Buddyjska magia przed powstaniem wadźrajany

• Authors: Marek Szymański
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Pogląd, zgodnie z którym obrzędy magiczne są w obrębie buddyzmu elementem obcym, jest rażąco błędny, jeśli rozpatrywać go w perspektywie historycznej. Rozwój buddyjskiej magii sięga początków tej religii. Do praktyk magicznych powszechnie odwoływali się świeccy wyznawcy i mnisi reprezentujący indyjską śrawakajanę i mahajanę. Za rytuały magiczne można uznać szeroko rozpowszechnione praktyki buddyjskie, takie jak recytacja tekstów ochronnych, oddawanie czci Śakjamuniemu w miejscach szczególnie ważnych w jego życiu, kult stup, kult wizerunków buddów i bodhisattwów. Obrzędowym działaniom charakterystycznym dla praktyk magicznych przypisano nawet funkcję zbawczą, co świadczy o ich randze. Dążenie do rytualnego wpływania na przebieg zdarzeń osiągnęło kulminację w nurcie mahajany, który jest znany z tekstów zwanych „dharani-sutrami”. Dają one wyraz fascynacji magią jako narzędziem przekształcania otoczenia i samego siebie. Stanowią również świadectwo śmiałego czerpania z obcych tradycji liturgicznych. W wielu dharani-sutrach mamy do czynienia z przypisaniem rytuałom o proweniencji magicznej statusu głównego czynnika w procesie zbawczej transformacji umysłu. Wadźrajana rozwinęła się na gruncie podejścia znanego z dharani-sutr.

DE

Die Ansicht, dass die magischen Rituale innerhalb des Buddhismus ein fremdes Element bilden, ist, in der historischen Perspektive betrachtet, grundsätzlich falsch. Die Entwicklung der buddhistischen Magie geht auf die Anfänge dieser Religion zurück. Auf die magischen Praktiken bezogen sich säkulare Anhänger und Mönche, die indische Srawakayana und Mahayana repräsentierten. Als magische Rituale können weit verbreitete buddhistische Praktiken angesehen werden, wie die Rezitation von schützenden Texten, die Anbetung von Sakyamuni an Orten, die in seinem Leben wichtig waren, die Anbetung von Stupa, die Verehrung der Bilder von Buddhas und Bodhisattvas. Den rituellen Handlungen, die für magische Praktiken charakteristisch sind, wurde sogar eine Heilsfunktion zugeschrieben, was ihren Rang bezeugt. Das Streben nach ritueller Beeinflussung des Handlungsverlaufs fand seinen Höhepunkt in der Strömung Mahayana, die für die sog. Dharani Sutra-Texte bekannt ist. Sie sind Ausdruck der Begeisterung für die Magie als Werkzeug der Umwandlung von seiner Umwelt und von sich selbst. Sie sind auch ein Zeugnis für ein kühnes Schöpfen aus fremden liturgischen Traditionen. In vielen Dharani Sutra handelt es sich darum, dass den Ritualen mit magischem Ursprung der Status des Hauptfaktors im Prozess der erlösenden Transformation des Geistes zugeschrieben wird. Vajrayana entwickelte sich auf der Grundlage eines Ansatzes, der aus Dharani Sutra bekannt ist.

EN

The view that magical rituals represent a foreign element in Buddhism, is definitely wrong when examined from a historical perspective. The origins of Buddhist magic go back to the origins of that religion. Magical practices were common among lay people and monks in Indian Śravakayâna and Mahayâna. Recitation of protective texts, veneration of Śakjamuni in places especially significant in his life, worship of stupas and images of Buddhas and Bodhisattvas were widespread Buddhist magical rituals. The ritual acts characteristic of magical practices have even been assigned a salvific function, which fact bears out their enormous importance.  The tendency to influence the course of events by magical rituals culminated with the Mahayâna movement known from the Dhāraṇī Sūtras papers. The rituals reflect fascination with magic seen as a tool for transforming ones surroundings and oneself. They are also a testimony of the bold use of alien liturgical traditions. In many dharani-sutras, magical rituals possessed the status of being the main factor in the saving transformation of the mind. Vajrayana evolved from dharani-sutras.

Keywords

PL

buddyzm; magia; dharani; dharani-sutry

DE

Buddhismus; Magie; Dharani, Dharani Sutra

EN

Buddhism; magic; dāraṇī; Dhāraṇī Sūtras

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Kultura i Wartości
• Year: 2020
• Issue: 30

