Stoicyzm popularny. Nowa szansa dla filozofii praktycznej czy raczej iluzja?

• Authors: Tomasz Jerzy Stefaniuk
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

Can philosophy  be of use  in our over-commercialized culture? Is it still needed at all ? Perhaps one of the ways to "keep  philosophy going " (if it is not to remain  merely an academic activity  detached to a great extent  from life)  is to   focus  on teaching  to live comfortably  and wisely. Analyzed are  some phenomena related  to the social and cultural  role of philosophy in modern times, especially so  with reference to  mass culture.  Also reviewed are on-going  attempts  at bringing about the  "rebirth" of Stoicism, understood primarily as practical philosophy. The author focuses  on the "Polish philosophical market" and  in particular on  books written  by   present-day propagators of  "pop-Stoicism"  Marcin Fabjański and Tomasz Mazur, and their activities pursued  outside the academic milieu.  Could  their  publications and activities  bring people closer to philosophy in general, and to Stoicism especially?

DE

Kann Philosophie in unserer übermäßig kommerzialisierten Kultur funktionieren? Ist sie immer noch nötig? Vielleicht ist die Konzentration auf der Lebenskunst (der Kunst, schöner und weiser zu leben) für das "Überleben der Philosophie" lebensnotwendig, falls sie mehr als eine lebensferne wissenschaftliche Tätigkeit werden soll? Der Artikel verfolgt das Ziel, gewisse Phänomene zu erforschen, die mit dem gesellschaftlichen und kulturellen Funktionieren der Philosophie in der Gegenwart, insbesondere in Bezug auf die Massenkultur, verbunden sind. Der Text konzentriert sich auch auf aktuellen Versuchen, die die "Renaissance" des Stoizismus in seinem Verständnis als praktische Philosophie anstreben. Der Autor fokussiert auf den "philosophischen Markt" in Polen, die aktuellen Verbreiter des "vereinfachten Stoizismus" (des sog. Pop-Stoizismus), Marcin Fabjanski und Tomasz Mazur, und deren Bücher und Tätigkeit außerhalb des akademischen Milieus. Sind ihre Veröffentlichungen und andere Formen des Wirkens imstande, den Menschen die Philosophie und insbesondere den Stoizismus näherzubringen?

PL

Czy filozofia może funkcjonować w naszej nadmiernie skomercjalizowanej kulturze? Czy nadal jest potrzebna? Być może jedną z możliwości „przetrwania filozofii” – o ile nie chcemy, aby była to w dużej mierze oderwana od życia działalność akademicka – jest skoncentrowanie się na tym, jak pięknie i mądrze żyć? Celem tego artykułu jest analiza pewnych zjawisk związanych ze społecznym i kulturowym funkcjonowaniem filozofii we współczesnych czasach, szczególnie w odniesieniu do kultury masowej. Tekst ten koncentruje się także na aktualnych próbach zmierzających do „odrodzenia” stoicyzmu, pojmowanego przede wszystkim jako filozofia praktyczna. Autor skupia się na „polskim rynku filozoficznym” i współczesnych propagatorach „uproszczonego stoicyzmu” – bądź też lub „pop-stoicyzmu” – Marcinie Fabjańskim i Tomasz Mazurze, na ich książkach i działalności prowadzonej poza środowiskiem akademickim. Czy ich publikacje i inne formy działalności mogą przybliżyć ludzi do filozofii w ogóle, a zwłaszcza do stoicyzmu?

