Selected Personal and Situational Conditions of Employees’ Well-Being in the Gastronomy Sector - Diary Research

• Authors: Bohdan Rożnowski , Anna Szumielewicz , Amanda Twaróg
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Publikacja przedstawia analizę związków konstruktów omawianych w psychologii, socjologii czy zarządzaniu – są nimi style kierowania managerów, typ emocjonalności podwładnych i ich dobrostan zawodowy. Bazą teoretyczną pomiaru stylów kierowania jest Siatka Stylów Kierowania Blake’a i Mouton. W przypadku emocjonalności podstawą jest koncepcja Watsona i Clark. Kolejna część artykułu dotyczy dobrostanu pracowniczego, w której zdefiniowano termin w kategoriach czynników osobowościowych i sytuacyjnych oraz przedstawiono modele związane z zagadnieniem, skupiając się na Witaminowym Modelu Dobrostanu autorstwa Warra. Celem publikacji było zbadanie i opisanie związków pomiędzy wspomnianymi zmiennymi – postrzeganym stylem kierowania managerów oraz odczuwanym poziomem dobrostanu w miejscu pracy, przy równoczesnej kontroli charakterystycznych stanów afektywnych badanych pracowników. Badania przeprowadzono metodą dzienniczkową w restauracji szybkiej obsługi typu fast-food w Lublinie, z wykorzystaniem baterii kwestionariuszy (Ocena stylu kierowania na siatce kierowniczej NL i NZ, KAP i PANAS–X). Odnosząc się do weryfikacji postawionych w artykule hipotez badawczych, stwierdzono, że negatywna emocjonalność ma istotny związek z niskim poziomem dobrostanu pracowniczego. Zgodnie z założeniami okazało się także, iż silniejsze nastawienie managera na ludzi pozytywnie oddziałuje na poziom dobrostanu podwładnego, zaś wysoka orientacja na zadanie – negatywnie. Wpływ stylu kierowania jest silniejszy niż emocjonalności pracownika.

EN

The article presents an analysis of connection between constructs discussed in psychology, sociology or management - they are management styles, emotionality type of subordinates and their professional well-being. The theoretical basis for the measurement of management styles is the Blake and Mouton Managerial Grid. In the case of emotionality, the basis is the concept of Watson and Clark. The next part of the article deals with employee well-being, which is defined in terms of personal and situational factors and presents models related to the issue, focusing on the Vitamin Model by Warr. The aim of the article was to investigate and describe the relationships between the aforementioned variables - the perceived style of managing managers and the perceived level of well-being in the workplace, with simultaneous control of the characteristic affective states of the surveyed employees. The research was conducted using the diary method in a fast-food restaurant in Lublin, with the use of a battery of questionnaires (Assessment of the style of management on the steering grid, KAP and PANAS-X). Referring to the verification of the research hypotheses presented in the article, it was found that negative emotionality is significantly related to the low level of employee well-being. In accordance with the assumptions, it also turned out that a stronger attitude of the manager towards his  people has a positive impact on the company's performance while manager's high orientation on the task has a negative impact. The influence of management style is stronger than the emotionality of the employees.

Keywords

PL

style kierowania; typ emocjonalności; dobrostan zawodowy; metoda dzienniczkowa

EN

management styles; emotionality type; professional well-being; diary method

• Publisher: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Instytut Socjologii
• Journal: Konteksty Społeczne
• Year: 2019
• Volume: 7
• Issue: 2

