Metodyka informowania o budżetach obywatelskich w Raportach o Stanie Gminy za rok 2020 (analiza 41 gmin obszaru Metropolii Górnośląsko-Zagłębiowskiej)

• Authors: Jakub Gnela

Abstracts

EN

In 2018, local government units were obliged to prepare new documents every year – reports about the state of the commune (poviat, voivodeship). Local government acts generally describe which elements should be included in such a report. One of the highlighted element is the participatory budget. The article aims to present the methodology of reporting about the participatory budgets in reports on the state of the commune (for 2020, published in 2021). Forty-one communes from the area of the Metropolis GZM were analyzed. These communes are quite diverse. In some of them, as cities with poviat rights, the participatory budget is obligatory. Other communes implement it on an optional basis or do not implement it at all. The author presents the key elements of participatory budgets, reports on the state of the commune and the Metropolis GZM. The presented data indicate which elements were included in the reports by individual communes (e.g. financing, schedule or references to previous editions). Information about the impact of the COVID-19 pandemic on the participatory budgets is also presented. In addition, the author presents other aspects of the reports related to the main topic, e.g. reporting about the sołectwo fund or other forms of participatory budgeting. The most important information was presented in the form of maps and tables.

PL

W roku 2018 jednostki samorządu terytorialnego zostały zobligowane do przygotowywania corocznie nowych dokumentów – raportów o stanie gminy (powiatu, województwa). Ustawy samorządowe w ogólny sposób wskazują, jakie elementy powinny się w takim raporcie znaleźć. Jednym z wymienionych elementów jest budżet obywatelski. Celem artykułu jest zaprezentowanie metodyki raportowania o budżetach obywatelskich w raportach o stanie gminy za rok 2020 (opublikowanych w 2021). Analizie poddano 41 gmin z obszaru Metropolii Górnośląsko-Zagłębiowskiej. Gminy te są dość mocno zróżnicowane. W części z nich, jako miastach na prawach powiatu, budżet obywatelski jest obowiązkowy. Inne gminy realizują go fakultatywnie lub nie realizują go wcale.Autor omawia kluczowe elementy dotyczące budżetów obywatelskich, raportów o stanie gminy oraz Metropolii Górnośląsko-Zagłębiowskiej. Prezentowane dane wskazują, jakie elementy były ujmowane w raportach przez poszczególne gminy (np. finansowanie, harmonogram czy nawiązywanie do wcześniejszych edycji). Prezentowane są również informacje dotyczące raportowania o wpływie pandemii Covid-19 na budżet obywatelski. Autor prezentuje również inne aspekty raportów nawiązujące go głównej tematyki np. raportowanie o funduszu sołeckimi czy innych formach budżetu partycypacyjnego. Najważniejsze informacje zaprezentowano w formie map oraz tabel. 

Keywords

EN

report; participatory budget; metropolis; Silesian Voivodeship; Upper Silesia

PL

raport; budżet obywatelski; metropolia; województwo śląskie; Górny Śląsk

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
• Year: 2022
• Volume: 29
• Issue: 1
• Pages: 155-167

Dates

published

2022

Contributors

author

Jakub Gnela

• Szkoła Doktorska Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Wydział Nauk Społecznych

