Problem abiekcji w kulturze

• Authors: Marta Anna Tużnik
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł otwiera kwestia ludzkiej cielesności, oraz ciała, postrzeganego jako obce i deprecjonowane, co stanowi z kolei przyczynek do analizy koncepcji abiektalności, jako pojęcia odnoszącego się do wymiarów cielesności budzących wstręt. Pozostała część artykułu poświęcona jest analizie sposobów zastosowania koncepcji abject w polskiej oraz zagranicznej sztuce współczesnej, na przykładach prac takich artystów jak: Grzegorz Klaman, Magdalena Moskwa, Karolina Żyniewicz, Cindy Sherman czy Casey Jenkins. 

DE

Den Artikel eröffnet die Frage nach der menschlichen Körperlichkeit und dem Körper, der als fremd und entwertet wahrgenommen wird, was wiederum den Anlass zur Analyse des Entwurfs des Abjekten gibt, eines Begriffs, der sich auf die Ekel erregenden Dimensionen der Körperlichkeit bezieht. Der Artikel beschäftigt sich weiter mit der Analyse der Anwendungsarten des Entwurfs abject in der polnischen und ausländischen Gegenwartskunst, z. B. in den Arbeiten solcher Künstler wie Grzegorz Klaman, Magdalena Moskwa, Karolina Żyniewicz, Cindy Sherman oder Casey Jenkins.

EN

The article starts with a theme of corporeality as well as a human body perceived as unfamiliar and depreciated, which enables the analysis of the idea of abject, related to those dimensions of a body which arouses disgust. The remaining part of the article is dedicated to the analysis of ways of application of the abject in polish and foreign contemporary art, based on examples of such artists as: Grzegorz Klaman, Magdalena Moskwa, Karolina Żyniewicz, Cindy Sherman or Casey Jenkins.

Keywords

PL

transgresja; cielesność; abiekt; wstręt; abject art; tabu

DE

Transgression; Körperlichkeit; abject; Ekel; abject art; Tabu

EN

transgression; corporeality; abject; disgust; abject art; taboo

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Kultura i Wartości
• Year: 2016
• Issue: 19

Dates

published

2016

online

2017-01-30

Contributors

author

Marta Anna Tużnik

References

• Arya R., Abjection and Representation: An Exploration of Abjection in the Visual Arts, Film and Literature, Palgrave Macmillan, New York 2014.
• Bakke M., Ciało otwarte, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii UAM, Poznań 2000.
• Barthes R., Encore le corps, [w:] „Critique” 1982, nr 424.
• Bataille G., Historia erotyzmu, Oficyna Literacka, Kraków 1992.
• Brach-Czaina J., Szczeliny istnienia, eFKa, Kraków 1990.
• Butler J., Gender Trouble. Feminism and the subversion of Identity, Routledge-New York-London 1990.
• Caslav Covino D., Amending the Abject Body:Aesthetic Makeovers in Medicine and Culture, State University of New York Press, Albany 2004.
• Douglas M., Czystość i zmaza, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2007.
• Foster H., Powrót Realnego: awangarda u schyłku XX wieku, Universitas, Kraków 2010.
• Kowalczyk J., Ciało i władza: polska sztuka krytyczna lat 90, Sic!, Warszawa 2002.
• Korsmeyer C., Gender w estetyce, Universitas, Kraków 2006.
• Kristeva J., Potęga obrzydzenia. Esej o wstręcie, tłum. M. Falski, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2007.
• „Kultura współczesna. Teorie, interpretacje, praktyka. Kultura ucieleśniona” 2009, nr 1, Warszawa.
• „Kultura współczesna. Teorie, interpretacje, praktyka. Fizjologie/transgresje” 2013, nr 3, red. D. Wężowicz-Ziółkowska, http://dx.doi.org/10.6084/m9.figshare.1444317.
• Le Goff J., Troung N., Historia ciała w średniowieczu, Czytelnik, Warszawa 2006.
• Menninghaus W., Wstręt. Teoria i historia, Universitas, Kraków 2009.
• Merleau-Ponty M., Fenomenologia Percepcji, Fundacja Altheia, Warszawa 2001.
• Moskwa M., Cielesność obrazu, Galeria Sztuki Wozownia w Toruniu, Toruń 2013.
• (Nad)użycia ciała w kulturze, red. T. Rachwał, K. Więckowska, Wydawnictwo Naukowe UAK, Poznań 2012.
• Roux J. P., Krew. Mity, symbole, rzeczywistość, Wydawnictwo Znak, Kraków 1994.
• Sartre J. P., Byt i nicość, Zielona Sowa, Kraków 2007.
• Terytorium i peryferia cielesności. Ciało w dyskursie filozoficznym, red. A. Kiepas, E. Struzik, Katowice 2010.
• Thomas L. V., Trup. Od biologii do antropologii, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1991.
• http://casey-jenkins.com/ [dostęp: 12.09.2016].
• http://www.artnet.com/artists/cindy-sherman/untitled-175-a-LYuqAlLr3BnjZdYAcwuQww2 [dostęp: 12.09.2016].
• http://www.dailymail.co.uk/femail/article-2518107/Vaginal-knitter-artist-Casey-Jenkins-makes-scarf-wool-stored-inside-vagina.html [dostęp: 12.09.2016].

Identifiers

DOI

10.17951/kw.2016.19.117