Keywords

EN

philosophy; practical philosophy; Stoicism; pop-Stoicism; popular Stoicism; Polish philosophy; ethics

DE

Philosophie; praktische Philosophie; Stoizismus; Pop-Stoizismus; populärer Stoizismus; polnische Philosophie; Ethik

PL

filozofia; filozofia praktyczna; stoicyzm; pop-stoicyzm; stoicyzm popularny; filozofia polska; etyka

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Kultura i Wartości
• Year: 2017
• Issue: 24

Dates

published

2017

online

2018-07-15

Contributors

author

Tomasz Jerzy Stefaniuk

References

• Adorno, Theodor. The Culture Industry: Selected Essays on Mass Culture. London–New York: Routledge, 2001.
• Constantinidou, Natasha. “Public and Private, Divine and Temporal in Justus Lipsius` De Constantia and Politica.” Renaissance Studies 26, no. 3 (2012): 345–364.
• Cooper, John M. Pursuits of Wisdom: Six Ways of Life in Ancient Philosophy from Socrates to Plotinus. New Jersey: Princeton University Press, 2012.
• Derk, Pereboom. “Stoic Psychotherapy in Descartes and Spinoza.” Faith and Philosophy 11, no. 4 (1994): 592–625.
• Engstrom, Stephen and Jennifer Whiting, eds., Aristotle, Kant, and the Stoics: Rethinking Happiness and Duty. Cambridge: Cambridge University Press, 1998.
• Fabjański, Marcin. Stoicyzm uliczny. Jak oswajać trudne sytuacje. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca, 2010.
• Groff, Peter S. “Al-Kindi and Nietzsche on the Stoic Art of Banishing Sorrow.” The Journal of Nietzsche Studies 28, no. 1 (2004): 139-173.
• Hadot, Pierre. “There Are Nowadays Professors of Philosophy, but not Philosophers.” The Journal of Speculative Philosophy. New Series 19, no. 3 (2005): 229–237.
• Hadot, Pierre. Philosophy as a Way of Life: Spiritual Exercises from Socrates to Foucault. Oxford: Blackweel, 1995.
• Hadot, Pierre. What is Ancient Philosophy. Cambridge Mass.–London: The Belknap Press of Harvard University Press, 2002.
• Harris, Michael H. “Is the Revolution Now Over, Or Has It Just Begun? A Year of the Internet in Higher Education.” The Internet and Higher Education 1, no. 4 (1999): 243–251.
• Heidegger, Martin. The End of Philosophy. Translated by Joan Stambaugh. Chicago: The University of Chicago Press, 2003.
• Irvine, William B. A Guide to the Good Life: The Ancient Art of Stoic Joy. Oxford: Oxford University Press, 2009.
• Lachs, John. The Relevance of Philosophy to Life. Nashville–London: Vanderbilt University Press, 1995.
• Leiter, Brian. “Introduction.” In The Future of Philosophy, edited by Brian Leiter, 1–23. Oxford: Oxford University Press, 2004.
• Long, Anthony Arthur. Stoic Studies. Berkeley: University of California Press, 1996.
• MacDonald, Dwight. “A Theory of Mass Culture.” Diogenes 3, no. 1 (1953): 1–17.
• Mazur, Tomasz. Fiasko. Podręcznik nieudanej egzystencji. Warszawa: Wydawnictwo Carta Blanca, 2012.
• Mazur, Tomasz. O stawaniu się stoikiem. Czy jesteście gotowi na sukces?. Warszawa: PWN, 2014.
• Schor, Juliet. Born to Buy: The Commercialized Child and the New Consumer Culture. New York: Simon and Schuster, 2004.
• Sellars, John. “Stoic Fate in Justus Lipsius`s De Constantia and Physiologia Stoicorum.” Journal of the History of Philosophy 52, no. 4, (2014): 653–674.
• Stankiewicz, Piotr. Sztuka życia według stoików. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B., 2014.
• Thomas-Fogiel, Isabelle. The Death of Philosophy: Reference and Self-reference in Contemporary Thought. Columbia: Columbia University Press, 2011.
• Øywind, Rabbås, Eyjólfur Kjalar Emilsson, ‎ Hallvard Fossheim, and Miira Tuominen, eds. Quest for the Good Life: Ancient Philosophers on Happiness . Oxford: Oxford University Press, 2015.
• Rorty, Richard. Philosophy and the Mirror of Nature. New Jersey: Princeton University Press, 2009.

Identifiers

DOI

10.17951/kw.2017.24.45