Platon i Arystoteles w świetle badań nad kulturą indoeuropejską

• Authors: Małgorzata Kwietniewska
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

Today we’re used to measure the value of works of culture through the lens of originality and their creators’ innovation. Against this background appears an outlying standpoint of Giovanni Reale, an Italian historian and Ancient philosophy scholar, who appreciated Aristotle's greatness and, first of all, believed he was a faithful continuer of Plato’s teachings. Even though Reale gives multiple accounts proving his own thesis, his point of view is contrary to most readers’ impressions of the two philosophers. His thesis doesn’t stand a chance against a critique from a different point of view. Polemicizing with Reale’s thesis, I’m going to prove that the difference between Plato and Aristotle is rooted deep down in the quintessence of their ontological views. Faithful to the tradition of the early Indo-European culture, Plato acknowledged ternary structures as the primal principle of his philosophical system, meanwhile Aristotelian metaphysics is binary. The reason for this paradigmatical incoherence may be the cultural differences between both philosophers. Nowadays this issue is a subject of academic research, especially on the grounds of transculturalism.

DE

Gegenwärtig sind wir daran gewöhnt, den Wert der Kulturerzeugnisse nach der Originalität und Innovation ihrer Schöpfer zu messen. Vor diesem Hintergrund erscheint der Standpunkt des italienischen Forschers der antiken Philosophie, Giovanni Reale, als ein Einzelfall. Indem er die Größe von Aristoteles hochschätzt, sieht er in ihm vor allem einen Philosophen, der das Werk Platons treu fortsetzt. Obwohl Reale zahlreiche wichtige Argumente für seine These anführt, verstößt sein Standpunkt gegen die Eindrücke der meisten Leser der beiden Philosophen und hält nicht der Kritik stand, insbesondere was die Perspektive betrifft, die Reale in seiner Forschungsarbeit nicht berücksichtigte. Meine Polemik mit der These des italienischen Historikers zielt darauf, nachzuweisen, dass der Unterschied zwischen Platon und Aristoteles auf das Meritum, den Kern ihrer ontologischen Anschauungen zurückgreift. Platon war der Tradition der frühen indoeuropäischen Kultur treu und hielt das ternäre System für das Hauptprinzip der Konstruktion des philosophischen Systems, unterdessen war die Metaphysik von Aristoteles binär. Der Grund für diese paradigmatische Nichtübereinstimmung liegt womöglich in dem kulturellen Unterschied, der beide Philosophen trennte.

PL

Współcześnie zwykliśmy mierzyć wartość wytworów kultury oryginalnością i innowacyjnością ich twórców. Na tym tle jako odosobniony przypadek jawi się stanowisko włoskiego badacza filozofii antycznej, Giovanniego Realego, który doceniając wielkość Arystotelesa, dostrzega w nim przede wszystkim wiernego kontynuatora filozoficznego dzieła Platona. Chociaż Reale przywołuje liczne i ważne argumenty na rzecz swojej tezy, jego punkt widzenia koliduje z odczuciami większości czytelników obydwu filozofów i nie wytrzymuje krytyki z perspektywy, której Reale wcale nie wziął pod uwagę w swojej pracy badawczej. Polemizując z tezą włoskiego historyka, wykażę, że różnica pomiędzy Platonem a Arystotelesem sięga meritum ich poglądów ontologicznych. Wierny tradycji wczesnej kultury indoeuropejskiej Platon przyjmował układ ternarny za naczelną zasadę konstrukcji systemu filozoficznego, tymczasem metafizyka Arystotelesa jest binarna. Powodem tej paradygmatycznej niezgodności może być różnica kulturowa dzieląca obu filozofów.

Keywords

EN

Platon; system ternarny; Arystoteles; system binarny; Giovanni Reale; tradycjonalizm; oryginalność; wczesna kultura indoeuropejska; transkulturalizm

DE

Platon; das ternäre System; Aristoteles; das binäre System; Giovanni Reale; Traditionalismus; Originalität; frühe indoeuropäische Kultur; Transkulturalismus

PL

Platon; system ternarny; Arystoteles; system binarny; Giovanni Reale; tradycjonalizm; oryginalność; wczesna kultura Indoeuropejska; transkulturalizm

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Kultura i Wartości
• Year: 2020
• Issue: 29

Dates

published

2020

online

2020-08-24

Contributors

author

Małgorzata Kwietniewska

References

• Apostle, Hippocrates George. Aristotle's Philosophy of Mathematics. Chicago: University of Chicago Press, 1952.
• Aristotle. “Metaphysics.” In Aristotle. The Works of Aristotle. Vol. 8. Edited and translated by William D. Ross. Oxford: The Clarendon Press, 1928.
• Barnes, Jonathan. Aristotle's Posterior Analytics. Oxford: Clarendon Press, 1975.
• Epstein, Mikhail. Transcultural Experiments: Russian and American Models of Creative Communication. New York: St. Martin's Press, 1999.
• Haudry, Jean. La religion cosmique des Indo-Européens. Milano – Paris: Archè, 1987.
• Heath, Thomas. Mathematics in Aristotle. Oxford: Clarendon Press, 1949.
• Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. “Lectures on the History of Philosophy.” In Hegel's Lectures on the History of Philosophy. Vol. 2. Edited and translated by Elizabeth S. Haldane and Frances H. Simson. London: Routledge & Kegan Paul Ltd., 1955.
• [The] “Katha Upanishad.” In The Sacred Books of the East. Vol. 15. Edited and translated by Friedrich Max Müller. Oxford: Clarendon Press, 1884.
• [The] “Mandukya Upanishad.” In The Mandukya Upanishad with Gaudapada’s Karika and Sankara’s Commentary. Edited and translated by Swami Nikhilananda. Bangalore: Sri Ramakrishna Ashrama Mysore/The Bangalore Press, 1949.
• Niedziałek, Ewa. “O teorii transkulturowej i jej implikacjach dla badań humanistycznych.” Przestrzenie teorii 2016, no. 25: 231–243.
• Plato. “Charmides.” In Plato. The Dialogues of Plato. Vol. 1. Edited and translated by Benjamin Jowett. Oxford: Clarendon Press, 1892.
• Plato. “Critias.” In Plato. The Dialogues of Plato. Vol. 3. Edited and translated by Benjamin Jowett. Oxford: Clarendon Press, 1892.
• Plato. “Phaedrus.” In Plato. Plato, with an English Translation. Vol. 1. Edited and translated by Harold N. Fowler. New York City: G. P. Putnam’s sons, 1913.
• Plato. “The Republic.” In Plato. The Republic of Plato. Translated by Allan Bloom. New York: Basic Books, 1991.
• Plato. “The Seventh Letter.” In Plato. The Platonic epistles. Edited and translated by John Harward. Cambridge: Cambridge University Press, 1932.
• Plato. “Timaeus.” In Plato. The Dialogues of Plato. Vol. 3. Edited and translated by Benjamin Jowett. Oxford: Clarendon Press, 1892.
• Reale, Giovanni. A History of Ancient Philosophy. II: Plato and Aristotle. Translated by John R. Catan. New York: State University of New York Press, 1990.
• [The] “Rigveda.” In The Hymns of the Ṛgveda. Translated by Ralph Th. H. Griffith. Delhi: Motilal Banarsidass Publishers, 1973.
• Wehrli, Fritz. Die Schule des Aristoteles. Vol. 2. Basel: Schwabe, 1960.

Identifiers

DOI

10.17951/kw.2020.29.113-138