabina Pawlas

• Uniwersytet Śląski w Katowicach. Wydział Nauk Społecznych

References

• Bluethmann, S., Mariotto, A., Rowland, J. (2016). Anticipating the ‘Silver Tsunami’: Prevalence Trajectories and Co-Morbidity Burden among Older Cancer Survivors in the United States. Cancer Epidemiology Biomarkers Preview, 25(7), 1029–1036. DOI: 10.1158/1055-9965.EPI-16-0133
• Botek, O., Mandrysz, W., Patyan, L., Pawlas, S. (2023). Challenges of Community-Based Care for Chronically Ill People and Their Families in Central and Eastern European Countries: The Case of Slovakia, Hungary and Poland. Pedagogika Społeczna, (2), 53–86.
• Broczek, K. (2021). Niedożywienie. W: M. Cybulski, E. Krajewska-Kułak (red.), Wielkie zespoły geriatryczne (s. 159–172). Wrocław: Edra Urban & Partner.
• Bury, M. (1982). Chronic Illness as Biographical Disruption. Sociology of Health and Illness, 4(2), 167–182. DOI: 10.1111/1467-9566.ep11339939
• Charmaz, K. (1983). Loss of Self: A Fundamental Form of Suffering in the Chronically Ill. Sociology of Health and Illness, 5(2), 175–195. DOI: 10.1111/1467-9566.ep10491512
• Cybulski, M., Krajewska-Kułak, E. (2021). Wielkie zespoły geriatryczne jako problem zdrowia publicznego. W: M. Cybulski, E. Krajewska-Kułak (red.), Wielkie zespoły geriatryczne (s. 1–5). Wrocław: Edra Urban & Partner.
• Frank, A. (2002). At the Will of the Body: Reflections of Illness. Boston–New York: A Mariner Book, Houghton Mifflin Company.
• Kadambi, S., Poh Loh, K., Dunne, R., Magnuson, A., … Mohile, S. (2020). Older Adults with Cancer and Their Caregivers – Current Landscape and Future Directions for Clinical Care. National Review of Clinical Oncology, 17(12), 742–755. DOI: 10.1038/s41571-020-0421
• Naeim, A., Aapro, M., Subbarao, R., Balducci, L. (2014). Supportive Care Considerations for Older Adults with Cancer. Journal of Clinical Oncology, 32(24), 2627–2634. DOI: 10.1200/JCO.2014.55.3065
• Pawlas, S. (2023a). Mobilizacja potencjału zdrowia rodziny w obliczu choroby onkologicznej. Praca socjalna w praktyce bezpośredniej. Pedagogika Społeczna, (2), 31–36.
• Pawlas, S. (2023b). Praktyka wsparcia psychospołecznego w sytuacji choroby onkologicznej – terapeutyczny potencjał pracy socjalnej. Praca Socjalna, 38(4), 65–81.
• Pawlas-Czyż, S. (2018). Społeczna rzeczywistość choroby nowotworowej w rodzinie. Profesjonalna praca socjalna w obszarze wsparcia opiekunów nieformalnych osób chorych onkologicznie. Przyczynek do refleksji nad onkologiczną pracą socjalną. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit.
• Pockett, R., Hobbs, K., Araullo, R., Dave, K. (2020). Social Work Interventions in Cancer Care. Australian Social Work, 75(2), 137–151. DOI: 10.1080/0312407X.2020.1748673
• Sacha, M., Sacha J., Wieczorowska-Tobis, K. (2018). Zespół kruchości, zdrowe starzenie się, zapobieganie utracie samodzielności z perspektywy krajów frankofońskich. Geriatria, (12), 156–116.
• Sarfati, D., Koczwara, B., Jackson, C. (2016). The Impact of Comorbidity on Cancer and Its Treatment. Cancer Journal for Clinicians, 66(4), 337–350. DOI: 10.3322/caac.21342
• Schütz, A. (1962). Collected Papers I: The Problem of Social Reality. The Netherlands: Martinus Nijhoff Publishers.
• Scotte, F., Bossi, P., Carola, E, Cudennec, T., … Strasser, F. (2018). Addressing the Quality of Life Needs of Older Patients with Cancer: A SIOG Consensus Paper and Practical Guide. Annals of Oncology, 29(8), 1718–1726. DOI: 10.1093/annonc/mdy228

Identifiers

DOI

10.17951/j.2024.37.1.57-71

Biblioteka Nauki

34111936