Kompetencje medialne nauczycieli w dobie nowych technologii. Kilka refleksji socjologa i kulturoznawcy

• Authors: Małgorzata Gruchoła
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The purpose of the article was the setting in order and the description of the range of indispensable media competencies of teachers (their knowledge, skill and attitude) in the domain of cyber threats, in a relational frame, on the example of the internet, taking into account generation changes. It has been suggested that this term - referring to the names of the fields of the global network - should include technical, social and informative competencies indispensable for all types of jointly discussed human activities (education, professional work, leisure). The thesis was accepted that the traditional (catalogue, normative, fragmentary) formulation of media competencies by teachers does not, on the whole, take into consideration social (generation), technological and informative changes. They concentrate mainly on the technological aspects, often disregarding remaining dimensions. The thesis was confirmed. The article has an analytic-descriptive and synthetic character.

PL

Celem artykułu było uporządkowanie i określenie zakresu niezbędnych kompetencji medialnych nauczycieli (ich wiedzę, umiejętności oraz postawy) w zakresie cyfrowych zagrożeń, w ujęciu relacyjnym, na przykładzie warstw Internetu, z uwzględnieniem zmian pokoleniowych. Zaproponowano, aby terminem tym – nawiązując do nazw warstw globalnej sieci – objąć łącznie trzy obszary kompetencji medialnych (techniczny, społeczny i informacyjny), które są niezbędne we wszystkich ludzkich aktywnościach (edukacja, praca zawodowa, czas wolny) traktowanych łącznie. Przyjęto hipotezę, że tradycyjne (katalogowe, normatywne, fragmentaryczne) ujęcie kompetencji medialnych przez nauczycieli często nie uwzględnia zmian społecznych (pokoleniowych), technologicznych oraz informacyjnych. Koncentrując się na technologicznych aspektach, często pomijają pozostałe wymiary. Hipoteza została  potwierdzona. Artykuł ma charakter analityczno-opisowy oraz syntetyczny.

Keywords

EN

media competencies; teachers; new technologies

PL

kompetencje medialne; nauczyciele; nowe technologie

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Lubelski Rocznik Pedagogiczny
• Year: 2019
• Volume: 38
• Issue: 3

