Attitudes of the Farmers in the Sandomierz Region Towards Selected Aspects of Political Changes in Poland

• Authors: Urszula Bąk
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The gathered empirical material (110 respondents) allowed the author to analyze the understanding of the results of the transformation of the political system in Poland, which occurred 30 years ago, among the farmers in the Sandomierz area. The aim of the analyses presented in the article is to describe generalised interpretations of the facts connected with the former political system and within their context, the assessments of the results of the systemic and economic transformations in the social and individual dimension. In general, the farmers feel they are the beneficiaries of the changes as a professional group. The diachronic assessment of the individual financial situation and the conditions of functioning of agriculture and economy in the country is very positive. The minority of the respondents has a sense of satisfaction due to the fact of Poland joining the UE. According to the farmers, at the beginning of the transformation period, the most important part of their action strategieswas played by individual and non-institutional resources. In their opinion, currently, there is still no equality of opportunities. Almost half of the respondents appreciate the introduction of the democratic system. The farmers are dissatisfied the most with the transfers of ownership; they appreciate the sphere of individual freedoms. The performed valorisation of multiple phenomena happening in the past three decades proves that there are varied expectations and as a result there are varied mindsets among respondents towards the transformation. The attitudes of satisfaction with the changes on the individual and macro-structural levels are dominant. 

PL

Zebrany materiał empiryczny (110 respondentów) pozwolił na analizę rozumienia przez rolników Sandomierszczyzny skutków transformacji systemowej po upływie 30 lat od jej zaistnienia. Celem analiz zamieszczonych w artykule jest przedstawienie uogólnionych interpretacji faktów związanych z minionym ustrojem i w ich kontekście ocen rezultatów przemian ustrojowych i gospodarczych w wymiarze społecznym i jednostkowym. Rolnicy czują się w większości beneficjentami zmian jako grupa zawodowa. Bardzo pozytywna jest diachroniczna ocena indywidualnej sytuacji finansowej i warunków funkcjonowania rolnictwa oraz gospodarki kraju. Mniejszość badanych ma poczucie zadowolenia z przystąpienia Polski do UE. Według rolników u progu transformacji w strategii działania liczyły się zasoby indywidualne oraz zasoby pozainstytucjonalne. Twierdzą oni, że obecnie nadal brak jest równości szans. Niemal połowa badanych docenia wprowadzenie systemu demokratycznego. Rolnicy są najbardziej niezadowoleni z przekształceń własnościowych w państwie, doceniają zaś sferę wolności indywidualnych. Dokonana waloryzacja wielorakich zjawisk toczących się w minionych trzech dekadach świadczy o zróżnicowanych oczekiwaniach i co za tym idzie zróżnicowanych postawach respondentów wobec transformacji. Dominują postawy zadowolenia ze zmian w wymiarze indywidualnym i makrostrukturalnym.  

Keywords

EN

attitudes; farmers; systemic transition; integration into the European Union; strategies for getting rich; quality of democracy

PL

postawy; rolnicy; transformacja systemowa; integracja z Unią Europejską; strategie wzbogacania się; jakość demokracji

• Publisher: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Instytut Socjologii
• Journal: Konteksty Społeczne
• Year: 2019
• Volume: 7
• Issue: 1