Dates

published

2020

online

2021-03-25

Contributors

author

Marek Szymański

References

• Baumann, Martin. „Global Buddhism: Developmental Periods, Regional Histories, and a New Analytical Perspective”. Journal of Global Buddhism 2001, nr 2: 1–43.
• Castro, Sánchez, Pedro Manuel. The Indian Buddhist Dhāraòī: An Introduction to Its Histo-ry, Meanings and Functions. PhD dissertation. University of Sunderland, 2011.
• Cousins, Lance S. „Buddhism”. W: A New Handbook of Living Religions, red. John R. Hin-nells, 369–444. London: Penguin Books, 1997.
• Dalton, Jacob P. „How Dhāraṇ‎īs WERE Proto-Tantric. Liturgies, Ritual Manuals, and the Origins of the Tantras”. W: Tantric Traditions in Transmission and Translation, red. David B. Gray, Ryan Richard Overbey, 199–229. Oxford: Oxford University Press, 2016.
• Davidson, Ronald M. Indian Esoteric Buddhism. A Social History of the Tantric Movement. New York: Columbia University Press, 2002.
• Davidson, Ronald M. „Studies in Dhâraòî Literature I: Revisiting the Meaning of the Term Dhâraòî”, Journal of Indian Philosophy 37, nr 2 (2009): 97–147. DOI: 10.1007/s10781-008-9054-8
• DeCaroli, Robert. Haunting the Buddha: Indian Popular Religions and the Formation of Buddhism. Oxford: Oxford University Press, 2004.
• de Silva, Lily. „The Paritta Ceremony of Sri Lanka: Its Antiquity and Symbolism”. W: Bud-dhist Thought and Ritual, red. David J. Kalupahana, 139–150. New York: Paragon House, 1991.
• Gethin, Rupert. The Foundations of Buddhism. Oxford: Oxford University Press, 1998.
• Hanegraaff, Wouter J. Esotericism and the Academy: Rejected Knowledge in Western Culture. Cambridge: Cambridge University Press, 2012.
• Hidas, Gergely. „Dhāraṇī Sūtras”. W: Brill’s Encyclopedia of Buddhism. Vol. 1, Literature and Languages, red. Jonathan Silk, Oskar von Hinüber, Vincent Eltschinger, 29–137. Lei-den: Brill, 2015.
• Kapstein, Matthew. Reason’s Traces: Identity and Interpretation in Indian and Tibetan Bud-dhist Thought. Boston: Wisdom Publications, 2001.
• Middleton, John. „Magic: Theories of Magic”. W: Encyclopedia of Religion, red. Lindsay Jones, t. 8, 5562–5569. Detroit: Thomson Gale, 2005.
• Samuel, Goeffrey. Civilized Shamans. Buddhism in Tibetan Societes. Washington-London: Smithsonian Institution Press, 1993.
• Schopen, Gregory. „Burial `Ad Sanctos' and the Physical Presence of the Buddha in Early Indian Buddhism. A Study in the Archeology of Religions”, Religion 17, nr 3 (1987): 193–225. DOI: 10.1016/0048-721X(87)90116-3
• Schopen, Gregory. „The Buddha as an Owner of Property and Permanent Resident in Medie-val Indian Monasteries”, Journal of Indian Philosophy 18, nr 3 (1980): 181–217. DOI: 10.1007/BF00190311
• Schopen, Gregory. „Two Problems in the History of Indian Buddhism: The Layman/Monk Distinction and the Doctrines of the Transference of Merit”. W: Bones, Stones, and Buddhist Monks: Collected Papers on the Archaeology, Epigraphy, and Texts of Monastic Buddhism in India, red. Gregory Schopen, 23–55. Honolulu: University of Hawai’i Press, 1997.
• Schopen, Gregory. „On Sending the Monks to Their Books. Cult and Conservatism in Early Mahâyâna Buddhism”. W: Figments and Fragments of Mahâyâna Buddhism in India. More Collected Papers, red. Gregory Schopen, 108–153. Honolulu: University of Ha-wai’i Press, 2005.
• Schopen, Gregory. „The Bones of a Buddha and the Business of a Monk: Conservative Mo-nastic Values in an Early Mahâyâna Polemical Tract”. W: Figments and Fragments of Mahâyâna Buddhism in India. More Collected Papers, red. Gregory Schopen, 63–107. Honolulu: University of Hawai’i Press, 2005.
• Schopen, Gregory. „Sukhâvatî as a Generalized Religious Goal in Sanskrit Mahâyâna Sûtra Literature”. W: Figments and Fragments of Mahâyâna Buddhism in India. More Collect-ed Papers, red. Gregory Schopen, 154–189. Honolulu: University of Hawai’i Press, 2005.
• Schopen, Gregory. „Revisiting the Phrase sa påthivîpradeśaś caityabhûto bhavet and the Mahâyâna Cult of the Book”. W: Figments and Fragments of Mahâyâna Bud-dhism in India. More Collected Papers, red. Gregory Schopen, 25–62. Honolulu: Univer-sity of Hawai’i Press, 2005.
• Shinohara, Koichi. Spells, Images, and Mandalas. Tracing the Evolution of Esoteric Buddhist. New York: Columbia University Press, 2014.
• Skilling, Peter. „The Rakšâ Literature in the Śrâvakayâna”, Journal of the Pali Text Socie-ty 1992, nr 16: 109–182.
• Spiro, Melford E. Buddhism and Society: A Great Tradition and Its Burmese Vicissitudes. Berkeley-Los Angeles: University of California Press, 1982.
• Strauch, Ingo. „The Evolution of the Buddhist rakšā Genre in the Light of New Evidence from Gandhāra: The Manasvi-nāgarāja-sūtra from the Bajaur Collection of Kharošþhī Manuscripts”, Bulletin of SOAS 77, nr 1 (2014): 63–84. DOI: 10.1017/S0041977X14000044
• Ullrey, Aaron Michael. „Grim Grimoires: Pragmatic Ritual in the Magic Tantras”. PhD dis-sertation. University of California, 2016.
• Williams, Paul, Anthony J. Tribe. Buddhist Thought. A Complete Introduction to The Indian Tradition. London-New York: Routledge, 2000.

Identifiers

DOI

10.17951/kw.2020.30.45-67