Dates

published

2019

online

2019-12-28

Contributors

author

Małgorzata Gruchoła

References

• Bogunia-Borowska M., Łuczaj K., 2017, Kompetencje medialne młodzieży w wieku gimnazjalnym. Co i w jaki sposób badać?. „Państwo i Społeczeństwo”, nr 3, 135–150.
• Buchholtz S., Buchner A., Filiciak M., Jasiewicz J., Kabicz P., Mierzecka A., Pospieszyńska-Burzyńska J., Szczerba P., Tarkowski A., Trzeciakowski R., 2015, Analiza doświadczeń oraz identyfikacja dobrych praktyk w obszarze wspierania rozwoju kompetencji cyfrowych w kontekście przygotowania szczegółowych zasad wdrażania Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata 2014–2020 oraz koordynacji celu tematycznego. Raport końcowy. Warszawa, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju.
• Cukier K., Mayer-Schönberger V., 2014, Big Data. Rewolucja, która zmieni nasze myślenie, pracę i życie, tłum. M. Głatki. Warszawa, Wydawnictwo MT Biznes.
• Delvaux M., Draft report with recommendations to the Commission on Civil Law Rules on Robotics (2015/2103(INL)), opublikowano: http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=//EP//NONSGML%2BCOMPARL%2BPE- 582.443%2B01%2BDOC%2BPDF%2BV0//EN [dostęp: 16.09.2018].
• Dyczewski L., 2011, Kultura w całościowym planie rozwoju. Warszawa, Instytut Wydawniczy PAX. European Schoolnet, opublikowano: http://www.eun.org/ [dostęp: 15.09.2018].
• Ferrari A., 2016, Ramy odniesienia dla rozwoju i rozumienia kompetencji cyfrowych w Europie, Fundacja ECCC,[pozyskano z: http://www.digcomp.pl/raport/].
• Gruchoła M., 2014, Od pokolenia X do pokolenia Alpha – wartości mediów. W: I. Hofman, D. Kępa-Figura (red.), Współczesne media. Wartości w mediach – wartości mediów. Tom 2: Wartości mediów. Lublin, Wydawnictwo UMCS, 31–48.
• Gruchoła M., 2016, W pajęczynie globalnej sieci.„Społeczeństwo i Rodzina”, t. 47, nr 2, 94–116.
• Gruchoła M., 2017, Nowe formy zachowań społecznych wobec i pod wpływem mediów oraz nowych technologii: analizy porównawcze. „Państwo i Społeczeństwo”, t. 17, nr 3, 123–133.
• Hasło: Kompetencje, 1994. W: Słownik języka polskiego. Warszawa, Wydawnictwo PWN, 348, 977.
• Hoechsmann M., Poyntz S., 2012, Media literacies: a critical introduction. New Jersey-Oxford, Wiley-Blackwell. III Kongres Edukacji Medialnej, 2018, Edukacja medialna w świecie cyfrowego konsumpcjonizmu. Nowe technologie a solidarne i pluralistyczne społeczeństwo?. Gdańsk-Gdynia, [pozyskano z: http://kongres2018.ptem.org.pl/].
• Jasiewicz J., Filiciak M., Mierzecka A., Śliwowski K., Klimczuk A., Kisilowska M., Tarkowski A., Zadrożny J., 2016, Ramowy katalog kompetencji cyfrowych, [pozyskano z: htps://cppc.gov.pl/wp-content/uploads/zal.-13-Ramowy_katalog_kompetencji_cyfrowych.pdf].
• Jaskuła S., 2015, O zagrożeniu e-mancypacją człowieka w wirtualnej przestrzeni. „Roczniki Kulturoznawcze”, t. 6, nr 4, 37–52.
• Kantar Public, 2017a, Czy roboty zastąpią pracę ludzi? Postawy Polaków wobec robotów i sztucznej inteligencji, [pozyskano z: http://www.tnsglobal.pl/archiwumraportow/files/2017/12/K.057_Postawy_Polakow_wobec_robotow_i_sztucznej_inteligencji_Eurobarometr.pdf].
• Kantar Public, 2017b, Umiejętności cyfrowe Polaków i Europejczyków, [pozyskano z: http://www.tnsglobal.pl/archiwumraportow/files/2017/08/K.039_Umiejetnosci_cyfrowe_Polakow_Eurobarometr.pdf].
• Kokot W., Kolenda P., 2015, Czym jest Internet Rzeczy. W: P. Kolenda (red.), Internet Rzeczy w Polsce. Warszawa, IAB Polska, 8–11.
• Krzysztofek K., 2018, Recenzja wydawnicza artykułu naukowego. Warszawa, komputeropis.
• Krzysztofek K., Szczepański M., 2002, Zrozumieć rozwój. Od społeczeństw tradycyjnych do informacyjnych. Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• La France J.P., 1996, Games and Players In the Electronic Age: to ols of Analyzing the use of video games by adults and children. ,,Reseaux. The French Journal of Communication”, vol. 4 (2), 301–332.
• Lee K.M., Park N., Song H., 2005, Can a robot be perceived as a developing creature: effect of a robot’s long-term cognitive developments on its social presence and people’s social responses toward it. „Human Communication Research”, vol. 31, nr 4, 538–563.
• Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, 2014, Społeczeństwo informacyjne w liczbach, [pozyskano z: htps://mac.gov.pl/fles/spoleczenstwo_informacyjne_w_liczbach_2014_srodek_lekki.pdf].
• Radomski A., 2017, Pięć wyzwań humanistyki cyfrowej w świecie Inteligentnej Rzeczywistości, referat wygłoszony podczas Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej Papieskiej Rady Kultury: Przyszłość ludzkości – wyzwania antropologii, 27.10.2017, Lublin, KUL. Request For Comments (RFC), opublikowano: https://www.ietf.org/ [dostęp: 12.09.2018].
• Rusak P., 2016, Czy należy bać się pokolenia Z?, opublikowano: https://porady.pracuj.pl/czy-nalezy-bac-sie-pokolenia-z [dostęp: 23.01.2018].
• Siadak G., 2016, Kompetencje cyfrowe polskich uczniów i nauczycieli – kierunek zmian. „Ogrody Nauk i Sztuk”, nr 6, 368–381.
• Stiftung Digitale Chancen, 2009, Zestaw zaleceń projektu Youth Protection Roundtable. Hamburg, SDC.
• Szpunar M., 2012, Nowe-stare medium. Internet między tworzeniem nowych modeli komunikacyjnych a reprodukowaniem schematów komunikowania masowego. Warszawa, Wydawnictwo IFiS PAN.
• Sztompka P., 2012, Socjologia. Analiza społeczna. Kraków, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.

Identifiers

DOI

10.17951/lrp.2019.38.3.95-116