Ile pluralizmu w liberalizmie? John Stuart Mill i Isaiah Berlin

• Authors: Kamil Aksiuto
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The article deals with the implications of pluralism, in various meanings of the term, for the liberalisms of two authors: John Stuart Mill and Isaiah Berlin. The question of pluralism, including value pluralism of which Mill is not a supporter, but which is embraced by Berlin, is discussed in connection with other crucial notions for both thinkers: an ideal of individuality for Mill and negative liberty in Berlin’s case. As a result, their respective liberalisms differ significantly, especially with regard to the desirable level of cultural diversity at the international level and within liberal societies.

PL

Przedmiotem artykułu są implikacje pluralizmu w różnych znaczeniach tego terminu dla liberalizmu dwóch autorów: Johna Stuarta Milla i Isaiaha Berlina. Omawia on sposób, w jaki zagadnienie pluralizmu, w tym pluralizmu wartości, którego zwolennikiem nie jest Mill, a który przyjmuje Berlin, wiąże się z innymi kluczowymi wątkami refleksji obu tych myślicieli: ideałem indywidualności u Milla oraz koncepcją wolności negatywnej Berlina. W rezultacie ich liberalizmy różnią się od siebie, w szczególności w zakresie pożądanej różnorodności kulturowej na poziomie międzynarodowym oraz w obrębie liberalnych społeczeństw.

Keywords

EN

Isaiah Berlin, culture, liberalism, John Stuart Mill, pluralism, relativism, universalism, value pluralism

PL

Isaiah Berlin, liberalizm, John Stuart Mill, kultura, pluralizm, pluralizm wartości, relatywizm, uniwersalizm

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
• Year: 2016
• Volume: 23
• Issue: 2

Dates

published

2016

online

2017-07-17

Contributors

author

Kamil Aksiuto

References

• Becker, C. 1995. Państwo Boże osiemnastowiecznych filozofów, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
• Berlin, I. 1991. O dążeniu do ideału, [w:] I. Berlin, Dwie koncepcje wolności i inne eseje, Res Publica, Warszawa.
• Berlin, I. 1994. Dwie koncepcje wolności, [w:] I. Berlin, Cztery eseje o wolności, Wydawnictwo PWN, Warszawa.
• Berlin, I. 2002. Kontroświecenie, [w:] I. Berlin, Pod prąd: eseje z historii idei [H. Hardy (red.)], Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
• Berlin, I. 2013. From Hope and Fear Set Free, [w:] I. Berlin, Concepts and Categories. Philosophical Essays [H. Hardy (red.)], Princeton University Press, Princeton–Oxford.
• Crowder, G. 1994. Pluralism and Liberalism, „Political Studies”, Vol. 42, wyd. 2, DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-9248.1994.tb01913.x.
• Galston, W. 2009. Moral Pluralism and Liberal Democracy: Isaiah’s Berlin Heterodox Liberalism, „The Review of Politics”, Vol. 71, wyd. 1.
• Gray, J. 2001a. Berlin, Oakeshott i Oświecenie, [w:] J. Gray, Po liberalizmie: eseje wybrane, Fundacja Aletheia, Warszawa.
• Gray, J. 2001b. Ślad Oświecenia, [w:] J. Gray, Po liberalizmie: eseje wybrane, Fundacja Aletheia, Warszawa.
• Griffin, J. 1989. Well-Being: Its Meaning, Measurement and Moral Importance, Oxford University Press, Oxford.
• Józefowicz, S. 1991. Geneza i istota pluralizmu w filozofii politycznej Isaiaha Berlina, „Archiwum Historii Myśli Politycznej”, Vol. 1.
• Kateb, G. 1999. Can Cultures be Judged? Two Defenses of Cultural Pluralism in Isaiah Berlin’s Works, „Social Research”, Vol. 66, wyd. 4.
• Kymlicka, W. 2009. Współczesna filozofia polityczna, Fundacja Aletheia, Warszawa.
• Mill, J.S. 1962. System logiki dedukcyjnej i indukcyjnej, t. 2, Wydawnictwo PWN, Warszawa.
• Mill, J.S. 2002. O wolności, Wydawnictwo Akme, Warszawa.
• Pitts, J. 2005. A Turn to Empire. The Rise of Imperial Liberalism in Britain and France, Princeton University Press, Princeton–Oxford.
• Plamenatz, J. 1958. The English Utilitarians, Oxford University Press, Oxford.
• Rawls, J. 1998. Liberalizm polityczny, Wydawnictwo PWN, Warszawa.
• Ryan, A. 1998. Mill in a Liberal Landscape, [w:] J. Skorupski, The Cambridge Companion to Mill, Cambridge University Press, Cambridge.
• Śpiewak, P. 1991. Sir Isaiaha Berlina – liberalny liberalizm, [w:] P. Śpiewak, Ideologie i obywatele, Biblioteka „Więzi”, Warszawa.
• Taylor, Ch. 2001. Źródła podmiotowości: narodziny tożsamości nowoczesnej, Wydawnictwo PWN, Warszawa.
• Ten, C.L. 1980. Mill on Liberty, Oxford University Press, Oxford.
• Williams, B. 2013. Introduction, [w:] I. Berlin, Concepts and Categories. Philosophical Essays [H. Hardy (red.)], Princeton University Press, Princeton–Oxford.

Identifiers

DOI

10.17951/k.2016.23.2.83