Sumienie „Judasza z Kariothu” – o uniwersalności dramatu Karola Huberta Rostworowskiego

• Authors: Agnieszka Lilia Droś
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

In the article there is presented the universality of Karol Hubert Rostworowski’s drama Judas of Karioth based on the presentation of the psychological profile and conscience behavior of the main character. Judas’s universality was built on the situation in which there found himself, the main character facing the choice of heroism or dishonor. Judas’ drama is also important from the point of view of conflict arising in a man living in a group that values other than himself and the lack of compromise. Judas of Karol Hubert Rostworowski is a drama that has lasted since the dawn of time, and received the most explicit character during the tragic events of the last century. 

DE

Im Artikel wurde die Universalität des Dramas Judas aus Karioth von Karol Hubert Rostworowski in Anlehnung an die Darstellung der Psychologie und des gewissensbezogenen Verhaltens des Protagonisten. Die Universalität von Judas gründet auf der Situation, in der sich die Hauptfigur – vor die Wahl zwischen Heldentum oder Schande gestellt – befand. Das Drama von Judas ist auch bedeutsam vom Gesichtspunkt des inneren Konfliktes in einem Menschen, der in einer Gruppe lebt, die an anderen Werten festhält als er selbst, und der keinen Kompromiss eingehen kann. Judas von Karol Hubert Rostworowski ist ein Werk, in dem die dargestellten Konflikte von Anbeginn an bestehen und ihren deutlichsten Ausdruck während der tragischen Ereignisse im vorigen Jahrhundert bekamen.

PL

W artykule przedstawiono uniwersalność dramatu Karola Huberta Rostworowskiego Judasz z Kariothu w oparciu o przedstawienie sylwetki psychologicznej i zachowania sumieniowego głównego bohatera. Uniwersalność Judasza zbudowana została na sytuacji, w której znalazł się główny bohater, stanąwszy przed wyborem bohaterstwa albo hańby. Dramat ten jest również istotny z punktu widzenia konfliktu powstałego w człowieku, żyjącym w grupie wyznającej inne wartości niż on sam i braku możliwości kompromisu. Judasz Karola Huberta Rostworowskiego jest dramatem, który trwa od zarania dziejów, a najbardziej wyraźnego charakteru otrzymał podczas tragicznych wydarzeń ubiegłego wieku.

Keywords

EN

Karol Hubert Rostworowski; Judas of Karioth; conscience; moral issues; drama

DE

Karol Hubert Rostworowski; Judas aus Karioth; Gewissen; Moralproblematik; Drama

PL

Karol Hubert Rostworowski; Judasz z Kariothu; sumienie; problematyka moralna; dramat

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Kultura i Wartości
• Year: 2020
• Issue: 29

Dates

published

2020

online

2020-08-24

Contributors

author

Agnieszka Lilia Droś

References

• Biblia Tusiąclecia, edited by Augustyn Jankowski, Lech Stachowiak, Kazimierz Romaniuk, Tomasz Hergesel and Ryszard Rubinkiewicz. Poznań: Wydawnictwo Pallottinum, 2003.
• Doliński, Dariusz and Tomasz Grzyb. Posłuszni do bólu. Sopot: Smak Słowa, 2017.
• Eustachiewicz, Lesław. Dramaturgia Młodej Polski. Próba monografii dramatu z lat 1890-1918. Warszawa: PWN, 1982.
• Generowicz, Zbigniew. “Judasz z Kariothu w teatrze nowym.” Ilustracja Tygodniowa 1946, no. 4: 56.
• Gorecki, Wiesław. „Teatr Krakowski.” Gazeta Literacka 1933, no. 7: 108–109.
• Grzymała-Siedlecki, Adam. „Judasz z Kariothu.” Kurier Warszawski 1916, no. 7: 3–4.
• Komiński, Karol. „Dwa dramaty o Judaszu (Rostworowski – Tetmajer).” Myśl Narodowa 1932, no. 18: 246–248.
• Leszczyński, Edward. “Problem etyczny w Judaszu z Kariothu.” Museion 1913, vol. 3: 37–46.
• Ordon, Hubert. “Anatomia judaszowej zdrady.” Ethos 2004, no. 1-2: 98–110.
• Ossowska, Maria. Normy moralne. Próba systematyzacji. Warszawa: PWN, 1970.
• Rostworowski, Karol, Hubert. Dramaty wybrane. Judasz z Kariothu, Kajuas Cezar Kaligula, vol.1. Kraków: Literary Publishing, 1967.
• Rostworowski, Karol. Hubert. “Pro domo mea.” Głos Narodu 1917, no. 97: 1–2.
• Sławińska, Irena. “Wokół teatru K. H. Rostworowskiego.” Ateneum 1938, no. 4/5: 689–698.
• Starmawski, Jerzy. “Tragizm Judasza Rostworowskiego.” Przegląd Powszechny 1951, vol. 231: 421–442.
• Szewczuk, Włodzimierz. Sumienie. Studium psychologiczne. Warszawa: Wydawnictwo „Książka i Wiedza”, 1988.

Identifiers

DOI

10.17951/kw.2020.29.153-167