Nowe ruchy społeczne w Niemczech w kontekście kryzysu migracyjnego

• Authors: Agata Kałabunowska
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest przybliżenie profilu trzech ruchów społecznych funkcjonujących we współczesnych Niemczech, których działalność jest bezpośrednio związana z problemem kryzysu migracyjnego, a które wykazują pod względem programowo-ideologicznym profil skrajnie prawicowy, a także próba ich umieszczenia w teorii nowych ruchów społecznych. Działalność wybranych ruchów, zgodnie z przyjętą hipotezą, nastręcza licznych wątpliwości w związku z zastosowaniem do nich wspomnianej teorii. Przy zastosowaniu analizy jakościowej materiałów publikowanych przez wybrane ruchy społeczne, analizy ich działalności w przestrzeni publicznej oraz dyskursu naukowego im poświęconego wykazano, że zjawisko skrajnie prawicowych ruchów społecznych nie jest zbieżne z kategorią nowych ruchów społecznych. W pierwszej części tekstu przedstawiono profil trzech skrajnie prawicowych ruchów społecznych działających w Niemczech (PEGIDA, Pro-Bewegung oraz HoGeSa). Następnie przybliżono dostępne wyniki badań socjologicznych i politologicznych, przeprowadzonych do tej pory przez niemieckich badaczy, podkreślając problematyczność w zdobyciu wystarczających danych niezbędnych do wnioskowania o faktycznym zapleczu społecznym i charakterze tych grup. W kolejnej części zestawiono elementy teorii nowych ruchów społecznych z obecnym wizerunkiem skrajnie prawicowych ruchów antyimigracyjnych, wskazując zarówno na podobieństwa, jak i różnice. W podsumowaniu stwierdzono, że wykazane rozbieżności stanowią lukę w analizie nowych ruchów skrajnie prawicowych i potencjał do przyszłych badań.

EN

The aim of the article is to present the profile of three social movements operating in contemporary Germany, whose activities are directly connected with the issue of migration crisis and whose ideological profile can be classified as extreme right, as well as an attempt at placing them in the theory of new social movements. According to the research hypothesis, the selected groups present multiple difficulties in terms of applying this theory into their activities. By the application of qualitative content analysis, the analysis of the activities of the selected movements in a public space but also the scientific discourse dedicated to them, it was demonstrated that the phenomenon of extreme right social movements is not convergent with the category of new social movements. In the first part of the article, the profile of three German extreme right groups (PEGIDA, Pro-Bewegung and HoGeSa) was presented. Subsequently, the results of available sociological and political research conducted recently by German scientists were demonstrated, highlighting the difficulties in obtaining sufficient research material that is required in order to draw scientific conclusions about this type of movements. In the next part, the elements of the theory of new social movement were correlated with the current profile of new extreme right anti-immigrant social movements, indicating similarities and discrepancies. In the conclusion it was shown that the differences constitute a gap in the analysis of new extreme right social movements and open up the possibility of further research.

Keywords

PL

ruchy społeczne, skrajna prawica, Niemcy, PEGIDA, Pro-Bewegung, HoGeSa

EN

social movements, extreme right, Germany, PEGIDA, Pro-Bewegung, HoGeSa

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
• Year: 2018
• Volume: 25
• Issue: 1

