Ludzkie charaktery i moralność w filozoficznej aforystyce Ibn Ḥazma

• Authors: Tomasz Jerzy Stefaniuk
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The author analyzes the philosophical thoughts outlined by Ibn Ḥazm in his Al-Aẖlāq wa-ʾl-Siyar treatise. Apart from friendship, love, social relationships, the complexity of human characters and the diversity of life attitudes, the one issue discussed in the treatise first and foremost is the meaning and significance of human life. The Arab philosopher refers to all these issues as a rationalist despite ultimately presenting a clearly religious-oriented position. His ethical views are rooted not only in a religious (Muslim) tradition, but also in that of classical philosophy, reflecting a particularly strong convergence with the ethics of the Stoics and Aristotle.

DE

Der Artikel setzt sich zum Ziel, die im Traktat Al-Aẖlāq wa-ʾl-Siyar von Ibn Hazm dargestellte Philosophie zu untersuchen. Der Autor äußert sich in dieser Schrift über die Fragen der Freundschaft, Liebe, der zwischenmenschlichen Beziehungen in der Gesellschaft, über die Komplexität der menschlichen Charaktere und die Vielfalt der Lebenshaltungen. Jedoch die wichtigste der behandelten Fragen ist der Sinn und die Bedeutung des menschlichen Lebens. Der arabische Philosoph nimmt Stellung zu allen diesen Fragen als Rationalist, obwohl er letztendlich einen klar religiös orientierten Standpunkt repräsentiert. Seine ethischen Anschauungen und seine Moralistik sind nicht nur in der religiösen (muslimischen) Tradition verwurzelt, sondern auch in der Tradition der klassischen Philosophie, wobei sie besonders stark mit der Ethik der Stoiker und von Aristoteles übereinstimmen.

PL

Celem artykułu jest analiza filozofii zaprezentowanej w traktacie Al-Aẖlāq wa-ʾl-Siyar Ibn Ḥazma. W pracy tej jej autor omawia między innymi takie kwestie jak przyjaźń, miłość, relacje między ludźmi w społeczeństwie, złożoność ludzkich charakterów czy różnorodność postaw życiowych; najważniejszą z podjętych tam kwestii jest jednak sens i znaczenie życia człowieka. Do wszystkich tych zagadnień, mimo prezentowania ostatecznie stanowiska wyraźnie religijnie zorientowanego, arabski filozof odnosi się jako racjonalista. Jego poglądy etyczne i moralistyka zakorzenione są nie tylko w tradycji religijnej (muzułmańskiej), lecz również w tradycji filozofii klasycznej, wykazując szczególnie silną zbieżność z etyką stoików i Arystotelesa.

Keywords

EN

philosophy; Arab philosophy; Islamic philosophy; ethics; moralistic literature; aphorism; Islam; Ibn Ḥazm

DE

Philosophie; arabische Philosophie; muslimische Philosophie; Ethik; Moralistik; Aphoristik; Islam; Ibn Hazm

PL

filozofia; filozofia arabska; filozofia muzułmańska; etyka; moralistyka; aforystyka; islam; Ibn Ḥazm

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Kultura i Wartości
• Year: 2020
• Issue: 30

