Fikcja etyczna jako narracja

• Authors: Jan Donimirski
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł poświęcony jest argumentacji za tezą, że koncepcja narracji, jaką przedstawia Paul Ricoeur, może posłużyć za ontologiczne i epistemologiczne ugruntowanie teorii fikcjonalistycznych we współczesnej etyce. W pierwszej części analizie poddana zostaje koncepcja narracji Ricoeura, ze szczególnym uwzględnieniem teorii potrójnego mimesis. Następnie krótko opisany zostaje fikcjonalizm etyczny na podstawie prac Johna Mackiego i Richarda Joyce`a. Uwypuklone zostają kwestie ontologiczne i epistemologiczne, z którymi fikcjonalizm wydaje się sobie nie radzić. Ostatnia część poświęcona jest propozycji potraktowania fikcji etycznej jako narracji w Ricoeurowskim sensie, co pozwala odpowiedzieć na problematyczne pytania, przed którymi staje fikcjonalizm.

DE

Der Artikel präsentiert Argumente für die These, dass das von Paul Ricoeur dargestellte Konzept der Erzählung der ontologischen und epistemologischen Fundierung der fiktionalistischen Theorien in der gegenwärtigen Ethik dienen kann. Im ersten Teil wird das Konzept der Erzählung bei Ricoeur unter besonderer Berücksichtigung der Theorie der dreifachen Mimesis analysiert. Dann wird kurz der ethische Fiktionalismus aufgrund der Schriften von John Mackie und Richard Joyce dargestellt. Es werden ontologische und epistemologische Fragen hervorgehoben, mit denen der Fiktionalismus anscheinend nicht zurecht kommt. Der letzte Teil ist dem Vorschlag gewidmet, ethische Fiktion als Erzählung im Verständnis von Ricoeur zu behandeln, was problematische Fragen, vor denen der Fiktionalismus steht, beantworten lässt.

EN

In this paper the author argues that the concept of narrative, as Paul Ricoeur describes it, can be useful for providing ontological and epistemological grounds for theories of fictionalism in contemporary ethics. In the first section, Ricoeur's views on narrative are briefly described, special attention being given to the concept of triple mimesis. Later on, fictionalism as a theory is described, basing on the works of John L. Mackie and Richard Joyce. The author points out to several ontological and epistemological issues, which fictionalists do not seem to solve properly. The final part is devoted to a proposition of treating ethical fiction as a form of Ricoeurian narrative, which seems to answer some of the most problematic questions that fictionalism has to face.

Keywords

PL

John Mackie; Richard Joyce; Paul Ricoeur; fikcjonalizm; narracja

DE

John Mackie; Richard Joyce; Paul Ricoeur; Fiktionalismus; Erzählung

EN

John Mackie; Richard Joyce; Paul Ricoeur; fictionalism; narrative

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Kultura i Wartości
• Year: 2017
• Issue: 24

Dates

published

2017

online

2018-07-15

Contributors

author

Jan Donimirski

References

• Churchland S. Patricia. Moralność mózgu. Tłum. Marek Hohol i Natalia Marek. Kraków: Copernicus Center Press, 2013.
• Eliade Mircea. Sacrum, mit, historia. Tłum. Anna Tatarkiewicz. Warszawa: PWN, 1970.
• Hardy Barbara. „Towards a Poetics of Fiction.” NOVEL: A Forum on Fiction 2, nr 1 (1968): 5–14.
• Joyce Richard. „Fictionalism in metaethics.” http://personal.victoria.ac.nz/ri-chard_joyce/acrobat/joyce_2016_fictionalism.in.metaethics.pdf (dostęp 10.02.2018).
• Joyce Richard. „Moral Fictionalism.” http://personal.victoria.ac.nz/richard_joyce/acrobat /joyce_2005_moral.fictionalism.pdf (dostęp 10.02.2018).
• Joyce Richard. „Morality, schmorality.” http://personal.victoria.ac.nz/richard_joyce/acro-bat/joyce_2007_morality.schmorality.pdf (dostęp 10.02.2018).
• Joyce Richard. „The accidental error theorist.” http://personal.victoria.ac.nz/ri-chard_joyce/acrobat/joyce_2011_accidental.error.theorist.pdf (dostęp 10.02.2018).
• Mackie John Leslie. Ethics: Inventing Right and Wrong. Harmondsworth: Penguin, 1990.
• Ricoeur Paul. Czas opowiadany. Tłum. Urszula Zbrzeźniak. Kraków: Wydawnictwo UJ, 2008.
• Ricoeur Paul. Intryga i historyczna opowieść. Tłum. Małgorzata Frankiewicz. Kraków: Wydawnictwo UJ, 2008.
• Ricoeur Paul. O sobie samym jako innym. Tłum. Bogdan Chełstowski. Warszawa: PWN, 2005.
• Rorty Richard i Gianni Vattimo. Przyszłość religii. tłum. Sławomir Królak. Kraków: Wydawnictwo UJ, 2010.

Identifiers

DOI

10.17951/kw.2017.24.5