Dates

published

2018

online

2018-08-29

Contributors

author

Agata Kałabunowska

References

• Bobbio, N. 1996. Prawica i Lewica, Wydawnictwo Znak, Kraków.
• Bundesamt für Verfassungsschutz, Arbeitspartei Kurdistans, https://www.verfassungsschutz.de/de/arbeitsfelder/af-auslaenderextremismus-ohne-islamismus/was-ist-auslaenderextremismus/arbeiterparteikurdistans-pkk (dostęp: 22.04.2018).
• Bundesministerium des Innern, Verfassungsschutzbericht 2016, https://www.verfassungsschutz.de/embed/vsbericht-2016.pdf (dostęp: 22.04.2018).
• Bundeszentrale für politische Bildung, hasło: Rechtsextremismus, http://www.bpb.de/politik/extremismus/rechtsextremismus/173908/glossar?p=50 (dostęp: 22.04.2018).
• Della Porta, D., Diani, M. 2009. Ruchy społeczne. Wprowadzenie, Wydawnictwo UJ, Kraków.
• Extreme right activists in Europe through the magnifying glass. 2006. B. Klandermans, N. Mayer (red.), Wydawnictwo Routledge, Londyn.
• Geigers, L., Marg, S., Walter, F. 2015. Pegida. Die schmutzige Seite der Zivilgesellschaft?, Wydawnictwo Transcript, Bielefeld.
• Häusler, A. 2011. Die PRO-Bewegung und der antimuslimische Kulturrassismus von Rechtsaußen, „Expertisen für Demokratie”, nr 1, http://library.fes.de/pdf-files/do/08253.pdf (dostęp: 20.04.2018).
• Hebel, C., Otto, F. 2015. Fünf Gründen für Pegidas Erfolg in Dresden, „Der Spiegel” 7.01.2015, http://www.spiegel.de/politik/deutschland/pegida-fuenf-gruende-fuer-den-erfolg-in-dresden-a-1011490.html (dostęp: 21.04.2018).
• Lange, M. 2016. Pegida als Soziale Bewegung?, http://www.demokratie-goettingen.de/blog/gastbeitrag/pegida-soziale-bewegung (dostęp: 20.04.2018).
• Liebhart, K. 2015. Visuelle Repräsentationen antipluralistischer Politik am Beispiel der Islam-und Muslim Inefeindlichkeit, „Austrian Journal of Political Science” 30.07., vol. 44, nr 2, s. 87–103.
• Locke, S. 2016. Bachmann zahlt Strafe – und fühlt sich als Held, „Frankfurter Allgemeine Zeitung” http://www.faz.net/aktuell/politik/inland/lutz-bachmann-zahlt-strafe-wegen-volksverhetzung-14552268. html (dostęp: 22.04.2018).
• Macała, J. 2015. Oni nie należą do nas? Pegida – szkic do portretu, [w:] Polityka jako wyraz lub następstwo religijności, R. Michalak (red.), Wydawnictwo Morpho, Zielona Góra, s. 61–76.
• Macała, J. 2017. Pegida: dyskurs przeciw niemieckiemu establishmentowi, [w:] Pomiędzy mythos i logos społecznej zmiany, J. Golinowski, S. Sadowski (red.), Wydawnictwo UKW, Bydgoszcz, s. 54–68.
• Michalak, B. 2008. Partie protestu w Europie Zachodniej, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• Nandlinger, G. 2009. Rechtsdemokratisch, rechtspopulistisch, rechtsextrem? Was ProKöln und ProNRWeint, http://www.bpb.de/41197/das-koelner-buendnis (dostęp: 20.04.2018).
• Nationalisten & Rassisten? Im Wortlaut: 19 Punkte Positionspapier von PEGIDA, https://de.europenews.dk/Nationalisten-Rassisten-Im-Wortlaut-19-Punkte-Positionspapier-von-PEGIDA-79421.html (dostęp: 22.04.2018).
• Niedermayer, O., 2013. Die goldene Zeit der Mitgliederparteien ist vorbei, rozm. przepr. Z. Zacharakis, „Zeit” 12.12., http://www.zeit.de/politik/deutschland/2013-12/interview-niedermayer-parteien/seite-2 (dostęp: 20.04.2018).
• Paleczny, T. 2010. Nowe ruchy społeczne, Wydawnictwo UJ, Kraków.
• Pfahl-Traughber, A. 2014. Die PEGIDA Demonstrationen als neues Phänomen für Fremdfeindlichkeit, „Hummanistischer Pressedienst” 24.12., http://hpd.de/artikel/10860 (dostęp: 21.04.2018).
• Pfahl-Traughber, A. 2015. Pegida – eine Protestbewegung zwischen Ängsten und Ressentiments. Eine Analyse aus der Sicht der Bewegungs-, Extremismus- und Sozialforschung, http://www.bpb.de/politik/extremismus/rechtsextremismus/200901/pegida-eine-protestbewegung-zwischen-aengsten undressentiments (dostęp: 21.04.2018).
• Polizei warnt vor ‘neuer Dimension der Gewalt’. 2010. „Die Tagesschau” 27.10., http://www.tagesspiegel.de/politik/hooligans-gegen-salafisten-in-koeln-polizei-warnt-vor-neuer-dimension-der-gewalt/10890360-all.html (dostęp: 22.04.2018).
• Protestforschung am Limit Eine soziologische Annäherung an Pegida. 2015. „IBN working papers” 2, https://protestinstitut.files.wordpress.com/2015/03/protestforschung-am-limit_ipb-working-paper_web.pdf (dostęp: 22.04.2018).
• Rechtsextreme Pro-NRW tritt nicht zur Landtagswahl an. 2017. „Der Spiegel” 13.2., http://www.spiegel.de/politik/deutschland/pro-nrw-nimmt-nicht-an-landtagswahlen-teil-zugunsten-der-afd-a-1134325.html (dostęp: 22.04.2018).
• Right-Wing Extremism in the Twenty First Century. 2003. P. H. Merkl, L. Weinberg (red.), Wydawnictwo Routledge, Londyn.
• Tujdowski, M. 2015. Ruch PEGIDA a kryzys migracyjny, „Biuletyn Instytutu Zachodniego”, nr 201.
• Ullrich, P. 2015. Postdemokratische Empörung. Ein Versuch über Demokratie, soziale Bewegungen und gegenwärtige Protestforschung, „IBN Working Papers”, nr 7, https://protestinstitut.eu/wp-content/uploads/2015/10/postdemokratische-empoerung_ipb-working-paper_aufl2.pdf (dostęp: 20.04.2018).
• Vorländer, H., Herold, M., Schäller, S. 2015. Wer geht zu PEGIDA und warum?, „Schriften zur Verfassungsund Demokratieforschung”, nr 1, https://tu-dresden.de/gsw/phil/powi/poltheo/ressourcen/dateien/news/
• vorlaender_herold_schaeller_pegida_studie?lang=en (dostęp: 21.04.2018).
• Weiß, V. 2015, Sind się das Volk? Pegida – die Patriotische Europäer gegen die Islamisierung des Abendlandes,
• http://www.bpb.de/politik/extremismus/rechtsextremismus/199153/sind-sie-das- volk-pegidadie-patriotischen-europaeer-gegen-die-islamisierung-des-abendlandes (dostęp: 22.04.2018).

Identifiers

DOI

10.17951/k.2018.25.1.105