Ciało jako nowe medium społeczne w performatyce litewskiej: jak dyskurs wchodzi w materię?

• Authors: Basia Nikiforowa , Kestutis Sapoka
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

This article deals with the concept of new materialism and examines the issue of how new materialism tackles visual art in innovative ways – though the intersections of artistic practice, art-as-research, and philosophical analysis. Selected artworks by S & P Stanikas and Evaldas Jansas are analyzed in this paper as body reconceptualization in Lithuanian art, employing the approach of new materialism. We will explore the geopolitical and ideological background, in which Lithuanian and Polish visual artists grapple with cultural binaries from the 1960s to the 1990s: male-female gendered bodies, traditional or contemporary art, and the artist as free individual or the one tied to ideology. Employing Rossi Braidotti’s term “affirmative”, this article poses a question whether it is possible to argue on the analyzed cases that “affirmative politics combines critique with creativity in the pursuit of alternative visions and projects”.

DE

Der Artikel beschäftigt sich mit dem Begriff des neuen Materialismus und erforscht die Frage, wie der neue Materialismus visuelle Künste auf eine innovative Art wahrnimmt: durch die Verbindung von künstlerischer Praxis, der Kunst als Forschung und der philosophischen Analyse. Ausgewählte künstlerische Arbeiten von S & P Stanikas und Evaldas Jansas werden unter Anwendung der Methoden des neuen Materialismus als Rekonzeptualisierung des Körpers in der litauischen Kunst interpretiert. Untersucht wird der geopolitische und antiideologische Hintergrund, vor dem die visuellen Künstler in Litauen und Polen von 1960er bis zu 1990er Jahren gegen kulturelle Dichotomien kämpften: männliche und weibliche Körper, traditionelle oder gegenwärtige Kunst, Künstler als freies Individuum oder an Ideologie gebunden. Unter Verwendung des Terminus "affirmativ" von Rosi Braidotti wird im Artikel die Frage gestellt, ob man anhand der analysierten Fälle argumentieren kann, dass "affirmative Politik auf der Suche nach alternativen Visionen und Projekten Kritik mit Kreativität verbindet". 

PL

Artykuł zajmuje się pojęciem nowego materializmu i bada kwestie, jak nowy materializm dostrzega sztuki wizualne w sposób nowatorski – poprzez skrzyżowanie praktyki artystycznej, sztuki-jako-badań i analizy filozoficznej. Wybrane prace artystyczne autorstwa S & P Stanikas i Evaldasa Jansasa zostają zinterpretowane w referacie jako rekonceptualizacja ciała w sztuce litewskiej, posługując się metodami nowego materializmu. Eksplorujemy tło geopolityczne, antyideologiczne, w którym artyści wizualni litewscy i polscy zmagają się z binaryzmami kulturowymi od lat 1960. do 1990: męskie-kobiece ciała, sztuka tradycyjna czy współczesna, artysta jako wolna jednostka czy przywiązana do ideologii. Posługując się terminem Rosi Braidotti „afirmatywny”, w artykule stawia się pytanie, czy można argumentować na  podstawie analizowanych przypadków, że „afirmatywna polityka łączy krytykę z kreatywnością w poszukiwaniu alternatywnych wizji i projektów”.

Keywords

EN

abjection; commodities; body reconceptualization; emotional terror; matter; new materialism; post-humanism; sexuality; violence

DE

abject; Ware; Rekonzeptualisierung des Körpers; emotionaler Terror; Materie; neuer Materialismus; Posthumanismus; Sexualität; Gewalt

PL

abject; towar; rekonceptualizacja ciała; terror emocjonalny; materia; nowy materializm; posthumanizm; seksualność; przemoc

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Kultura i Wartości
• Year: 2017
• Issue: 22

Dates

published

2017

online

2018-01-07

Contributors

author

Basia Nikiforowa

author

Kestutis Sapoka

References

• Appadurai A., Introduction: Commodities and the Politics of Value, [in:] The Social Life of Things: Commodities in Cultural Perspective, ed. by A. Appadurai, Cambridge University Press Cambridge 1986, p. 3–63.
• Bartky S. L., Foucault, femininity and the modernization of patriarchal power, [in:] Femi-nism and Foucault: Reflections on Resistance, ed. by I. Diamond & L. Quinby, Northeastern University Press, Boston 1988.
• Braidotti R., A Critical Cartography of Feminist Post-postmodernism, “Australian Feminist Studies” 2005, vol. 20, no. 47 (July).
• Bullington J., The Expression of the Psychosomatic Body from a Phenomenological Per-spective, Springer, New York-London 2013.
• Douglas M., Purity and Danger: An Analysis of the Concepts of Pollution and Taboo, Routledge and Kegan Paul, London 1966.
• Graw I., High Price: Art Between the Market and Celebrity Culture, Sternberg Press, Ber-lin 2009.
• Halberstam J. M. and Livingston I., Posthuman Bodies, Indiana University Press, Bloom-ington 1995.
• Johnson M., The Meaning of the Body. Aesthetics of Human Understanding, University of Chicago Press, Chicago 2007.
• Jones A., Body Art: Performing the Subject, University of Minnesota Press, Minneapolis 1998.
• Kitliński T., Dream? Democracy! A Philosophy of Horror, Hope & Hospitality in Art & Action, Maria Curie-Sklodowska Press, Lublin 2014.
• Kristeva J., Powers of Horror: An Essay on Abjection, transl. by L. S. Roudiez, Columbia University Press, New York 1982.
• Krikštopaitytė M., Fantazijos apie siaubą/Fantasies About Horror. “Lithuanian Photog-raphy, Yesterday and Today '06” 2006, Vilnius, http://www.photography.lt/lt.php/Metrastis?met=19&page=97 [accessed: 1.03.2017].
• Krikštopaitytė M, Pasyviai agresyvus, http://www.7md.lt/autorius/152 [accessed: 1.03.2017].
• Lepecki A., Exhausting Dance, Routledge, New York 2006.
• Merleau-Ponty M., Phenomenology of Perception, transl. by C. Smith, Routledge, London 1962.
• Performing the East: Performance Art in Russia, Latvia and Poland since 1980, IB Tauris, 2013, http://performingtheeast.com/evaldas-jansas/ [accessed: 1.03.2017].
• Sapoka K., S&P Stanikas: Chastity Belt, “Moscow Biennale of Contemporary Art, Cata-logue de l'exposition” 2011.
• Šapoka K., Kad sveikas kūnas kadagiais kvepėtų/That a healthy body smell good, “7 meno dienos” 2014, no. 9 (1070), http://www.7md.lt/daile/2014-03-07/kad-sveikas-kunas-kadagiais-kvepetu [accessed: 7.03.2014].
• Thomas N., Entangled Objects: Exchange, Material Culture, and Colonialism in the Pacif-ic, Harvard University Press, Cambridge 1991.
• Zukauskaite A., Imaginary Identities in Contemporary Lithuanian Art, “Art & Research: A Journal of Ideas, Contexts, and Methods” 2008, vol. 2, no. 1, p. 7–9.

Identifiers

DOI

10.17951/kw.2017.22.5