Równi czy różni? Współczesne dylematy edukacji dziecka

• Authors: Józefa Bałachowicz
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Pilna potrzeba zmiany współczesnej szkoły jest przedmiotem debat podejmowanych w gronie pedagogów, ekspertów z innych dziedzin wiedzy oraz rodziców. Autorka, odwołując się do dwóch kategorii: równości i różnicy, zwraca uwagę na potrzebę podmiotowego i spersonalizowanego podejścia do edukacji dziecka, aby mogło rozwijać indywidualne i społeczne kompetencje potrzebne do życia w demokratycznym społeczeństwie i udziału w gospodarce opartej na wiedzy. Jej zdaniem niezbędne jest w Polsce zbudowanie edukacji elastycznej, odejście od powielania jednakowych wzorów wymagań i wzorów osobowych, „produkcji identycznej wiedzy”, a raczej nastawienie na program spersonalizowany, maksymalizujący indywidualne możliwości, ale przy tworzeniu warunków do wspólnego działania, konstruowanie znaczeń i rozwijania relacji społecznych itp.

EN

The urgent need of change in the contemporary school is the subject of debate, which is undertaken among teachers, experts in other fields of science, and parents. Referring to two categories: equality and difference, the author draws attention to the need of subjective and personalized approach to education of the child, so that the child can develop personal and social competencies useful for living in a democratic society and for participating in the knowledge-based economy. In the author’s opinion, it is necessary to build in Poland a flexible education, which abandons the methods based on duplication of identical rules of requirements and personal model, and „production of identical knowledge”, focusing rather on the individual program, which maximizes personal abilities, but also creating conditions for complex actions, oriented towards meaningful development of social relations development.

Keywords

PL

krytyka edukacji; kompetencje podmiotowe w społeczeństwie wiedzy; nierówności w edukacji początkowej; kierunki zmiany edukacji dziecka

EN

criticism of education; subjective competence in the knowledge-based society; inequality in primary education; the trends in child’s education

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Lubelski Rocznik Pedagogiczny
• Year: 2015
• Volume: 34
• Issue: 2

Dates

published

2015

online

2015-09-25

Contributors

author

Józefa Bałachowicz

References

• Adamek I., Bałachowicz J. (2013). Kompetencje kreatywne nauczycieli wczesnej edukacji dziecka. Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
• Apple M. W. (2013). Can Education Change Society?. Routledge Taylor & Francis Group, New York – London.
• Artykuł 28 Konwencji o Prawach Dziecka. W: S. Hart, C. P. Cohen, M. F. Erickson, M. Flekkoy. Prawa dzieci w edukacji. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2006.
• Bałachowicz J. (2009). Style działań edukacyjnych nauczycieli klas początkowych. Między uprzedmiotowieniem a podmiotowością. Wyd. WSP TWP, Warszawa.
• Bartkowski J. (2012). Najnowsze trendy społeczne a teoria uwarstwienia. W: A. Bobko, B. Marek-Zborowska (red.). Równi ale różni. Studia nad kryzysem i rozwojem społeczeństwa polskiego. Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
• Boni M. (red.) (2011). Młodzi 2011. Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Warszawa.
• Bourdieu P., Passeron J-C. (2006). Reprodukcja. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Castalls M., Himanen P. (2009). Społeczeństwo informacyjne i państwo dobrobytu. Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
• Dahlberg G., Moss P., Pence A. (2013). Poza dyskursem jakości w instytucjach wczesnej edukacji i opieki. Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław.
• Domański H. (2005). Struktura społeczna. Warszawa.
• Foucault M. (1998). Nadzorować i karać. Wydawnictwo Aletheia, Warszawa.
• Hessen S. (1947). Struktura i treść szkoły współczesnej. Nasza Księgarnia, Warszawa.
• Klus-Stańska D, Nowicka M. (2005). Sensy i bezsensy edukacji wczesnoszkolnej. WSiP, Warszawa.
• Kwieciński Z. (2000). Pedagogika i edukacja wobec wyzwania kryzysu i gwałtownej zmiany społecznej. W: Z. Kwieciński (red.). Alternatywy myślenia o/dla edukacji. IBE, Warszawa.
• Kwieciński Z. (2002). Wykluczanie. UMK, Toruń.
• Kwieciński Z. (2013). Edukacja – do naprawy. „Akademia” 1 (33).
• Lewowicki T. (1977). Indywidualizacja kształcenia. Dydaktyka różnicowa. PWN, Warszawa.
• Potulicka E, Rutkowiak J. (2010). Neoliberalne uwikłania edukacji. Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
• Szymański M. J. (2013). Socjologia edukacji. Zarys problematyki. Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
• Śliwerski B. (2001). Edukacja pod prąd. Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
• Touraine A. (2007). Myśleć inaczej. PIW, Warszawa.
• Touraine A. (2013). Po kryzysie. Oficyna Naukowa, Warszawa.
• Wielecki K. (2010). Wprowadzenie. W: K. Wielecki (red.).
• Wybrane problemy demokracji i podmiotowości. Wprowadzenie. Wydawnictwo APS, Warszawa.
• Żytko M., Morawska B., Dąbrowski M. (red.) (2012). Uczeń, szkoła, dom. Warszawa

Identifiers

DOI

10.17951/lrp.2015.34.2.13