Rosyjski personalizm Mikołaja Bierdiajewa

• Authors: Halina Rarot
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule zostały przedstawione poglądy Mikołaja Bierdiajewa w perspektywie personalistycznej. Zazwyczaj rosyjskiego myśliciela nazywa się, zwłaszcza w recepcji zachodniej, religijnym egzystencjalistą (obok Lwa Szestowa). W artykule wykazuję, że nie jest to w pełni uzasadnione. W egzystencjalizmie punktem wyjścia jest jednostka, w personalizmie jest nim natomiast wspólnotowa, relacyjna osoba. W konkluzji stwierdzam, że myśleniu Bierdiajewa bliżej jest do dialogizmu (personalistycznego), niż do egzystencjalizmu.

DE

Im Artikel werden die Anschauungen von Nikolai Bierdjajew in personalistischer Perspektive dargelegt. Der russische Denker wird meistens, besonders aus westeuropäischer Sicht, als religiöser Existentialist (neben Leo Szestow) bezeichnet. Es wird versucht aufzuzeigen, dass es eine nicht völlig berechtigte Einstufung des philosophischen Schaffens von Bierdjajew ist. Im Existentialismus ist nämlich der Ausgangspunkt die Existenz des Individuums, im Personalismus ist es dagegen die Existenz der gemeinschaftlichen relationalen Person. Im Schluss stellt die Verfasserin fest, dass das Denken von Bierdjajew dem personalistischen Dialogismus näher ist als dem Existentialismus.

EN

The article presents Nicholas Berdyaev’s personalistic view. The Russian thinker is usually – especially in the western tradition – called a religious existentialist and as such is situated alongside Lev Shestov. This is not a fully legitimate and sound interpretation of Berdyaev’s philosophical work, which will be proven in the article. In existentialism the starting point is the existence of an individual, while personalism is concerned with the relational and communitarian person. Ultimately, Bierdyaev’s thinking is closer to dialogism (personalistic) than to existentialism.

Keywords

PL

osoba; personalizm; rosyjski personalizm; dialektyka indywidualizmu; cywilizacja personalistyczna

DE

Person; Personalismus; russischer Personalismus; Dialektik des Individualismus; personalistische Zivilisation

EN

person; personalism; Russian personalism; dialectic of individualism; personalist civilisation

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Kultura i Wartości
• Year: 2013
• Issue: 7

Dates

published

2013

online

2015-07-07

Contributors

author

Halina Rarot

References

• Barth G., Pojęcie i rozwój personalizmu, www: polski-personalizm.pl [07.03.2013].
• Bierdiajew M., Niewola i wolność człowieka, tłum. H. Paprocki, Antyk, Kęty 2003.
• Bierdiajew M., O naznaczenii czełowieka, Riespublika, Moskwa 1993.
• Bierdiajew M., Zarys metafizyki eschatologicznej, tłum. W., R. Paradowscy, Antyk, Kęty 2004.
• Bierdiajew M., Autobiografia filozoficzna, tłum. H. Paprocki, Antyk, Kęty 2002.
• Bocheński J. M, ABC tomizmu, Veritas, Londyn 1950 (także „Znak” 1950, nr 5).
• Filozofia XX wieku, t. 1–2, red. Z. Kuderowicz, Wiedza Powszechna, Warszawa 2002.
• Flewelling R. T., Studia personalizmu amerykańskiego, „Personalizm” 2004, nr 6.
• Gacka B., Personalizm amerykański, RW KUL, Lublin 1996.
• Gacka B., Prezentacja personalizmu, „Personalizm. Prawda, dobro, piękno” 2001, nr 1.
• Istorija fiłosofii: Zapad, Rossija, Wostok, red. N. W. Motroszyłowa, A. M. Rutkiewicz, Kniga czetwiortaja: Fiłosofija XX wieka. Piersonalizm, Wyd. Grieko-łatinskij kabiniet J. A. Sziczalina, Moskwa 2000.
• Łosskij M. O., Soczynienija, Prawda, Moskwa 1990.
• Łosskij M. O., [w:] Encykłopiedija Kolera, Otkrytoje obszczestwo, Moskwa 2000; http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc_colier/ [12.03.2013.].
• Miś A., Filozofia współczesna, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2003.
• Munier E., Manifiest piersonalizma, pieriew. W. M. Wołodin, Riespublika, Moskwa 1999.
• Mysliwczenko A. G., Był li Bierdiajew egzystencjalistom?, [w:] Metamorfozy swobody: spadszczyna Bierdiajewa w suczasnomu dyskursi (do 125-riczczja z dnia narodżennia M. O. Bierdiajewa), Parapan, Kijiw 2003.
• Russkaja fiłosofija. Słowar pod obszczej riedakcyej M. A. Maslina, Riespublika, Moskwa 1995.
• Stołowicz L., Historia filozofii rosyjskiej, tłum. B. Żyłko, Słowo/obraz/terytoria, Gdańsk 2008.
• Ware K., Człowiek jako Ikona Trójcy Świętej, Bractwo Młodzieży Prawosławnej, Białystok 1993.
• 19) Wołkogonowa O. D., Bierdiajew. Intielektualnaja biografija, philosophy. ru/library/volk/berd.html [13.04.2013].

Identifiers

DOI

10.17951/kw.2013.7.87