Dates

published

2019

online

2020-11-19

Contributors

author

Bohdan Rożnowski

author

Anna Szumielewicz

author

Amanda Twaróg

References

• Baka, Ł. (2013). Relacje społeczne w pracy jako moderator zależności: wymagania w pracy - zdrowie psychiczne i fizyczne nauczycieli. Psychologia Społeczna, 4(27), s. 422-434.
• Bakker, A., Oerlemans, W. (2011). Subjective well-being in organizations. W: K. Cameron, G.Spreitzer (red.), The Oxford handbook of positive Organizational scholarship (s. 178-189). Oxford: Oxford University Press.
• Barrett, L., Russell, J. (1998). Independence and bipolarity in the structure of current affect. Journal of Personality and Social Psychology, 74(4), 967-984.
• Bates, C. (2015). History of Organizational Theory. International Journal of Management, 3(10), 13-24.
• Basińska, B. (2005). Warunki pracy a źródła stresu właścicieli małych przedsiębiorstw. W: D. Walczak-Duraj (red.), Humanizacja pracy wobec wyzwań transformacyjnych i cywilizacyjnych. Wydawnictwo Naukowe Novum: Płock.
• Blake, R., Mouton, J. (1964). The managerial gird: The key to leadership excellence. Huston, TX: Gulf.
• Cieślińska, J. (2013). Poczucie dobrostanu i optymizmu życiowego kadry kierowniczej placówek oświatowych. Studia Edukacyjne, 27, 95-112.
• Connolly, J., Viswesvaran, C. (2000). The role of affectivity in job satisfaction: A meta-analysis. Personality and individual differences, 29(2), 265-281.
• Czapiński, J. (2004). Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Czerw, A. (2017). Psychologiczny model dobrostanu w pracy. Wartość i sens pracy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Davidson, R., Kabat-Zinn, J., Schumacher, J., Rosenkranz, M., Muller, D., Santorelli, S., Sheridan, J. (2003). Alterations in brain and immune function produced by mindfulness meditation. Psychosomatic Medicine, 65(4), 564-570.
• Drzewiecka, M. (2010). Percepcja stylu kierowania przełożonego a zadowolenie z pracy wśród pracowników call center. Psychologia Jakości Życia, 9(1), 81-97.
• Emmons, R., Diener, E., Larsen, R. (1985). Choice of situations and congruence models of interactionism. Personality and Individual Differences, 6, 693-702.
• Fajkowska, M., Marszał-Wiśniewska, M. (2009). Właściwości psychometryczne Skali Pozytywnego i Negatywnego Afektu–Wersja Rozszerzona (PANAS-X). Wstępne wyniki badań w polskiej próbie. Przegląd Psychologiczny, 52(4), 355-388.
• Fornalczyk, A. (2014). Sposoby reagowania menedżerów na feedback podwładnych. Prace Naukowe uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu: Wrocław.
• Foster, J. J. (2003). Motywacja w miejscu pracy. W: N. Chmiel (red.), Psychologia pracy i organizacji. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Gasiul, H. (2007). Czym są emocje - u podstaw określenia przedmiotu rozważań. W: Gasiul, H. (red.), Teorie emocji i motywacji. Warszawa: UKSW.
• Gasiul, H. (2015). Znaczenie języka w rozpoznawaniu i kategoryzacji stanów emocjonalnych. Relacja między „ja” i emocjami w kontekście kulturowym. Studia Psychologica, 15(2), 39-55.
• Goodson, J., McGee, G., Cashman, J. (1989). Situational leadership theory: A test of leadership prescriptions. Group & Organization Studies, 14(4), 446-461.
• Gwarek, A., Samitowska W., Smoguła M. (2014). Zderzenie pokoleń a rynek pracy. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług, (114), 127-142.
• Hauk, M. (2012). Koncepcja JCM Hackamana i Oldhama w praktyce zarządzania zasobami ludzkimi. Zarządzanie zasobami ludzkimi, (3-4), 25-40.
• Jaśkiewicz, K. (2015). Zarządzanie zespołem. Materiały szkoleniowe przygotowane w ramach projektu: NAUKA-Nowoczesna Administracja Uczelni i Kadra Akademicka.
• Judge, T., Heller, D., Mount, M. (2002). Five-Factor Model of Personality and Job Satisfaction: A Meta-Analysis. Journal of Applied Psychology, 87(3), 530-541. doi: 10.1037/0021-9010.87.3.530
• Kazenas, A. (2010). Psychospołeczne czynniki ryzyka występujące na stanowiskach pracy w sektorze hotelarskim i gastronomicznym. Bezpieczeństwo Pracy: nauka i praktyka, (7/8), 17-19.
• Keyes, C., Shmotkin, D., Ryff, C. (2002). Opitimitizing well-being: The empirical encounter of two traditions. Journal of Personality and Social Psychology, 82(6), 1007-1022.
• Kobyłka, A. (2016). Źródła motywacji pokolenia Y w pracy zawodowej. Studia Oeconomica Posnaniensia, 4(6), 40-56.
