Twórczość i kreatywność dzieci na zajęciach muzyczno-ruchowych (z doświadczeń w pracy w środowisku małomiejskim)

• Authors: Ewa Szatan
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Współczesność stawia przed człowiekiem różne wyzwania, z których wiele wiąże się z potrzebą bycia twórczym. Amatorska aktywność muzyczna, edukacja czy kształcenie muzyczne sprzyjają twórczości, jednakże właśnie w edukacji dzieci młodszych ten obszar jest zaniedbany, a kreatywność to często tylko puste hasło w podstawie programowej. W artykule opisano projekt muzyczny realizowany w ramach zajęć pozaszkolnych. Uczestniczyły w nim dzieci mieszkające na terenach wiejskich. Miał u swych podstaw założenia rytmiki Dalcroze’a, a jedną z przyjętych strategii było działanie muzyczne nastawione na samodzielność dzieci i stymulację zachowań twórczych. Projekt pokazał, jak bardzo można rozwijać dziecko i uwolnić jego emocje, pozwalając mu na bycie twórczym. Przeżywanie muzyki i sytuacje z tym związane sprzyjają rozwojowi poznawczemu, emocjonalnemu, estetycznemu i społecznemu, zatem zarówno nauczyciele, jak i rodzice powinni świadomie stosować strategie stymulowania muzycznej twórczości dzieci i pobudzania ich kreatywności. Nauczyciel czy instruktor może wykorzystać w tym celu interpretacje ruchowe muzyki, tak często lekceważonej i niedocenianej, bo nieznanej – muzyki poważnej.

EN

Modern life poses before people various challenges, many of which are associated with the need to be creative. And yet the sphere of amateur musical activity and education conducive to stimulating creativity in the education process of younger children is neglected. Creativity is often just an empty slogan in the core of the curriculum. The article describes a musical project implemented within the framework of extra-curricular activities, that was attended by children living in rural areas. It was based on the assumptions of Dalcroze Eurhythmics (also known as the Dalcroze Method) and one of the adopted strategies was to encourage the chil-dren’s to be more self-reliant and to stimulate their creative behavior through musical activity. The completed project shows how one can develop a child by allowing it to be creative as well as what triggers the emotions within it. Experiencing music and situations associated with it, fosters the development of cognitive, emotional, aesthetic, or social spheres of children. In other words: both teachers and parents should consciously use strategies to encourage musical creativity of children and to develop their creativity. The teacher or instructor can use this to interpret music and movement, which are quite often neglected and undervalued.

Keywords

PL

dziecko; kreatywność; muzyka; interpretacje ruchowe muzyki

EN

child, creativity, music, interpretations of music movement

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Lubelski Rocznik Pedagogiczny
• Year: 2017
• Volume: 36
• Issue: 1

