Przestrzeń wolności. Próby ucieczki przed logiką wartości Carla Schmitta

• Authors: Jonathan Scovil
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł stanowi refleksję nad działaniem tzw. logiki wartości, opisanej przez Carla Schmitta w słynnym eseju Tyrania wartości. Autor wychodzi od analizy ewolucji, jakiej uległa kategoria „wartość” na przestrzeni ostatnich stuleci, stając się w coraz większym stopniu poję-ciem (z pozoru) politycznie neutralnym i właściwym dziedzinie ekonomii. Następnie przechodzi do opisu wizji powszechnej wojny wartości zarysowanej przez Maxa Webera i podjętej przez Carla Schmitta, pokazując, w jaki sposób obaj myśliciele starali się znaleźć rozwiązanie tego problemu, poszukując przestrzeni „wolności od wartości”. Na zakończenie autor odnosi Schmittowskie rozwiązanie do debaty publicznej we współczesnej Polsce i dyskusji dotyczącej zmiany konstytucji z 1997 roku.

DE

Der Artikel bietet Reflexion über die Wirkung der sog. Wertelogik an, die von Carl Schmitt in seinem berühmten Essay „Die Tyrannei der Werte“ erörtert wurde. Der Verfasser geht von der Analyse der Evolution aus, der die Kategorie „des Wertes“ im Laufe der Jahr-hunderte unterlag, so dass sie in zunehmendem Maße zu einem (scheinbar) politisch neutralen, spezifisch ökonomischen Begriff wurde. Dann stellt der Verfasser die von Max Weber gezeichnete Vision eines allgemeinen Wertekrieges dar, an die Carl Schmitt anknüpfte. Dabei wird erklärt, auf welche Weise beide Philosophen die Lösung des Problems anstrebten, indem sie nach einem wertefreien Raum suchten. Abschließend bezieht der Verfasser die Lösung von Schmitt auf die öffentliche Debatte im heutigen Polen und auf die Diskussion um die Verfassungsänderung aus dem Jahre 1997.

EN

The article presents a reflection upon the so called logic of values, described by Carl Schmitt in his famous essay entitled “The Tyranny of Values”. The author begins with an analysis of the way in which the category of “value” has evolved over the last centuries, becoming an increasingly politically neutral notion (at least on the surface), ascribed to the area of economy. Then he describes the vision of universal war of values outlined by Max Weber and adopted by Carl Schmitt, presenting the ways in which both thinkers tried to find a solution to the problem, looking for a space of “freedom from values”. In the end the author refers to  Schmitt’s solution in the context of public debate in modern Poland and the ongoing discussion over changing the constitution of 1997.

Keywords

PL

Carl Schmitt; wartość; filozofia wartości; logika wartości; tyrania wartości; Max Weber; wolność od wartości

DE

Carl Schmitt; Wert; Philosophie der Werte; Logik der Werte; Tyrannei der Werte; Max Weber, Wertfreiheit

EN

Carl Schmitt; value; philosophy of values; logic of values; tyranny of values; Max Weber; freedom from values

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Kultura i Wartości
• Year: 2018
• Issue: 25

Dates

published

2018

online

2018-07-31

Contributors

author

Jonathan Scovil

References

• Schmitt C., Epoka neutralizacji i apolityzacji, tłum. W. Kunicki, [w:] Rewolucja konserwatywna w Niemczech 1918–1933, red. W. Kunicki, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1999.
• Schmitt C., Pojęcie polityczności, [w:] C. Schmitt, Teologia polityczna i inne pisma, tłum. M. Cichocki, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2012.
• Schmitt C., Teologia polityczna. Cztery rozdziały poświęcone nauce o suwerenności, [w:] C. Schmitt, Teologia polityczna i inne pisma, tłum. M. Cichocki, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2012.
• Schmitt C., Tyrania wartości, tłum. B. Kuźniarz, „Kronos” 2008, t. 3, s. 38–57.
• Strauss L., Prawo naturalne w świetle historii, tłum. T. Górski, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1969.
• Weber M., Nauka jako zawód i powołanie, [w:] M. Weber, Polityka jako zawód i powołanie, tłum. P. Dybel, Wydawnictwo Znak, Kraków 1998.

Identifiers

DOI

10.17951/kw.2018.25.119