• Kozioł, L., Buzowska, B. (2016). Praktyki nadzorcze i zarządcze a dobrostan pracowników. Zeszyty naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie, 29(5), 165-177.
• Kozioł, L., Wójtowicz, A. (2016). Wybrane praktyki zarządcze a dobrostan pracowniczy. Zeszyty naukowe Politechniki Poznańskie. Organizacja i Zarządzanie, (7), 165-177.
• Lachowska, B. (2014). Neurotyczność, wymagania pracy i konflikt praca–rodzina a skutki stresu zawodowego. Medycyna Pracy, 65(3), 387-398.
• Levis, M., Haviland-Jones J., M. (2005). Psychologia emocji. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Lloyd, P., Atella, M. (2000). Positive Leadership that inspires: Theoretical and empirical perspectives from positive psychology, existential theory, and hardiness research. The Psychologist-Manager Journal, 4(2), 155-165. doi: 10.1037/h0095889
• Locke, E. (1970). Job satisfaction and job performance: A theoretical analysis. Organizational behavior and human performance, 5(5), 484-500.
• Mielniczuk, E., Łaguna, M. (2018). The factorial structure of job-related affective well-being: Polish adaptation of the Warr’s measure. International Journal of Occupational Medicine and Environmental Health, 31(4), 429-443. doi: 10.13075/ijomeh.1896.01178
• Ohly, S., Sonnentag, S., Niessen, C., Zapf, D. (2010). Diary studies in organizational research: An introduction and some practical recommendations. Journal of Personnel Psychology, 9(2), 79–93. doi: 10.1027/ 1866-5888/a000009
• Packard, S., Kauppi, D. (1999). Rehabilitation agency leadership style: Impact on subordinates' job satisfaction. Rehabilitation Counseling Bulletin, 43(1), 5-11. doi: 10.1177/003435529904300103
• Peplińska, A., Połomski, P., Bajko, M. (2015). Osobowościowe i kompetencyjne predyktory stylów kierowania menedżera. Zarządzanie Zasobami Ludzkimi, (1), 131-147.
• Roślak-Olczyk, M. (2013). Styl kierowania a satysfakcja pracowników. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, 14(5), 163-178.
• Russell, J. A. (2003). Core affect and the psychological construction of emotion. Psychological Review, 110(1), 145–172. doi: 10.1037/0033-295X.110.1.145
• Ryan, R., Deci, E. (2001). On happiness and human potentials: A review of research on hedonic and eudaimonic well-being. Annual Review of Psychology, 52, 141-166. doi: 10.1146/annurev.psych.52.1.141
• Ryff, C. (1989). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57(6), 1069-1081.
• Steinmann, H., Schreyögg, G. (2005). Management. Management-Grundlagen der Unternehmensführung, 6. Aufl.,Wiesbaden.
• Stoner, J., Freemen R., Gilbert, D. (2011). Kierowanie. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Strykowska, M. (2009). Dobrostan pracowników a zarządzanie współczesnymi organizacjami. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 71(1), 187-194.
• Tellegen, A., Watson, D., Clark, L. A. (1999). On the dimensional and hierarchical structure of affect. Psychological science, 10(4), 297-303. doi: 10.1111/1467-9280.00157
• Tokarski, S. (1997). Kierowanie ludźmi. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Bałtyckiej Wyższej Szkoły Humanistycznej.
• Vries, R., Roe, R., Taillieu, T. (1998). Need of supervision: Its impact on leadership effectiveness. The Journal of Applied Behavioral Science, 34(4), 486–501. doi: 10.1177/0021886398344015
• Warr, P. (1987). Work, unemployment, and mental health. Oxford: Oxford University Press.
• Warr, P. (1994). A conceptual framework for the study of work and mental health. Work & Stress, 8(2), 84-97. doi: 10.1080/02678379408259982
• Warr, P., Clapperton, G. (2010). The Joy of Work. Hove. East Sussex: Routledge.
• Warr, P., Nielsen, K. (2018). Wellbeing and work performance. W: E. Diener, S. Oishi, L. Tay (red.), Handbook of well-being. Salt Lake City, UT: DEF Publishers.
• Watson, D. (2000). Mood and temperament. New York: Guilford Press.
• Watson, D., Clark, L. (1994). Emotions, moods, traits, and temperaments. Conceptual distinctions and empirical findings. W: P. Ekman, R. J. Davidson (red.), The Nature of Emotion: Fundamental questions (s. 89-93). Oxford: Oxford University Press
• Wojciechowska, L. (2005). Teoria dobrostanu w badaniach rozwojowych nad rodziną. Dobrostan rodziców w stadium pustego gniazda. Psychologia rozwojowa, 10(4), 35-45.

Identifiers

DOI

10.17951/ks.2019.7.2.67-82