Dates

published

2020

online

2021-03-25

Contributors

author

Tomasz Jerzy Stefaniuk

References

• Abu Layla, Muhammad. “An introduction to the life and work of Ibn Ḥazm.” Islamic Quarterly 1985, no. 29: 165–171.
• Adamson, Peter. Al-Kindi. Great Medieval Thinkers. Oxford: Oxford University Press, 2007.
• Chejne, Anwar G. “Ibn Hazm of Cordova on Logic.” Journal of the American Oriental Society 104, no. 1 (1984), Studies in Islam and the Ancient Near East Dedicated to Franz Rosenthal: 57–72.
• Coope, Jessica A. “With Heart, Tongue, and Limbs: Ibn Hazm On the Essence of Faith.” Medieval Encounters 6, issue 1-3 (2000): 101–113.
• Danecki, Janusz. “Wprowadzenie.” In Traktat o leczeniu dusz, kształceniu moralności i poskramianiu wad. Edited by Janusz Danecki. Warszawa: Wydawnictwo DIALOG, 1998.
• Friedlaender, Israel. “The Heterodoxies of the Shiites in the Presentation of Ibn Ḥazm.” Journal of the American Oriental Society 1908, no. 29: 1–183.
• Giffen, Lois A. “Ibn Hazm and the Tawq al-Hamama.” In The Legacy of Muslim Spain. Edited by Salma Khadra Jayyusi. Leiden: BRILL, 1992.
• Guerrero, Rafael Ramón. “Aristotle and Ibn Hazm. On the Logic of the Taqrib.” In Ibn Ḥazm of Cordoba: The Life and Works of a Controversial Thinker. Edited by Camilla Adang, Maribel Fierro, 403–416. Leiden: BRILL, 2012.
• Guthrie, William Keith Chambers. A History of Greek Philosophy, vol. 2: The Presocratic Tradition from Parmenides to Democritus. Cambridge: Cambridge University, 1965.
• Hourani, George F. Reason and Tradition in Islamic Ethics. Cambridge: Cambridge University Press, 2007.
• Ibn Ḥazm. Kitāb al-Fiṣal fī al-milal wa-al-ahwāʼ wa-al-niḥal. N.p.: Ulan Press, 2012.
• Ibn Ḥazm. Rasāʾil Ibn Ḥazm al-Andalusī, vol. 1. Edited by Iḥsan Abbas. Beirut: Al-Mu'assasa al-ʿArabiyya li-ʾl-dirasat wa-ʾl-nashr, 1987.
• Khan, Mohammad Sharif, Mohammad Anwar Saleem. Muslim Philosophy and Philosophers. Dehli: APH Publishing, 1994.
• Makki, Mahmoud. “The Political History of al-Andalus (92/711-897/1492).” In The Legacy of Muslim Spain. Edited by Salma Khadra Jayyusi, 3–87. Leiden: BRILL, 1992.
• Martinez-Gros, Gabriel . “Ibn Ḥazm on History: A Few Remarks.” In Ibn Ḥazm of Cordoba: The Life and Works of a Controversial Thinker. Edited by Camilla Adang, Maribel Fierro, 87–96. Leiden: BRILL, 2012.
• Montada, Josep Puig. “Reason and Reasoning in Ibn Ḥazm of Cordova (d. 1064)”. Studia Islamica 2001, no. 92: 165–185.
• Nykl, Alios Richard. “Ibn Ḥazm's Treatise on Ethics.” The American Journal of Semitic Lan-guages and Literatures 40, no. 1 (1923): 30–36.
• Pellat, Charels. “Ibn Hazm al-Andalusi.” Journal of the Pakistan Historical Society 9, no. 2 (1961): 71–74.
• Puerta Vílchez, José Miguel. “Art and Aaesthetics in the Work of Ibn Ḥazm.” In Ibn Ḥazm of Cordoba: The Life and Works of a Controversial Thinker. Edited by Camilla Adang, Maribel Fierro, 253–373. Leiden: BRILL, 2012.
• Puerta, Vílchez, José Miguel. “Abu Muhammad ‘Ali Ibn Hazm: A Biographical Sketch.” In Ibn Ḥazm of Cordoba: The Life and Works of a Controversial Thinker. Edited by Camilla Adang, Maribel Fierro, 3–24. Leiden: BRILL, 2012.
• Puerta, Vílchez, José Miguel. “Inventory of Ibn Ḥazm’s Works.” In Ibn Ḥazm of Cordoba: The Life and Works of a Controversial Thinker. Edited by Camilla Adang, Maribel Fierro, 683–759. Leiden: BRILL, 2012.
• Sabra, Adam . “Ibn Hazm’s Literalism: A Critique of Islamic Legal Theory.” In Ibn Ḥazm of Cordoba: The Life and Works of a Controversial Thinker. Edited by Camilla Adang, Maribel Fierro, 97–160. Leiden: BRILL, 2012.
• Schmidtke, Sabine. “Ibn Hazm’s Sources on Ash’arism and Mu’tazilism.” In Ibn Ḥazm of Cordoba: The Life and Works of a Controversial Thinker. Edited by Camilla Adang, Maribel Fierro, 375–402. Leiden: BRILL, 2012.
• Traktat o leczeniu dusz, kształceniu moralności i poskramianiu wad. Edited by Janusz Danecki. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG, 1998.

Identifiers

DOI

10.17951/kw.2020.30.85-109