Dates

published

2017

online

2018-01-15

Contributors

author

Ewa Szatan

References

• Bruner J., 1978, Poza dostarczone informacje. Studia z psychologii poznawania. Tłum. B. Mrozik. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Brzozowska-Kuczkiewicz M., 1991, Emil Jaques-Dalcroze i jego rytmika. Warszawa, WSiP.
• Burowska Z., 1976, Współczesne systemy wychowania muzycznego. Warszawa, WSiP.
• Červinková H., Gołębniak B.D., 2013, Edukacyjne badania w działaniu. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Czerepaniak-Walczak M., 2010, Badanie w działaniu. W: S. Palka (red.), Podstawy metodologii badań w pedagogice. Gdańsk, GWP.
• Gloton R., Clero C., 1985, Twórcza aktywność dziecka. Warszawa, WSiP.
• Kujawiński J., 1990, Rozwijanie aktywności twórczej uczniów klas początkowych. W: J. Kujawiński (red.), Rozwijanie aktywności twórczej uczniów klas początkowych. Zarys metodyki. Warszawa, WSiP.
• Michalak B., 2009, Schulwerk Carla Orffa. Idea muzyki elementarnej i jej recepcja. Poznań, Wydawnictwo PTPN.
• Nęcka E., 2001, Psychologia twórczości. Gdańsk, GWP.
• Runco M.A., Charles R.E., 1997, Development trends in Creative Potential and Creative Performance. W: Runco M.A., (red.), Cresskill. The Creativity Research Handbook, t. 1. Nowy Jork, Hampton Press.
• Runco M.A., 2005, Reasoning and Personal Creativity, opublikowano: http://creativitytestingservices.com/satchel/pdfs/2006%20reasoning%20chap%200521843855c05_p99-116.pdf [dostęp: 17.04.2016].
• Sawyer R.K., John-Steiner V., Moran S. i in., 2003, Creativity and Development. Nowy Jork, Oxford University Press.
• Schmidt K., 2005, Pedagogika twórczości. Sopot, GWP.
• Smolińska-Theiss B., Theiss W., 2013, Badanie i działanie w pedagogice społecznej – między tradycją a współczesnymi zadaniami. W: H. Červinková, B.D. Gołębniak (red.), Edukacyjne badania w działaniu. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Suświłło M. (red.), 2006, Zaniedbane i zaniechane obszary edukacji w szkole. Olsztyn, Wydawnictwo UWM.
• Szatan E., 2006, Ekspresja muzyczno-ruchowa jako zaniedbany obszar edukacji muzycznej dziecka. W: M. Suświłło (red.), Zaniedbane i zaniechane obszary edukacji w szkole. Olsztyn, Wydawnictwo UWM.
• Szatan E., 2016, Idea wykorzystania pracy zespołowej w doświadczaniu muzyki. Zajęcia muzyczno-ruchowe jako pole dla twórczości i kreatywności dzieci. W: E. Szatan, E.A. Muzioł, A. Komorowska-Zielony (red.), Emil Jaques-Dalcroze i jego idee w edukacji, sztuce i terapii. Gdańsk, Wydawnictwo UG.
• Szatan E., Muzioł E.A., Komorowska-Zielony A. (red.), 2016, Emil Jaques-Dalcroze i jego idee w edukacji, sztuce i terapii. Gdańsk, Wydawnictwo UG.
• Trzebiński J., 1978, Z badań nad uwarunkowaniami oryginalności myślenia. Wrocław, Wydawnictwo Ossolineum.
• Uszyńska-Jarmoc J., 2003, Twórcza aktywność dziecka. Teoria – rzeczywistość – perspektywy rozwoju. Białystok, Wydawnictwo Trans Humana.
• Weiner A., 2000, Aktywność muzyczna w zintegrowanym systemie kształcenia wczesnoszkolnego. W: V. Przerembska (red.), Treści, formy i metody przedmiotu „muzyka” w świetle reformy powszechnej edukacji: materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowej (Łódź, 25–26 listopada 1999). Łódź, Wydawnictwo UŁ.
• Weiner A., 2002, Przygotowanie absolwentów pedagogiki wczesnoszkolnej do realizacji edukacji muzycznej. W: L. Kataryńczuk-Mania, J. Karcz (red.), Wybrane zagadnienia edukacji artystycznej dzieci i młodzieży. Zielona Góra, Oficyna Wydawnicza UZ.
• Wang Y., 2009, On Cognitive Foundations of Creativity and the Cognitive Process of Creation. “International Journal of Cognitive Informatics and Natural Intelligence”, 3 (4), 1–18, October–December, pozyskano z: http://www.ucalgary.ca/icic/files/icic/63-IJCINI-3401-CogCreativity.pdf [dostęp: 15.04.2015].
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 czerwca 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, Dz. U., poz. 895, pozyskano z: http://dziennikustaw.gov.pl/du/2016/895 [dostęp: 07.03.2017].
• Ministerstwo Edukacji Narodowej, 2014, Wspieranie rozwoju dziecka młodszego na pierwszym i kolejnych etapach edukacyjnych w związku z obniżeniem wieku realizacji obowiązku szkolnego materiały adresowane do dyrektorów szkół i przedszkoli, kadry pedagogicznej, rodziców oraz organów prowadzących szkoły podstawowe i przedszkola, pozyskano z: https://men.gov.pl/wp-content/uploads/2014/07/wspieranie_rozwoju_dziecka_mlodszego_1.pdf [dostęp: 17.04.2015].

Identifiers

DOI

10.17951/lrp.2017.36.1.121