References

• Allegretti, G. 2012. Najczęściej zadawane pytania dotyczące Budżetu Partycypacyjnego, https://partycypacjaobywatelska.pl/strefa-wiedzy/biblioteka/publikacje/najczesciej-zadawane-pytania-dotyczace-budzetu-obywatelskiego/ (dostęp: listopad 2021).
• Aziz, H., Shah, N. 2020. Participatory Budgeting: Models and Approaches, s. 1–23. https://arxiv.org/abs/2003.00606 (dostęp: listopad 2021).
• Dolnicki, B. 2020. Jeszcze raz w sprawie metropolii, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, nr 82 (4), s. 65–81. DOI: https://doi.org/10.14746/rpeis.2020.82.4.6.
• Dolnicki, B., Marchaj, R. 2017. Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, nr 79 (3), s. 73–89.
• Droga do metropolii, www.metropoliagzm.pl/droga-do-metropolii (dostęp: listopad 2021).
• Fundacja im. Stefana Batorego, Jak powinien wyglądać raport o stanie gminy?, https://www.batory.org.pl (dostęp: listopad 2021).
• Górski, R. 2007. Bez państwa – demokracja uczestnicząca w działaniu, Wydawnictwo „Korporacja Ha!art”, Kraków.
• Klyta, T. 2020. Raport o stanie gminy 60 dni później. Rząd zaakceptował postulat ZMP, 14.05, www.portalsamorzadowy.pl/prawo-i-finanse/raport-o-stanie-gminy-60-dni-pozniej-rzad-zaakceptowal-postulat-zmp,181687.html (dostęp: listopad 2021).
• Kosowski, J. 2018. Budżet obywatelski jako forma konsultacji społecznych w świetle nowelizacji ustaw samorządowych z 11 stycznia 2018 r., „Samorząd Terytorialny”, nr 10 (334), s. 66–80.
• Kubicka-Żach, K. 2019. Nowy obowiązek – raport o stanie gminy. Miasta proponują wzór, 19.02, www.prawo.pl/samorzad/raport-o-stanie-gminy-wzor-zwiazku-miast-polskich,373376.html (dostęp: listopad 2021).
• Metropolia dziś, www.metropoliagzm.pl/metropolia-dzis (dostęp: listopad 2021).
• Podgórska-Rykała, J. 2019. Budżet obywatelski a budżet partycypacyjny. Dwa rozwiązania dla jednego miasta w konsekwencji nowelizacji prawa samorządowego, „Roczniki Administracji i Prawa”, nr XIX, s. 221–235.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 czerwca 2017 r. w sprawie utworzenia w województwie śląskim związku metropolitalnego pod nazwą „Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia”, Dz.U. 2017 poz. 1290.
• Sintomer, Y. 2004. 72 Frequently Asked Questions about Participatory Budgeting, https://partycypacjaobywatelska.pl/strefa-wiedzy/biblioteka/publikacje/72-frequently-askedquestions-about-participatory-budgeting/ (dostęp: listopad 2021).
• Stokłuska, E. (red.). 2015. Standardy procesów budżetu partycypacyjnego w Polsce, Pracownia Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia”, Warszawa.
• Sześciło, D. 2019. Jak przygotować raport o stanie samorządu?, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa.
• Sześciło, D. 2021. Raport o stanie gminy w pytaniach i odpowiedziach, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa.
• Sześciło, D., Wilk, B. 2020. Czego dowiedzieliśmy się z raportów o stanie gmin?, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa.
• Ustawa z dnia 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych, Dz.U.2018 poz. 130.
• Ustawa z dnia 21 lutego 2014 r. o funduszu sołeckim, Dz.U. 2014 poz. 301.
• Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym, Dz.U. 1998 nr 91 poz. 578.
• Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa, Dz.U. 1998 nr 91 poz. 576.
• Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, Dz.U. 1990 nr 16 poz. 95.
• Załącznik do uchwały Nr V/1/2018 Zgromadzenia Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii z dnia 16.02.2018 r., Statut wszedł w życie z dniem 14 marca 2018 r.
• ZPP chce więcej czasu na raporty o stanie samorządu, 10.05.2021, www.portalsamorzadowy.pl/prawo-i-finanse/zpp-chce-wiecej-czasu-na-raporty-o-stanie-samorzadu,279641.html (dostęp: listopad 2021).
• Związku Miast Polskich. 2019. Raport o stanie gminy – założenia, https://www.miasta.pl/aktualnosci/raport-o-stanie-gminy-zalozenia (dostęp: listopad 2021).

Identifiers

DOI

10.17951/k.2022.29.1.155-167

Biblioteka Nauki

34564721