Dates

published

2019

online

2020-01-18

Contributors

author

Urszula Bąk

References

• Bourdieu, P., Wacquant, J. D. L. (2001). Zaproszenie do socjologii refleksyjnej (tłum. A. Sawiasz). Warszawa: Oficyna Naukowa.
• CBOS. (2014). Czy warto było zmieniać ustrój. Ocena zmian ustrojowych po 25 latach. Komunikat z badań.
• Crozier, M., Friedberg, E. (1982). Człowiek i system. Organizacja działania zespołowego. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Domański, H., Rychard, A. (1997). Wprowadzenie. Dekompozycja – chaos – procesy rekonstrukcji. W: H. Domański, A. Rychard (red.), Elementy nowego ładu (s. 7-33). Warszawa: Wydawnitwo IFiS PAN.
• Domański, H. (2004).O ruchliwości społecznej w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Dybowski, G. (2005). Wprowadzenie. W: J. Beński, K. Błażejczyk, B. Gulbicka, T. Hunek, J. Kulawik, M. Kwasek, G. Dybowski (red.), Wpływ globalizacji na rozwój rolnictwa na świecie (s. 7-9). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy IERiGŻ.
• Eyseneck, M. (1993). Cognitive Factors Generalized Anxiety Disorder. W: M. Vatriainen (red.) European Vievs in Psychology Acta Psychologica Fennica, XIII.
• Fedorowicz, M. (2004). Różnorodność kapitalizmu. Warszawa: IFiS PAN
• Gliński, P. ( 2008). Die Zivilgesellschaft in Polen: Genese, Entwicklung, Dilemmata’. Polen-Analysen, 25(8), 2-8.
• GUS w Gdańsku. (2018). Analizy statystyczne. Kształcenie dorosłych 2016. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/edukacja/edukacja/ksztalcenie-doroslych-2016,3,3.html
• Habermas, J. (1979). Communication and the evolution of Society. Toronto: Beacon Press.
• Halamska, M. (2015). Specyfika rolnictwa rodzinnego w Polsce: ciężar przeszłości i obecne uwarunkowania. Wieś i Rolnictwo, (11), 107-127.
• Janiszewski, J. (2014). Polska przestrzeń wolności po 1989 r. W: R. Sadowski SBD (red.), Młodzież w przestrzeni wolności. W poszukiwaniu odpowiedzi na zmiany ustrojowe po roku 1989 (s. 13-29).Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Frańciszka Salezego.
• Jarosz, M. (2004). Władza, przywileje, korupcja. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Krasnodębski, Z. (2005, 30 czerwiec). Państwo cieni, cień państwa. Katalog błędów założycielskich Trzeciej Rzeczypospolitej. Fakt, dodatek Europa, (13). Pobrane z: https://repozytorium.umk.pl/bitstream/handle/item/1141/A.%20Zybertowicz
• Krzemiński, J. (1989). Czy Polska po „Solidarności”. Treści świadomości społecznej i postawy ludzi. Warszawa: Instytut Socjologii UW.
• Lipset, S. M. (1959). Economic Development and Political Legitymacy. Bobbs-Merrill.
• Marody, M. (2007). Pojęcie „kultury ekonomicznej” w wyjaśnianiu polskich przemian. W: J. Kochanowicz, S. Mandes, M Marody (red.), Kulturowe aspekty transformacji ekonomicznej (s. 13-42). Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
• Marody, M., Kochanowicz, J., Mandes, S. (2007). Kulturowe aspekty transformacji ekonomicznej. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych.
• Marshall, G., Swift, A. (1997). Meritocratic Equality of Opportunity: Economic Efficiency, Social Justice, or Both? Policy Studies, 18(1), 35-48. doi: 10.1080/01442879708423720
• Morawski, W. (1991). Społeczna wizja gospodarki rynkowej w Polsce. W: W. Kozek, W. Morawski (red.), Społeczeństwo wobec wyzwań gospodarki rynkowej (s. 75-101). Warszawa: Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego.
• Rychard, A. (1993). Społeczeństwo w transformacji. Ekspertyzy i studia.Warszawa: IFiS PAN.
• Sartori, G. (1994). Teorie demokracji (tłum. P. Amsterdamski, D. Grynberg). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Słomczyński, K., Janicka, K. (2008). Dychotomie w strukturze klasy. O efekcie św. Mateusza i pogłębiających się nierównościach społecznych W: J. Mucha, E. Narkiewicz-Niedbalec, M. Zielińska (red.), Co nas łączy co nas dzieli? (s. 123-138). Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego.
• Staniszkis, J. (1991). The Dynamics of Breakthrough in Eastern Europe. Berkeley: University of California Press.
• Staniszkis J. (1994). Dylematy okresu przejściowego. W: W. Morawski (red.), Zmierzch socjalizmu państwowego: szkice z socjologii ekonomicznej. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Staniszkis, J. (2018). Kapitalizm polityczny i jego dynamika. Pobrane z https://www.econbiz.de/Record/kapitalizm-polityczny-i-jego-dynamika-staniszkis-jadwiga/10001236370
• Szafraniec, K. ( 2014). Chłopi i rolnicy w procesie przekształceń ustrojowych. Analiza dynamiki grupowej. W: W. Adamski (red.), Fenomen „Solidarności i zmian ustroju: Polacy 1980-2011 (s. 503-535). Warszawa: IFiS PAN.
• Wnuk-Lipiński, E. (1994). Fundamentalizm a pragmatyzm: dwa typy reakcji na radykalną zmianę społeczną. Kultura i Społeczeństwo, 38(1), 3-12.
• Wnuk-Lipiński, E. (1991). Rozpad połowiczny: szkice z socjologii radykalnej zmiany społecznej. Warszawa: ISP PAN.
• Zegar, J. (2015). Rolnictwo polskie w okresie dwóch przełomów - transformacji ustrojowej i integracji europejskiej. Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy, (1), 148-160.
• Zybertowicz, A. (2005). Antyrozwojowe grupy interesu. Zarys analizy. W: W. Wesołowski, J. Włodarek (red.), Kręgi integracji i rodzaje tożsamości. Polska, Europa, świat (s. 299-324). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Ziółkowski, M. (2000). Przemiany interesów i wartości społeczeństwa polskiego. Teorie, tendencję, interpretacje. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
• Żuk, P. (2010). Modernizacja imitacyjna w warunkach społeczeństwa półperyferyjnego – refleksje socjologiczne o przemianach systemowych w Polsce. Studia i Prace Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, (12), 91-100.

Identifiers

DOI

10.17951/ks.2019.7.1.%p